Türkiye ihracatta rotayı Rusya'ya çevirdi
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi, Rusya ile ihracatın önündeki engelleri 2014 yılı sonuna kadar kaldırma konusunda anlaştıklarını açıkladı. RS FM Ankara Temsilcisi Yurdagül Şimşek, Zeybekçi'nin 2015 bütçe tasarısı görüşmelerindeki açıklamalarından öne çıkan başlıkları aktardı.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'ndaki 2015 mali yılı bütçe tasarısının görüşmelerinde Rusya ile ekonomik ilişkiler de gündeme geldi. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi, Türkiye'nin en önemli dördüncü ihracat rotasının Rusya olduğunu vurgularken, "Rus Ekonomi Bakanıyla varmış olduğumuz bir mutabakat var. Sertifikasyon, akreditasyon, artı, taşıma kotalarıyla ilgili yani ihracatımızın önündeki engelleri 2014 yılı sonuna kadar karşılıklı olarak kaldırma konusunda anlaştık" dedi.
"İHRACAT ROTAMIZ RUSYA"
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'ndaki görüşmelerde, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi, Türkiye'nin 2015'de ikili işbirliğini ve ticari ilişkilerini çok fazla geliştirmeyi planladığı ülkelere yönelik farklı açılımların olacağını vurguladı. Zeybekçi, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Örneğin, hedef ülkeler arasında yer alan Kazakistan’la ekonomik ortaklık anlaşması yapılmasını da amaçlıyoruz. En önemli 4'üncü ihracat rotamız Rusya Federasyonu ve öncelikli ülkeler arasında gördüğümüz Türkmenistan’la da halihazırda tercihli ticaret anlaşmasının alt yapısı oluşturulmaktadır. Çalışmalarımız belli bir coğrafya ile de sınırlı kalmıyor; Avustralya ve Yeni Zelanda ile de benzer anlaşmalar üzerinde çalışıyoruz ve resmî görüşmelere de başladık. 2015 yılında yeni açılımlar ve yeni fırsatlar arayışı içinde olmaya devam edeceğiz. Bu kapsamda, gözlemci statümüzün olduğu Pasifik İttifakı, Avrasya Ekonomik İşbirliği ve Şangay İşbirliği Örgütü ile ilişkilerimizi de geliştirmek üzere çalışmalarımız devam ediyor."
İKİ ÖNEMLİ GELİŞME
Çok taraflı boyutuyla, 2015 yılına yönelik olarak vurgulanması gereken 2 önemli faaliyetin olacağını ifade eden Bakan Zeybekçi, birincisinin Türkiye'nin G20 dönem başkanlığını üstlenmesi, ikincisinin de Dünya Ticaret Örgütü'nün kuruluşunun 20’nci yılına rastlayacak olan Dünya Ticaret Örgütü 10’uncu Bakanlar Konferansına Türkiye'nin ev sahipliği yapması olduğunu anlattı.
CHP'YE GÖRE RUSYA İLE HEDEF YAKALANAMADI
CHP Mersin Milletvekili Vahap Seçer de bütçe konuşmasında Türkiye ile Rusya arasındaki ekonomik ilişkilere değindi. Son yıllarda tarım ürünleri ihracatında yaşanan sıkıntı ve sorunlara dikkat çeken Seçer, Türkiye’de tarım ürünleri ve yaş meyve sebze ihracatında başta narenciye olmak üzere istenilen ve arzu edilen düzeyin yıllardır yakalanamadığını ve sektörde sorunlar yaşandığını anlattı. Seçer şöyle konuştu:
"Geçtiğimiz ağustos ayı başında -ben de çok önemsedim bu konuyu ama bakın- ilginç, Rusya’nın sesi radyosu benimle telefon bağlantısı kurmuş ve ben demişim ki: 'Çok fazla beklentiye de girmemek lazım, bu doğan yaklaşık olarak 15-16 milyar dolarlık ihracat boşluğunu elbette ki sadece Türkiye üzerinden karşılamayacaklardır.' Sonuna geliyorum cümlemin: 'Elbette ki, bizim açımızdan olumlu olduğu kadar da çok fazla beklentiye girilmesi yani Rusya böyle bir karar aldı, muazzam bir şekilde bizden ithalat yapacak gibi gereksiz çok fazla beklentilere de girmemek lazım.' Şimdi, benim bildiğim kadarıyla son gelişmelerden belki de ben yanılıyorum ama herhâlde, maalesef biz haklı çıktık. "
Narenciye ihracatının önemli kısmının seçim bölgesi Mersin'den yapıldığına dikkat çeken CHP'li Seçer, yaklaşık olarak 1 milyar dolara yakın bir ihracatın söz konusu olduğunu söyledi. "Geçtiğimiz yıl 930 milyon dolar civarındaydı bizim ihracatımız, yaklaşık olarak üretimimizin yüzde 40’ına tekabül eden bir oran bu" diyen Seçer, şimdi çift taraflı bir zararın söz konusu olduğunu kaydetti. Seçer, "Bu beklentilerle ihracatçı üreticiden ürünü aldı, yüksek fiyatlara aldı geçtiğimiz yıllara göre ama şimdi ürünler dip yaptı. Beklenti içinde olup ürününü satmakta biraz naz buğz eden üretici de şimdi iki ay öncenin fiyatlarını bulamıyor. İşte bu sebepten Rusya muazzam ihracat yapacak, narenciye alacak, tarım ürünleri alacak vesaire. Şimdi, sıkıntılar neden kaynaklı, o dönemde siz ikili görüşmeler de yaptınız ilgili Rus bakanla, niçin biz bu ambargodan kaynaklanan pastadan gıda ve tarım ürünleri ihracatından istediğimiz rakamlara ulaşamadık? Önemsediğim, aslında genel anlamda sadece Rusya ihracatı değil, tüm dünyaya yaptığımız tarım ürünleri ihracatı. Türkiye’nin üretimine bakıyorum, yaklaşık 45 milyon ton civarında bir yaş sebze, meyve üretimi var hâlâ yüzde 3-5’leri konuşuyoruz, işte rakamsal olarak 3-3,5 milyar dolarları. Niçin tedbirler alıp ya da bir şekilde bunu artırmanın yoluna gitmiyoruz yani bu rakamlar..." dedi.
Üreticileri de ihracatçıları da zor durumda bırakan bu durumuna acilen çözüm bulunması gerektiğini söyleyen Seçer, “Vakit yitirmeden özellikle ihracata yönelik tedbirlerin alınması lazım. Bir an önce ihracata verilen teşviklerin miktarını artırılması gerekiyor” diye konuştu.
İLK DEFA PAYLAŞIYORUM; RUSYA İLE ANLAŞTIK
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi, milletvekillerinin eleştiri ve sorularına yanıt verirken de, Rusya’yla ilgili hakikaten çok önemli bir süreç yaşandığını söyledi. Zeybekçi, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Rusya’yla olan dış ticaretimizde hemen bir gelişmenin olmasını biz de beklemiyoruz. Zaten, gördüğünüz gibi yüzde 10’un üzerinde bir daralma var çünkü Rusya’nın kendi içinde yaşadığı, gerek Ukrayna açısından gerekse bu enerji fiyatlarındaki aşağı doğru gitme endişelerinden dolayı da bir sıkıntı var. Ama Rus Ekonomi Bakanıyla -burada ilk defa paylaşıyorum- varmış olduğumuz bir mutabakat var. Sertifikasyon, akreditasyon, artı, taşıma kotalarıyla ilgili yani ihracatımızın önündeki engelleri 2014 yılı sonuna kadar karşılıklı olarak kaldırma konusunda anlaştık. Şu anda bizim teknik ekiplerimiz orada, çalışmalarına devam ediyor. İşte, aralık başında Rusya Devlet Başkanı Putin, Türkiye’ye gelecek, ardından bizim oraya bir ziyaretimiz olacak. İnşallah, onlarda çok hızlı bir şekilde başka alanlara doğru gideceğiz."