Rusya Türk iş dünyası: Yaşadıklarımız korku filmi gibi
Rusya’nın başkenti Moskova’da düzenlenen Dünya Türk İş Konseyi (DTİK) toplantısında bir araya gelen Türk girişimciler, Rusya ve Türkiye ekonomilerinde yaşanan sorunlar nedeni ile sıkıntılı bir döneme girildiğine dikkat çekti. 2014’de 32 milyar dolara gerileyen Rusya-Türkiye toplam ticaret hacminin 2015’de yüzde 20 civarında küçülmesinden endişe ediliyor.
Kota, lojistik ve diğer sorunlar çözülmeden domates, meyve ve sebze satarak Rusya ile 100 milyar dolarlık toplam ticaret hacmi hedefine ulaşılmasının imkansızlığına değinen Türk girişimciler, iki ülkede de sert bir şekilde yükselen doların ellerindeki birikimleri erittiğini söyledi.
Rusya’nın başkenti Moskova’da düzenlenen DTİK Avrasya’da yerleşik Türk girişimciler toplantısına Ekonomi Bakan Yardımcısı Adnan Yıldırım, DTİK Avrasya Bölge Komitesi Başkanı Ali Galip Savaşır, RTİB Başkanı Naki Karaaslan, DTİK İcra Komitesi Başkanı Nail Olpak, TOBB Başkan Yardımcısı Halim Mete, DTİK Rusya ve Avrasya bölge temsilcileri ve Rusya’da yerleşik iş adamları katıldı.
Kota ve ulaşım sorunları çözülmeden 100 milyar dolar zor
DTİK kurulmadan önce de Rusya’da faaliyette bulunan Türk iş adamları olarak sorumluluklarının farkında olduklarını vurgulayan DTİK Avrasya Bölge Komitesi Başkanı Savaşır, “Yola çıkıldı ve rota belirlendi. Şimdi somut projelerle harekete geçme zamanı. Rusya önemli bir yere sahip. Siyasi ilişkilerimiz stratejik ortaklığa doğru ilerliyor. Ticari ilişkilerde ise daha sağlam adımlar atılmalı. Kota ve ulaşım sorunları var. Serbest ticaret bölgesi anlaşması, ruble ve TL ile ticaretin yaygınlaştırılması gibi somut çalışmalar gerekiyor. 100 milyar dolarlık toplam ticaret hacmi hedefi için bu dönüşümler şart. 1998 ve 2009’da da buradaydık. Kriz geçer, Rusya kalır…” değerlendirmesinde bulundu.
Para yolda kar gibi eriyor
Rus-Türk İşadamları Birliği (RTİB) Başkanı Naki Karaaslan ise yaptığı konuşmada binlerce kilometre mesafede Türk TIR’larını gördükleri zaman memnun olduklarını, ancak cesaretin yanında strateji ve yol belirlemenin de önemine dikkat çekti. Bürokratik çark içinde boğulma yaşandığını, yeniden yapılanmanın gerektiğini belirten Karaaslan, “Gemi hepimizin. Kimse sorgulamadan rahatsız olmamalı. 2008’de toplam ticaret hacmi 38 milyar doları görmüştü. Bunun 8 milyar doları Türkiye’nin ihracatı. Avrupa’dan sadece bir şirket Avrasya’ya 6,5 milyar dolarlık ihracat yapıyor. Biz bu rakamı gelişmişlik kabul edersek yanlış bir noktadan başlarız. Lojistik, transport, karşılıklı işbirliği çok önemli. İnşaatçılar Türkiye’den malzeme bekliyor. Ancak şimdi buğdaycılar, sonra da kömürcüler sırada. Transport ve lojistik olmadan ikili ticari ilişkiler neyle büyüyecek?” sorusunu yöneltti.
Herkesi doğruları söylemeye ve eksiklikleri gidermeye davet eden Karaaslan, “Maalesef Rusya’da Türk girişimcileri destekleyecek sağlıklı bir finans yapısı yok. Türkiye’de dolar 2’den 2,6’ya yükseldi. Rusya’da dolar 35’den 58 rublelere çıktı. Korku filmi gibi. Burada işletmeler zaten yüzde 5-10 karlarla çalışıyor. Para yolda kar gibi eriyor. İstikrara ihtiyaç var. İstikrar da sanayi ve üretimden geçiyor…” uyarısında bulundu.
İş dünyası yorgun
Rusya-Türkiye İş Konseyi Başkan Yardımcısı İzzet Ekmekçibaşı ise iş dünyasının çok yorulduğunu, çifte vergilendirme, sosyal sigortalar konusunda yaşanan sorunlar ve Eximbank desteğinin kesilmesi nedeni ile eleştiride bulundu. İş dünyasında kimsenin yüzünün gülmediğini kaydeden Ekmekçibaşı, “Gerçekten yorulduk. Herkes tırnağı ile kazıyarak bir yerlere geldi. Son günlerde Eximbank desteği de kalktı. Türkiye yetiştirdiği tüm yaş meyve ve sebzeyi Rusya’ya gönderse ticarette makas kapanmaz.” ifadelerini kullandı.
Bir ay fıkra anlatsak gülmeyecekler
TOBB Başkan Yardımcısı Mete ise Karadeniz fıkraları ile salonu güldürmeye çalıştı. Türkiye’de anlattığı fıkralarla salonların kahkahadan kırıldığını belirten Mete, “Bir ay fıkra anlatsam burası kendine gelmez…” dedi. Mete DTİK Avrasya Bölge Komitesi’nde yer alan iş adamlarını tanıttı. Rusya’dan DTİK Avrasya Komitesi’nde Başkan Savaşır’la birlikte Mustafa Çalkan, Sabahaddin Yavuz ve Bozkurt Kaplangı da yer alıyor.