Rusya'da Duruşmalar Artık Cezaevlerinde Yapılacak
HABERRUS - Mahkeme Süreçlerinde "Yüz Yüze" Adalet Yerini "Online" Duruşmalara Bırakıyor.
Rusya'da tutukluların duruşmalara video konferans sistemi (VKS) ile katılması uygulaması genişletiliyor. Adalet Bakanlığı (Suddep), Federal Cezaevleri Servisi (FSIN) ile yaptığı iş birliği kapsamında, cezaevlerine uzaktan duruşma yapılabilmesi için gerekli teknik ekipmanları sağlayacak. Ancak uzmanlar, bu sistemin esas olarak devletin işini kolaylaştırmak için tasarlandığını ve sanıkların haklarını kısıtlayabileceğini belirtiyor.
Dijital Adalet Dönemi: Hız ve Tasarruf mu, Hakların İhlali mi?
Suddep ve FSIN yetkilileri, elektronik veri paylaşımını hızlandırmak ve kurumlar arası iletişimi kolaylaştırmak için çalışmalar yürütüyor. Pilot uygulamanın önümüzdeki aylarda başlatılması planlanıyor. Ayrıca, mahkemelerde kullanılan eski VKS ekipmanlarının cezaevlerine aktarılması gündemde. FSIN'in bu kapsamda yaklaşık 250 yeni ekipman setine ihtiyaç duyduğu belirtiliyor.
Hukukçular, online duruşmaların mahkeme süreçlerini hızlandırdığını ve tutukluların nakliyesi için harcanan bütçeyi azalttığını kabul ediyor. Özellikle personel eksikliği ve güvenlik masrafları düşünüldüğünde, bu sistemin idari açıdan cazip olduğu ifade ediliyor.
Avukat-Sanık Görüşmesi ve Mahremiyet Sorunu
NOVATOR Legal Group Ceza Hukuku Uygulaması Başkanı Elvin Baydin, mahkemelerin ve cezaevlerinin teknik altyapısının henüz yetersiz olduğunu belirtti. Baydin, VKS'nin bazı durumlarda (örneğin, hükümlünün başka bir bölgeye nakledilmesi halinde) süreci kolaylaştırdığını kabul etse de, avukat ve müvekkil arasındaki gizli görüşmelerin nasıl sağlanacağı konusunda endişelerini dile getirdi.
Criminal Defense Firm ortağı Anna Golub ise Moskova bölgesinde VKS'nin genellikle temyiz ve karar düzeltme aşamalarında kullanıldığını, ancak asıl yargılama süreçlerinde sanıkların hâlâ mahkemeye getirildiğini söyledi. Golub, online duruşmaların sanıkların nakil sırasında yaşadığı zorlukları azalttığını, ancak mahkeme kararlarının cezaevi idaresine ulaşmasının gecikebileceğini vurguladı.
Güvenlik Açıkları ve Teknik Sorunlar
AVG Legal Yönetici Ortağı Aleksey Gavrişev, VKS'nin uzun süredir tanık ifadeleri ve hükümlülerin duruşmalara katılımı için kullanıldığını, ancak şimdi çok daha yaygın hale geleceğini belirtti. Gavrişev, bu sistemin zaman ve nakliye maliyetlerini düşürdüğünü, ancak avukat-müvekkil arasındaki özel görüşmeleri engelleyebileceğini ifade etti. Ayrıca, teknik arızalar ve bağlantı sorunlarının adil yargılamayı sekteye uğratma riski bulunduğunu ekledi.
"Duruşmalar Artık İstisna Haline Gelebilir"
MKA "Aronov ve Ortakları" Ceza Hukuku Uygulaması Başkanı Ellina Bıkova, VKS'nin giderek daha fazla kullanıldığını ve bunun sanığın mahkemede bizzat bulunma hakkını ihlal edebileceğini söyledi. Bıkova, "Karar verme sürecinde teknik sorunlar nedeniyle ifadeler yanlış anlaşılabilir. Ayrıca, sanığın dosya içeriğini inceleme hakkı da kısıtlanıyor" dedi.
Sonuç: Verimlilik mi, Adaletin Zayıflaması mı?
Rusya'da adalet sisteminin dijitalleşmesi, idari kolaylıklar sağlarken, temel yargılama ilkelerinin zayıflaması riskini de beraberinde getiriyor. Uzmanlar, VKS'nin yalnızca "tamamlayıcı bir araç" olarak kullanılması gerektiğini, aksi takdirde adil yargılanma hakkının zarar görebileceği konusunda uyarıyor.