Kırgızistan, ABD üssünü kapatıyor
Kırgızistan Başbakanı Almazbek Atambayev ABD’nin Afganistan operasyonları için kullandığı Manas Transit Merkezi’nin 2014’de sürenin dolmasının ardından anlaşmanın uzatılmayacağını söyledi. Rosbalt haber ajansına açıklamada bulunan Atambayev, anlaşmaya uygun olarak sürenin dolmasından altı ay önce Amerikan tarafının da bilgilendirileceğini kaydetti.
Devrik Kırgız lider Kurmanbek Bakiyev’in Moskova’dan 2 milyar dolar kredi karşılığında kapatmayı vaat ettiği iddia edilen eski Manas askeri üssü 2009’da, transit merkezine dönüştürülerek yeniden ABD’ye kiraya verilmişti. Kırgızistan Başbakanı Atambayev, Manas’ın askeri amaçla kullanılmayacağını, 2014 sonrası sivil ulaşımlar için bölgesel bir merkez haline getirileceğini ifade etti.
Manas askeri üssü 2001’den bu yana ABD ve müttefik ülkeler için önemli askeri merkezlerden biri olarak kullanılıyor. Eski Kırgız yönetiminin devlet olarak verilen taahhütleri yerine getirmekte sağlıklı hareket etmediği ve ülkenin imajına zarar verdiği eleştirisi getiren Atambayev, “Önceden verilen taahhütlerin yerine getirilmesinden başka alternatifimiz yok” dedi.
ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton 2010 Aralık ayında bölgeye yaptığı ziyarette 2014’e kadar Manas Transit Merkezi’ni kapatmayı düşünmediklerini söylemişti. Clinton, Kırgızistan’ın yararına olması durumunda bölgede kalabileceklerini belirtmiş; askeri üste Amerikan askerleri ile yaptığı görüşmede de sonsuza kadar bölgede kalmayacaklarını ifade etmişti.
Rusya’nın Kırgızistan’da bulunan askeri varlığı ise artarak devam ediyor. Rusya'nın Kırgızistan'da başkent Bişkek'in hemen 20 kilometre dışında Kant askeri üssü, Issık Kul'da deniz askeri eğitim merkezi ve torpido gelişim merkezi, yine Issık Kul yakınlarında sismik gözlemevi ve Celalabad'da nükleer test gözlemevi bulunuyor. Rusya son olarak askeri varlığını uzun süre garantileyen yeni bir anlaşmayı Bişkek yönetimi ile imzaladı. Rusya bölgede bulunan askeri varlığı için Kırgız yönetimine yıllık 4,5 milyon dolar ödeme yapıyor.
Faruk Akkan, Moskova, Cihan