Rusya krizi derinleşiyor, ihracatçılar gelecekten endişeli

Rusya Başbakan Yardımcısı Arkady Dvorkovic’in Türkiye’den tarım ürünü ithalatını durduracaklarını açıklaması bu ülkeye en fazla yaş sebze ve meyve gönderen Antalya’daki zirai üreticiler ve ihracatçıları sıkıntıya soktu. İki ülke arasındaki bu gelişme, üreticiler ve ihracatçılar dışında tarım alanında çalışan on binlerce insanı da etkileyecek.

Rusya’ya her hafta yüzlerce TIR yaş sebze meyve ürünü gönderen Antalya Toptancı Hali’ndeki sadece bir firma Ege ve Akdeniz’deki 20 işletmesinde istihdam ettiği 5 bin çalışanını evine gönderdi. Antalya’dan 450 firmanın Rusya’ya ihracat yaptığı dikkate alındığında Rusya Federasyonu'nun aldığı yasak kararı çalışanların aileleriyle birlikte on binlerce insanı mağdur etmesi bekleniyor.

Kalyoncu Grup yöneticilerinden Necati Zengin, Rusya ile yaşanan krizin herkes tarafından bilindiğini, beklentilerinin bu krizin en kısa süre içerisinde çözüme kavuşturulması olduğunu söyledi.

Beklentilerinin krizin bir an önce çözülmesi olduğunu ifade eden Zengin, “Beklentilerimiz vardı ama yaşanan gelişmeler onu göstermiyor. Beklentimiz bu işin devam etmesi. İhracatımızın tamamı, yüzde 90’nı Rusya yapılıyor. Yılda ortalama 150 bin ton ihracatımız vardı. Bunun içinde yaş meyve sebze; Türkiye’de ne üretiliyorsa hemen her kalemden ihracat yapıyorduk. Sorunların çözülmesini istiyoruz. Sıkıntı yaşamak istemiyoruz. Çünkü bu sektörde çiftçisinden köylüsüne birçok insan besleniyor. Birçok insan istihdam ediyoruz. Bunlar şu anda sıkıntıya sebep olacak şekilde görülüyor.” şeklinde konuştu.

Bundan sonraki süreçte neyle karşılaşacaklarını düşünmek bile istemediklerini ifade eden Kalyoncu Grup yöneticisi, sözlerini şöyle sürdürdü: “Düşüncesi bile hoş değil. Eğer devam ederse küçülme yoluna gideceğiz. Ne yapacağımıza bakacağız. Firmamız kara nakliyesi, deniz nakliyesi birçok çalışanı var. Ortalama 4-5 bin insana ve ailelerine istihdam sağlıyoruz. Bunlar etkilenir. Etki kelimesi bile az kalır, zor bir durum.”

AKBULUT: ÜRÜN GÖNDERMEYİ DURDURDUK

Geçici süre ile Rusya’ya ürün göndermeyi durduran As Star Tarım Mühendisi İbrahim Akbulut, kriz ortamından dolayı ne olacağını bilemediklerini söyledi. Yaşanan durumdan dolayı beklediklerini de açıklayan İbrahim Akbulut, ürün gönderip sorun yaşamamak için gönderimi durduklarını ifade etti.

Rusya’nın bu yaptırım ve tavırlarının nereye kadar devam edeceğini bilemediklerini aktaran Akbulut, “Bir süre beklemede kalacağız. Bu beklemenin ardından olumlu yanıtlanacak ve görüşmeler olacaktır diye umuyorum.” dedi.

Türk ve Rus hükümetlerinin bir çözümde buluşabileceğini aktaran As Star Tarım Mühendisi, Rusya’nın ürünleri alma konusunda Türkiye’ye bağımlı olduğunu savundu. İbrahim Akbulut, Rusya'nın Avrupa Birliği’nin uyguladığı ambargo sebebiyle bu ürünleri alabileceği başka bir yerin bulunmadığını kaydetti.

Akbulut, ayrıca kısa süre içerisinde krizin aşılacağını ve yeniden üretime başlayacakları günleri beklediklerini aktardı.

Rusya'ya son ürünlerini cumartesi gönderdiklerini hatırlatan As Star Tarım Mühendisi, "Çalışanlarımızla hazır halde bekliyoruz. Eğer bu kriz devam ederse farklı bir pazar arayışına gireceğiz." diye konuştu.

Şu anlık zarar etme durumlarının söz konusu olmadığını dile getiren Akbulut, "Bekleme süresi uzarsa asıl zara o zaman başlar. İnşallah bu süre çok uzamadan çözeriz diye umuyorum.” dedi.

İHRACAT RAKAMLARI GERİLİYOR

Rusya’nın yasak kararı Türkiye’nin yaş sebze meyve ihracatının düştüğü bir döneme denk geldi. Rusya Federasyonu’nun içinde bulunduğu ekonomik kriz bu ülkeye yapılan yaş sebze meyve ihracatını düşürmüştü. Batı Akdeniz İhracatçı Birlikleri (BAİB) verilerine göre; en fazla ihracat gerçekleştirilen bölgeden 2014 yılında Rusya Federasyonu’na yaklaşık 587 milyon 555 bin dolarlık bitkisel ürün ihraç edildi. Rusya’da kriz yılı olan 2015’te bu rakam yüzde 13,4 gerileyerek (29 Kasım 2015 itibariyle) yaklaşık 450 milyon dolara düştü. Bu rakamların önemli bölümünü yaş sebze meyve ürünleri oluşturdu. 2014’te 543 milyon dolara yakın yaş sebze meyve ihraç edilirken Rusya’da kriz yılı olması sebebiyle 2015’te daha az yaş sebze meyve ihraç edilebildi.

29 Kasım 2015 itibariyle toplam yaş sebze meyve ihracatı yüzde 12,4 gerileyerek 421 milyon dolara düştü. En fazla tarımsal ürün ihraç edilen ülke konumundaki Rusya’ya yapılan yaş sebze meyve ihracatı da bu yıl düşüş gösterdi. Geçen sene 221 milyon dolar olan Rusya’ya yaş sebze meyve ihracatı yüzde 4,7 düşerek bu sene (29 Kasım 2015 itibariyle) 211 milyon dolara düştü. Bu yıl Rusya’ya gerçekleştirilen ihraç kalemlerinden domates yüzde 5,8, hıyar yüzde 33,1, biber yüzde 0,3, portakal yüzde 48,6, limon yüzde 13,6 geriledi. Patlıcan ve kabak da ise artış oldu.