Türkiye, Kırgızistan'da Hidroelektrik Santralleri İnşa Ediyor
HABERRUS - Türk yatırımcılar, Kırgızistan'ın enerji üretimini artıracak dev projelere 10 Milyar dolarlık yatırım yapıyor.
Kırgızistan Enerji Bakanlığı ve Orta Asya Investment Holding (Orta Asya Yatırım Holding) arasında imzalanan anlaşmalarla, ülkede Kazarman ve Kökömeren hidroelektrik santrali (HES) kaskadlarının inşası için çalışmalar başlıyor.
Rusya'nın önde gelen gazetelerinden Nezavisimaya'nın haberine göre toplam kapasitesi 2.200 megawatt'ı aşan bu projeler, Türkiye'nin Kırgızistan'a yaptığı en büyük yatırım olacak.
Projelerin tamamlanmasıyla Kırgızistan, elektrik üretimini yarı yarıya artırarak enerji ihracatçısı konumuna gelecek.
Türk-Kırgız İş Birliğinin Tarihi Adımı
Kasım 2024'te Bişkek'te düzenlenen Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Zirvesi'nde temelleri atılan proje, Türkiye'nin Orta Asya'daki etkisini artırması açısından da stratejik önem taşıyor. Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, ülkenin yeşil enerji yatırımları için uygun koşullar sunduğunu belirterek, Türk yatırımcıların güvenine teşekkür etti.
Türkiye tarafından Kırgızistan'ın enerji altyapısını güçlendirmek amacıyla kurulan Orta Asya Investment Holding, İhlas Holding'in bir iştiraki olarak faaliyet gösteriyor. Şirket, Kırgızistan'ın hidroelektrik potansiyelini değerlendirmek amacıyla özel olarak oluşturuldu.
Enerji Üretimi İki Katına Çıkacak
Kırgızistan Enerji Bakanı Taalaybek İbrayev, Kazarman HES kaskadının 912 MW, Kökömeren HES kaskadının ise 1.305 MW kapasiteye sahip olacağını açıkladı. Her bir kaskadda üçer santral inşa edilecek. Projelerin tamamlanmasıyla Kırgızistan'ın yıllık elektrik üretimine 8 milyar kWh ek kapasite sağlanacak. Bu da ülkenin mevcut üretim kapasitesinin yarısından fazlasına denk geliyor.
Türk tarafı, üretilen elektriğin 20 yıl boyunca devlet garantisiyle satın alınacağını taahhüt etti. Santrallerin altı yıl içinde tamamlanması hedefleniyor.
Bölgesel Enerji Koridorlarına Destek
İhlas Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Mücahid Ören, projelerin Orta Asya'nın enerji bağımsızlığını güçlendireceğini vurguladı. Kırgızistan'daki HES'lerin, Çin, Pakistan, Kazakistan ve Özbekistan'ı birbirine bağlayan enerji koridorlarının bir parçası olacağı belirtildi. Ayrıca, bu santrallerin Zengezur Koridoru, Orta Koridor ve Çin'in Kuşak ve Yol Girişimi'ne elektrik sağlayacağı ifade edildi.
Çevresel Endişeler ve Sosyal Sorumluluk Projeleri
Ancak, büyük ölçekli baraj projelerinin çevresel etkileri konusunda uzmanlar uyarıyor. Nehir ekosistemlerinin bozulması, toprak erozyonu ve iklim değişiklikleri gibi risklere dikkat çeken çevre örgütleri, bağımsız değerlendirme çağrısında bulunuyor.
Diğer yandan, İhlas Holding projeyle birlikte sosyal sorumluluk çalışmaları da yürütüyor. Beş yıl boyunca bin yetim çocuğun eğitim ve bakımı için aylık 150 dolar destek sağlanacak. Ayrıca, HES'lerin ürettiği enerjinin %1'i (yıllık 3 milyon dolar) ücretsiz olarak halka dağıtılacak. Şirket, Kırgızistan'da bir teknik eğitim akademisi kuracak ve yenidoğan ünitesine 15 kuvöz bağışında bulunacak.
Türkiye-Kırgızistan Ticaretinde Yeni Hedef: 5 Milyar Dolar
Enerji iş birliğinin yanı sıra, iki ülke arasında tarım ve ticaret alanlarında da ilişkiler gelişiyor. Kırgızistan Tarım Bakanı Bakıt Torobayev, Türkiye'nin Bişkek Büyükelçisi Mekin Mustafa Kemal Okem ile yaptığı görüşmede, tarım ürünlerinin Türk pazarına girişindeki teknik engellerin kaldırılmasını ve gümrük kolaylıklarını ele aldı. İki ülke liderlerinin hedefi, ikili ticaret hacmini 5 milyar dolara çıkarmak.
Türkiye, Kırgızistan'ın en büyük yatırımcılarından biri olma yolunda ilerlerken, savunma sanayii ve altyapı projelerinde de iş birliği genişliyor. Türk Devletleri Teşkilatı çatısı altında kurulan yatırım fonu, bu sürece önemli bir katkı sağlıyor.
Türkiye'nin Kırgızistan'daki enerji yatırımları, bölgesel kalkınmaya ve enerji güvenliğine önemli katkı sunacak. Ancak, çevresel etkilerin dikkatle değerlendirilmesi ve şeffaf bir süreç yürütülmesi gerekiyor. Projelerin tamamlanmasıyla Kırgızistan, enerji ihracatçısı olarak Orta Asya'nın önemli bir oyuncusu haline gelecek.