Atambayev’den Rusya’ya temizlikçi ve askeri üs sitemi

Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev, Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev’in davetlisi olarak Moskova’ya geldi. Kırgızistan’da bulunan dört askeri merkezle ile ilgili ödemelerini geciktiren Rusya’ya sitem eden Bişkek yönetimi, 15 milyon doları bulan ödemenin yapılmasını istiyor.

Moskova dışında bulunan Gorki devlet başkanlığı rezidansında Atambayev’le görüşen Medvedev, Suriye ve İran’daki belirsizliklerle birlikte Orta Asya’da istikrarın çok daha önemli hale geldiğini söyledi.

“Ortadoğu’da İran ve Suriye’de yaşanan gelişmeler bölgemizde ve Orta Asya’da doğrudan etkiye sahip” uyarısı yapan Medvedev, istikrarın korunması için Rusya’nın ortakları ile yakın ilişki içinde olmasının zorunluluğuna dikkat çekti. Medvedev açıklamasında Kırgız meslektaşı ile iki ülke ekonomik ve siyasi ilişkileri de ele aldıklarını kaydetti.

Atambayev’den “sokak temizleyicisi” eleştirisi

Rus milli marşı ve Kırgız milli marşının yüreğinde aynı duyguların doğmasına neden olduğunu ve babasının da İkinci Dünya Savaşı sırasında Rusya’da savaştığını ifade eden Kırgız lider Atambayev, “Bizler ortak bir geçmişi paylaşıyoruz. Moskova halkına şunu hatırlatmak istiyorum ki, Panfilov Birliği 1941’de Moskova’yı savundu. Kırgız Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti başkenti Frunze halkı bu birliği oluşturuyordu. Bugün bazı politikacıların Asyalıları sadece sokakları süpürmek için gerekli olduğu yönündeki açıklamaları işittiğimde, bu insanların tarihi unutmasını üzüntü ile karşılıyorum…” eleştirisi getirdi.

Aralık ayında koltuğuna oturmasının ardından ilk kez Moskova’ya resmi bir ziyaret gerçekleştiren Atambayev, Kırgız Kabar Ajansı’na yaptığı açıklamada Rusya’nın askeri üsleri ile ilgili borçlarını isteyeceğini söylemişti. Kırgızistan Savunma Bakanlığı’na göre de Rusya’nın üslerle ilgili borcu 15 milyon dolar.

Ancak görüşmede Atambayev ve Medvedev’in Rusya’nın askeri üs borçları ile ilgili konuyu ele alıp almadıkları ile ilgili herhangi bir açıklama yapılmadı.

Orta Asya’nın stratejik ülkesi Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’in hemen yanıbaşında Amerika’nın da Manas askeri üssü bulunuyor. Kırgız Kabar Ajansı, Washington’ın yıllık 150 milyon dolarlık kira ödemelerini gecikmeden ödediğine dikkat çekti. Atambayev, Moskova ziyareti öncesi Amerikalı heyeti kabulünde sözleşmenin bitiş tarihi 2014 sonrası Amerikan üssünün kapatılacağı uyarısı yapmıştı.

ABD’nin Manas askeri üssü ile ilgili bir gelişmede bölgenin İran’a saldırıda kullanılacağı yönündeki iddialardı. Rusya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Aleksander Lukaşeviç, Moskova’nın Manas askeri üssünün İran’a yakınlığı nedeni ile bu ülkeye yönelik saldırılarda kullanılabileceği yönünde endişeleri olduğunu ifade etmişti. ABD Moskova Büyükelçisi Michael McFaul ise iddiaları reddetmişti.

Kırgızistan hem Rusya hem de ABD’nin askeri üslerinin bulunduğu tek ülke konumunda. Atambayev, Moskova ziyaretleri çerçevesinde Rusya Başbakanı Vladimir Putin’le de bir araya geldi.