Kriz Kapıda: Rusya'nın Petrol ve Gaz Gelirleri Temmuz'da %27 Düştü
HABERRUS - Rusya'nın petrol ve gaz gelirleri, Temmuz ayında geçen yılın aynı dönemine göre %27 oranında düşüş gösterdi.
Yılın ilk yedi ayındaki toplam düşüş ise %18.5 seviyesinde gerçekleşti. Uzmanlar, bu düşüşün arkasında düşük petrol fiyatları ve güçlenen ruble kombinasyonunun yattığını belirtiyor.
Rusya Maliye Bakanlığı verilerine göre, Temmuz ayında petrol ve gaz sektöründen elde edilen vergi gelirleri 787.3 milyar ruble olarak kaydedildi.
Bu rakam, 2024 Temmuz'undaki performansa göre ciddi bir gerilemeye işaret ediyor.
Yılın ilk yedi ayında toplam petrol ve gaz gelirleri ise 5.52 trilyon ruble seviyesinde kaldı.
Temmuz ayında Haziran'a göre %59'luk bir artış görülse de, bu artışın tamamı yılda dört kez ödenen ek petrol vergisinden (NDD) kaynaklandı. Sadece bu vergiden 302.2 milyar ruble gelir elde edildi.
Düşüşün Temel Nedenleri
Enerji ekonomistleri, Rus bütçesindeki bu gerilemenin iki temel faktörü olduğunu vurguluyor: Dünya genelinde düşük seyreden petrol fiyatları ve rubledeki güçlenme. Rusya'nın ana petrol markası Urals'ın fiyatı Haziran ayında varil başına 59.8 dolar olarak belirlenirken, bu rakam bir önceki yılın aynı döneminde 69.6 dolar seviyesindeydi. Temmuz ayında ise Urals'ın ortalama fiyatı 60.4 dolara yükseldi. Ancak ruble/dolar paritesindeki olumsuz gelişmeler bu olumlu tabloyu gölgeledi. Haziran 2025'te ortalama dolar kuru 78.7 ruble seviyesinde gerçekleşirken, bu rakam 2024 Haziran'ında 88 ruble, Mayıs 2025'te ise 80.5 ruble düzeyindeydi.
Bütçe Revizyonu ve Gelecek Beklentileri
Rusya hükümeti, Haziran ayında yaptığı bütçe revizyonunda petrol ve gaz gelirlerindeki bu düşüşü zaten dikkate almıştı. 2025 yılı için beklenen gaz gelirleri 10.9 trilyon rubleden 8.3 trilyon rubleye (yaklaşık %25 düşüş) revize edilirken, petrol fiyatı tahmini 69.7 dolardan 56 dolara, ruble kuru beklentisi ise 96.5 ruble/$'dan 94.3 ruble/$'a çekilmişti. Maliye Bakanlığı, Ağustos ayında ek petrol ve gaz geliri beklemediğini açıkladı.
ABD Yaptırımlarının Potansiyel Etkisi
Analistler, ABD Başkanı Donald Trump'ın 8 Ağustos'ta sona erecek ultimatomu sonrasında Rus petrolü alan ülkelere (başta Hindistan ve Çin) uygulanabilecek ek gümrük vergilerinin durumu daha da kötüleştirebileceği uyarısında bulunuyor.
Bu yaptırımların Rus petrolünün fiyatını ve ihracat hacmini nasıl etkileyeceği, sonbaharda yapılacak yeni bütçe revizyonunun belirleyici faktörü olacak.
Maliye Politikasındaki Önlemler
Düşen enerji gelirleri karşısında Rus Maliye Bakanlığı, 7 Ağustos-4 Eylül döneminde günde 300 milyon ruble (toplam 6.2 milyar ruble) tutarında döviz satışı yapacağını duyurdu. Bu miktar, Temmuz ayındaki günlük 800 milyon rublelik satışlara göre oldukça mütevazı bir seviyede.
Merkez Bankası'nın ikinci yarıyılda günlük 8.94 milyar ruble tutarındaki döviz satışlarıyla birleştiğinde, toplam günlük döviz satışı 9.24 milyar rubleye ulaşacak. Uzmanlar, bu tedbirlerin ruble üzerindeki baskıyı hafifletmek için yetersiz kalabileceği görüşünde.