İşte soru ve cevaplarla Basitleştirilmiş Gümrük Hattı (BGH) uygulaması

RUSYA - TÜRKİYE BASİTLEŞTİRİLMİŞ GÜMRÜK HATTI (BGH)

6 Ağustos 2009 tarihinde Rusya Federasyonu Başbakanı Sayın Vladimir PUTİN’in Türkiye’yi ziyareti esnasında, iki ülke gümrük idaresi başkanları tarafından imzalanan Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Müsteşarlığı ile Rusya Federasyonu Federal Gümrük Servisi Arasında Gümrük İşlemlerine İlişkin Mutabakat Zaptı ile Rusya Federasyonu Gümrük Servisinin, Türkiye menşeli ve Türkiye’den ithal edilen eşyaya yönelik tam tespit uygulamasını içeren 13 Ağustos 2008 tarihli Genelgesi ve diğer idari tedbirleri, 17 Ağustos 2009 tarihi itibariyle yürürlükten kaldırılmıştır.

Sistem kapsamındaki sevkiyatlarda, iki ülke gümrük idaresi arasında elektronik ortamda ön bilgi değişimi sağlanacaktır.  18.02.2009  tarihli Mutabakat Zaptı ile, BGH kapsamındaki pilot projenin havayolu taşımacılığını içeren ilk aşamasının hemen başlaması, karayolu ve denizyolu taşımacılıklarını içeren ikinci aşamasının ise daha sonra tespit edilecek kara ve deniz sınırlarına yaygınlaştırılması kararlaştırılmıştır.

BGH kolaylıklarından faydalanacak firmalar, “Form A” ve “Form B” olarak adlandırılan belgeleri dolduracak ve bu formlar sevkiyattan önce ilgili gümrüğe gönderilecektir.

Pilot proje nerede başlayacak?

Pilot projenin birinci aşaması  Atatürk Havalimanı ve Sabiha Gökçen Havalimanı (Türkiye) ile Vnokovo Havalimanı (Rusya) arasında, 18.02.2010 tarihinde gerçekleştirilecek törenle resmen başlatılmış olacaktır. Pilot projenin ikinci aşamasının, Türk ihracatı açısından önemli kara ve deniz kapılarında başlatılması ve zamanla tüm gümrük kapılarına yaygınlaştırılması hedeflenmektedir.

BGH Sisteminin Türk ihracatçılarına sağlayacağı avantajlar nelerdir?

Sistem, sunulan bilgi türüne göre farklılık gösteren 2 farklı kolaylık uygulaması öngörmektedir.

BGH sistemine dahil olan ve Form A belgesi ile fatura kıymeti ve tarife kodu da dahil olmak üzere güvenilir bilgi sunan ihracatçılar, BGH Protokolünün 2. Maddesinde sayılan aşağıdaki kolaylıklardan faydalanacaklardır:

1)  Gümrük noktalarında öncelik.

2)  Mümkün olması halinde, ayrı hatların kullanımı ile gümrükleme zamanının kısalmasına yol açacak şekilde kolaylaştırılmış gümrük işlemleri.

3)  Kaçakçılıkla ve gümrük suçları ile mücadele gereklilikleri dışında gümrük muayenesinden muafiyet.

4)  Dış ticaret işlemlerinde banka garantisini kullanma imkanı.

5)  Eksik belge sunulması. Bilahare bu eksik belgelerin tamamlanacağına dair taahhütte bulunulması halinde kargo beyannameleri gümrük idarelerince kabul edilebilecektir.

BGH sistemine dahil olan ve Form B belgesi ile ön bilgi çerçevesinde sadece taşıma belgelerinde (TIR Karnesi, Taşıma Belgesi, Hava Konşimentosu, CMR) yer alan bilgileri sunan ihracatçılar, BGH Protokolünün 3. Maddesinde sayılan aşağıdaki kolaylıklardan faydalanacaklardır:

1)  Yapılacak belge kontrolünde sunulan belgelerin uygun olması halinde fiziki muayene yapılmayacaktır. Şayet fiziki muayene gerekirse, gümrük işlemleri en kısa sürede tamamlanacak ve rutin ve makul bekleme sürelerini aşmayacaktır.

2)  Dış ticaret işlemlerinde banka garantisi kullanma imkanı.

3)  Eksik belge sunması. Bilahare bu eksik belgelerin tamamlanacağına dair taahhütte bulunulması halinde kargo beyannameleri gümrük idarelerince kabul edilebilecektir.

Özetle, BGH sistemine dahil olacak firmalar,  sevkiyatlarına ilişkin ön bilgi temin ederek, sınırlarda öncelikli geçiş hakları ve kısa sürede işlemlerinin tamamlanması, zaruri haller dışında fiziki muayeneye tabi tutulmama ve eksik belge ile işlem yapılması gibi kolaylıklardan faydalanabileceklerdir.       

BGH sistemine dahil olmayan firmaların durumu nedir?

BGH sisteminin gönüllülük esası  çerçevesinde, Türk ve Rus firmalarına uygulanacağı, gerek 18 Eylül 2008 tarihli BGH Protokolünde, gerekse 6 Ağustos 2009 tarihli Mutabakat Zaptında belirtilmiştir.

Firmaların BGH uygulamasına katılmaması  durumunda, sevkiyatları normal prosedüre tabi tutulacak ve herhangi bir kolaylık ya da basitleştirmeden yararlanamayacaktır.

BGH sistemi ihracatçıya ek yük/maliyet getirecek mi?

BGH sisteminin haksız rekabete yol açmayacak şekilde uygulanması öngörülmüştür. İhracatçı Birlikleri ve TİM’in bu işlemi ihracatçımıza ek maliyet getirmeyecek şekilde düzenlemesi beklenmektedir.

BGH sistemini kim, nasıl işletecek?

BGH kapsamında, bilgi ve veri değişimi, hiçbir aracı olmadan doğrudan gümrük idareleri arasında yapılacaktır. BGH, şeffaf, öngörülebilir nitelikte ve ayrımcılık içermeyecek şekilde uygulanacaktır.BGH'de İhracatçı Birlikleri ve Türkiye İhracatçılar Meclisine özel bir işlev verilmiştir. İhracatçı Birlikleri Form A belgesini onaylayacak; daha sonra Türkiye İhracatçılar Meclisince, Form A veya Form B belgeleri Rusya Federal Gümrük Servisine iletilmek üzere, Gümrük Müsteşarlığınca gönderilecektir.

BGH sisteminde aracı  olacak mı?

Sistemin hiçbir aracı olmaksızın Gümrük İdareleri arasında işleyeceği hem 18 Eylül 2008 tarihli BGH Protokolünün 1. maddesinde, hem de 6 Ağustos 2009 tarihli Mutabakat Zaptının 3. maddesinde vurgulanmıştır.

Kaynak: Cihan Haber Ajansı