Rusya Bütçe Açığı Yılın İlk Yarısında Yıllık Hedefini Aştı

HABERRUS - Rusya Devlet Maliyesi İzleme Raporu Açıklandı.

Rusya Maliye Bakanlığı'nın açıkladığı verilere göre, 2025 yılının ilk altı ayında federal bütçe gelirleri 17.6 trilyon ruble, harcamalar ise 21.3 trilyon ruble olarak gerçekleşti.

Bu durum, bütçe açığının 3.7 trilyon ruble (GSYİH'nın %1.7'si) seviyesine ulaşmasına yol açtı. İlginç olan, bu rakamın hükümetin önerisiyle parlamentoda revize edilen yıllık bütçe hedefiyle tam olarak örtüşmesi.

Bir önceki aya kıyasla açık artış gösterdi; Mayıs sonunda açık 3.4 trilyon ruble (%1.5 GSYİH) seviyesindeydi. 2025'te sadece Mart ayında bütçe fazla verirken, Haziran ayı da açıkla kapandı.

Petrol-Gelirleri Düşerken, Petrol Dışı Gelirlerde Artış

Bütçe gelirleri, 2024'ün aynı dönemine kıyasla %2.8 artış gösterdi. Enflasyonun (yıllık bazda ~%10) gerisinde kalan bu mütevazı büyüme, petrol ve gaz dışı gelirlerdeki %12.7'lik artışa (12.9 trilyon ruble) dayanıyor. Özellikle KDV tahsilatı (7 trilyon ruble, +%7.3), petrol dışı gelirlerin yarısından fazlasını oluşturuyor.

Buna karşılık, petrol ve gaz sektöründen elde edilen vergi gelirleri Ocak-Haziran döneminde %16.9 azalarak 4.7 trilyon rubleye geriledi.

Bu düşüşün temel nedeni, Urals petrol fiyatlarındaki keskin düşüş ve rubledeki değerlenme olarak gösteriliyor.

Harcamalar Gelirlerden Hızlı Artıyor

Federal bütçe harcamaları, 2024'ün ilk yarısına kıyasla %20.2 artış gösterdi. Maliye Bakanlığı, harcama artış hızının sabitlendiğini belirtse de, Ocak ayındaki ani sıçrama (+%64.1) dikkat çekici. Bu artış, "acil sözleşmeler ve avans ödemeleri" ile açıklanırken, Şubat-Haziran arasında yıllık artış %12.9'a geriledi.

Gelirlerdeki sınırlı artışa rağmen harcamalardaki bu yükseliş, bütçe dengelerini zorluyor.

Ancak hükümet, Haziran'daki bütçe revizyonuyla bu durumu resmen onayladı.

Bütçe kuralı uyarınca, petrol dışı gelirler artış gösterdiğinde (toplam gelirler düşse bile) harcamaların artırılmasına izin veriliyor. Bu kapsamda, 0.8 trilyon rublelik ek fon; Askeri harcamalar, Düşük faizli mortgage sübvansiyonları, Tarım sektörü destekleri, Enflasyona endeksli sosyal ödemeler gibi kalemlere aktarıldı.

Uzmanlar, petrol fiyatlarındaki belirsizlik ve artan savunma giderleri nedeniyle yıl sonuna kadar mali dengelerin daha da zorlanabileceği uyarısında bulunuyor.