Atambayev, Amerikan üssünü kapatacağını açıkladı

Kırgızistan’da hafta sonu gerçekleşen Cumhurbaşkanlığı seçimlerini yüzde 63 oy alarak önde tamamlayan Kırgız lider Almazbek Atambayev, ülkede bulunan Amerikan Manas askeri üssünü kapatacağını açıkladı.

“Manas askeri üssünün ülkemizin güvenliği açısından bir garanti sağladığını düşünmüyorum” değerlendirmesinde bulunan Atambayev, sivil objelerin sivil olarak kalması gerektiğini söyledi. Amerika’ya kızan birilerinin Manas üssüne saldırmalarını istemediğini ifade eden Kırgız lider, Kırgızistan’ın tüm uluslararası anlaşmalardan kaynaklanan sorumluluklarını da her zaman yerine getireceğini kaydetti. Atambayev, “Mevcut anlaşmanın 2014’de sona ermesinin ardından Amerikan üssü bölgeden gitmeli” dedi.

Seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından düzenlenen ilk basın toplantısında konuşan Atambayev, “Kırgızistan Rusya ile birlikte Afganistan’a sivil ulaşım açısından bir merkez olabilir” önerisinde bulundu. Burada siyasi bir oyunun olmadığını ifade eden Atambayev, ülkenin en büyük havalimanında askeri mühimmatın bulunmasının hiç güzel olmadığını savundu.

Kırgızistan Merkez Seçim Kurulu oyların yüzde 99,96’sının sayıldığını ve yüzde 63,24 destek alan Atambayev’in seçimi önde tamamladığını açıkladı. Kurul ikinci tura gerek kalmadığını açıklarken, güney bölgesinin adayları Birleşik Kırgızistan Partisi lideri Adahan Madumarov yüzde 14,76 ve Kamçıbek Taşıyev de yüzde 14,33’de kaldı.

Seçim sonuçlarını kabul etmeyen Madumarov ve Taşıyev konuyu mahkemeye taşıyacaklarını, adil bir durum ortaya çıkmazsa da halkı sokağa dökecekleri tehdidinde bulundu. Ancak Atambayev’in ilk turda yüzde 60’ın da üzerinde oy alması nedeni ile büyük istikrarsızlıkların yaşanması beklenmiyor.

11 Eylül saldırılarının ardından Afganistan’a düzenlenen operasyonlarda kullanılmak üzere Kırgız Manas Amerikan üssü 2001’de açılmıştı. Şangay İşbirliği Örgütü üyesi olan Bişkek birçok kez üssün kapatılması ile ilgili talepte bulunmuş, ancak devrik lider Kurmanbek Bakiyev olumlu cevap vermemişti. Üssü kapatacağı ile ilgili Rusya’ya da söz veren Bakiyev, daha sonra farklı formatlarla üssün kalması ile ilgili anlaşmalar sağlayınca Moskova’nın tepkisine neden olmuştu.

Son olarak üsle ilgili bir açıklama yapan vekil Başbakan Omurbek Babanov Amerikan üssü ile ilgili kararı Rus NATO’su olarak bilinen Kollektif Güvenlik Anlaşması Örgütü’nün vereceğini söylemişti.

Rusya’nın Kırgızistan’da bulunan askeri varlıkları ise 49 yıllık anlaşma ile garanti altına alındı. Kırgızistan'da Rusya’nın başkent Bişkek'in hemen 20 kilometre dışında Kant askeri üssü, Issık Kul'da deniz askeri eğitim merkezi ve torpido gelişim merkezi, yine Issık Kul yakınlarında sismik gözlemevi ve Celalabad'da nükleer test gözlemevi bulunuyor.