Türkiye, Rusya ile BGH hattını yaygınlaştırmak istiyor
Rusya ve Türkiye arasında gümrüklerde yaşanan kriz üzerine 2009’da oluşturulan Basitleştirilmiş Gümrük Hattı’nın (BGH) Moskova Vnukova Havalimanı dışında diğer gümrük kapılarına da yaygınlaştırılması için çalışmalar başladı. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Ziya Altunyıldız, Rusya Federasyonu Gümrük Servisi’nin daveti üzerine geldiği Moskova’da BGH hattının teknik alt yapısının geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için görüşmeler yaptı.
Müsteşar Başkanlığındaki Türk heyeti ve Moskova Gümrük Müşaviri Recai Gün, Rusya Federal Gümrük Servisi Başkanı Andrey Belianinov’la bir araya geldi. BGH hattının farklı taşıma modları ile yaygınlaştırılması, teknik alt yapısının geliştirilmesi, iki ülke iş dünyasının hatla ilgili bilgilendirilmesi için seminerler düzenlenmesi konusunda mutabakat sağlandı. Görüşmelerde Rusya ve Türkiye arasında veri paylaşımını kolaylaştıracak “Veri Değişim Anlaşması” imzalandı.
2009’da aktif hale gelen BGH üzerinden ilk yıl 650 bin dolarlık mal ihraç edilirken, 2010’da bu rakam 8 milyon dolara çıktı. 2011’de 33 milyon doları bulan ihracat rakamı, 2012’nin ilk 9 ayı için 92 milyon doları buldu. BGH’de masrafların bir miktar fazla olması, iki taraf içinde farklı şirketlerin çalışmalarına izin verilerek rekabet ortamının oluşturulamaması nedeni ile iş adamları henüz yeterince tercih etmiyor. 2012 için Türkiye’den Rusya’ya gerçekleştirilmesi planlanan 6 milyar dolarlık ihracatın içinde BGH’nin payı henüz yüzde 2’yi bulmuyor.
Türk Gümrük Heyeti, Rusya Başbakanı Dmitri Medvedev’in ev sahipliğindeki “Gümrük ve İş Dünyası: Uluslar arası Bölgesel İşbirliği” toplantısına katıldı. Toplantıda Müsteşar Altunyıldız, “Bölgesel Ekonomik Entegrasyonlar” başlığı ile bir sunum yaptı.
Serbest ticaret anlaşmaları, Rusya, Kazaksitan ve Belarus arasında oluşturulan Gümrük Birliği ve diğer entegrasyonlara değinen Müsteşar Altunyıldız, dünya ticaretinde maliyetlerin yaklaşık yüzde 15’ini gümrüklerin oluşturduğunu, OECD çalışmasına göre gümrüklerde yüzde 1’lik bir azalmanın dünya ticaretine 40 milyar dolar artı sağladığını söyledi. Altunyıldız’a göre arz zincirinin sorunsuz işlemesi refah ve kalkınmaya çok açık bir katkı sağlıyor.
2001’de sadece 1,5 milyar dolar olan Rusya ve Türkiye arasındaki toplam ticaret hacminin 2011 sonunda 30 milyar dolara ulaştığını kaydeden Altunyıldız, “Başbakanlarımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan ile Sayın Vladimir Putin, 2009 yılındaki görüşmelerinde, iki ülke arasındaki dış ticaret hacminin 5 yıl içinde 100 milyar dolara çıkarılması yönünde iradelerini beyan etmişlerdir. Rusya ile dış ticaretimizin 2014 yılına kadar 100 milyar dolar seviyesinin üzerine çıkarılması, yine bu ticaretin gerçekleştirdiği arenalar olan Gümrük İdarelerini de sistemlerini, çalışmalarını ve işbirliği mekanizmalarını geliştirmeye; bu hedefe göre yapılanmaya ve pozisyon almaya sevk etmektedir.” dedi.
İki ülke gümrük idareleri arasında 1997’de imzalanan “Karşılıklı İdari Yardım ve İşbirliği” Anlaşması ile etkin bir işbirliğinin temelleri atıldığını ve 2008 yılında imzalanan Basitleştirilmiş Gümrük Hattı Protokolü ile de özgün bir işbirliği mekanizmasının kurulduğuna değinen Müsteşar, zaman açısından çok önemli kazanç sağlayan BGH’nin farklı taşıma modları ve gümrük kapıları ile yaygınlaştırılması için çalışacaklarını vurguladı.