Rusya’ya ihracatta yeni BGH kapılarının tarihleri belli oldu
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Rusya Federal Gümrük Servisi (FTS) arasında gerçekleştirilen görüşmelerde iki ülke arasında ticarette uygulanan yeşil gümrük hattının genişletilmesi kararı alındı.
Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı tarafından yapılan yazılı açıklamada, iki ülke ticari ilişkilerinde yeni dönemin başladığı kaydedildi. Açıklamada, “Vnukovo Havalimanı’na (Moskova) ek olarak, yeşil hat (BGH) sisteminin farklı taşıma modlarına imkan sağlayacak şekilde yaygınlaştırılması kapsamında; Rusya Gümrük İdaresi’nin gerekli hazırlıkları yapmasının ardından, Rusya’ya karayolu ile gelen eşya için Rusya’nın Ukrayna sınırındaki Triyebortniye Sınır Kapısı (15 Ekim 2013 itibariyle) ve Rusya’nin Gürcistan sınırındaki Yukarı Lars Kara sınır kapısında (01 Ocak 2014 itibariyle), denizyolu ile gelen eşya için Rusya'nın Karadeniz kıyısında bulunan Tuapse Limanı Gümrük İdaresi’nde (15 Ekim 2013 itibariyle) BGH uygulamaya geçecek. Bugüne kadar çeşitli nedenlerle tam potansiyeli ile kullanılamayan yeşil hattın farklı taşıma modlarına imkan tanıyan bu genişleme ile daha fazla kullanılacağını düşünüyoruz. Anlık bilgi paylaşımı ile güvenli paket uygulamasının sonlandırılması gündeme gelecek. Ayrıca görüşmelerde alınan kararla BGH sistemi dahilinde gerçekleşecek ticarete ilişkin bilgi ve belgeler anlık olarak iki ülke arasında paylaşılarak sistemin daha hızlı ve güvenilir olması sağlanacak. Bu çerçevede, iki ülke gümrük idareleri arasında güvenli ve hızlı bilgi akışının sağlanması ile BGH kapsamındaki sevkiyatlarda güvenli paket (safe package) adı altında talep edilen belge sunma uygulamasının sonlandırılması da gündeme gelecek.” bilgisi verildi.
Hedef 100 milyar dolar dış ticaret
BGH sisteminde ortaya çıkabilecek sorunlara çözüm bulunmasını sağlamak amacıyla iki ülke gümrük idareleri temsilcilerinden oluşacak bir çalışma grubunun kurulmasına karar verdiklerini belirten Bakan Yazıcı, “Çalışma grubu sürekli temas halinde olacak ve böylelikle BGH ile ilgili ihracatçılarımızdan intikal eden sıkıntı ve sorunlara hızlı bir şekilde çözüm üretilecek.. Başbakanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Sayın Vladimir Putin, 2009 yılındaki görüşmelerinde, iki ülke arasındaki dış ticaret hacminin 5 yıl içinde 100 milyar dolara çıkarılması yönünde iradelerini beyan etmişlerdir. Bu hedefin gerçekleştirilmesinde gümrük idarelerine önemli görevler düşmektedir. Bu çerçevede iki ülkenin ortak projesi olarak ticaretin kolaylaştırılması amacıyla Basitleştirilmiş Gümrük Hattı (BGH) sistemini geliştirdik. Bu sistemin gelinen süreçte ticaret erbabınca tatmin edici düzeyde kullanılamadığını, sistemin genişletilmesine ilişkin Vnukova Havaalanina Ek Olarak Triyebortniye ve Yukarı Lars Sınır Kapısı ile Tuapse Limani Da BGH kapsamına alınması iki ülke arasındaki ticaretin arttırılması yönünde önemli bir aşamadır.” değerlendirmesinde bulundu.
BGH ikili ticarete nasıl bir katkı sağladı?
BGH ile birlikte Türkiye ve Rusya arasındaki ticaret hacminde bir önceki yıllara göre nasıl bir değişim olduğunu rakamlarla anlatan Yazıcı, “2002’de Rusya ile olan dış ticaret hacmimiz 5 milyar dolar iken bu rakam 2011 yılında yüzde 491 artarak 30 milyar dolara yükselmiştir. 2008’de toplam 37,8 milyar dolara ulaşan ticaret hacmimiz küresel ekonomik krizin etkisiyle 2009 yılında 22,6 milyar dolar düzeyinde kalmış; 2010, 2011 ve 2012 yıllarında ise tekrar sırasıyla 26.2, 29.9 ve 33.3 milyar dolar düzeyine yükselmiştir. 2013 yılı Ocak – Temmuz dönemi itibariyle ise, 3.9 milyar dolar ihracat ve 15.1 milyar dolar ithalat olmak üzere 18.8 milyar dolar toplam dış ticaret hacmine ulaşmış bulunuyoruz. Diğer taraftan, anılan ticaret hacminin BGH kapsamında işlem gören kısmı henüz yeterli değildir. Uygulamanın başladığı 2009’da 650 bin dolar, 2010 yılında 8 milyon dolar, 2011 yılında 33,6 milyon dolar, 2012 yılında 133 milyon dolar ve 2013 Ocak – Temmuz dönemi itibariyle 53,5 milyon dolar değerinde eşya BGH kapsamında işlem görmüştür.” dedi. BGH kapsamında yapılan ihracatın var olan sektörlerde hacim artışının sağlanması ve yeni sektörlere yaygınlaştırılması için FTS ile ortak çalışmalar yürüttüklerini kaydeden Bakan Yazıcı, “Bakanlık olarak, ilk aşamada Rusya’ya olan ihracatımızın en az yüzde 10’un BGH kapsamında yapılmasını ve sonraki dönemlerde ise hacim artışı çalışmalarının etkin bir şekilde sürdürülmesini hedeflemekteyiz.” ifadelerini kullandı.
BGH’nin avantajları
Bakan Yazıcı, BGH’nin avantajlarını şöyle sıraladı: “BGH, referans kıymet uygulaması ve eşyanın fiziki muayenesine ilişkin muafiyet başta olmak üzere sağlayacağı birçok avantaj ile ihracatta rekabet gücümüzü artıracak bir projedir. Bakanlığımız ile FTS arasında tesis edilen önceden bilgi değişimi çerçevesinde fatura kıymeti ve tarife kodu da dahil olmak üzere güvenilir bilgi sunan ihracatçılar, BGH Protokolünde belirtilen aşağıdaki kolaylıklardan faydalanabilmektedirler:
1) Gümrük noktalarında öncelik. 2) Gümrükleme zamanının kısalmasına yol açacak şekilde kolaylaştırılmış gümrük işlemleri. 3) Gümrük muayenesinden muafiyet. 4) Referans kıymet uygulamasından muafiyet.
Rusya Gümrük İdaresi tarafından eşyanın gümrük vergisinin hesaplanmasına esas teşkil edecek eşya kıymetinin belirlenmesinde “referans fiyat uygulaması” yapılmaktadır. Normal ihracatçının eşyası için Rusya Gümrük Kapılarında referans kıymet uygulaması yapılırken, BGH sisteminden yararlanan ihracatçılarımızın eşyası ise söz konusu referans fiyat uygulamasından muaf tutularak, ihracatçının beyan ettiği satış bedeli/fatura bedeli üzerinden işlem görmektedir.”