"Trump Yaptırımları" Sonrası Rus Petrol İhracatı Arttı
HABERRUS - ABD Başkanı Donald Trump'ın Kasım 2025'te Rusya'ya yönelik uygulamaya koyduğu yeni enerji yaptırımlarına rağmen, Rus deniz yoluyla petrol ihracatında düşüş yerine artış gözlemlendiği bildiriliyor.
Gözlemciler, bu durumu küresel piyasa dinamiklerinin yaptırımları aşma kapasitesine bağlıyor.
Söz konusu yaptırımlar öncelikle deniz yoluyla taşınan Rus petrolünü hedef aldı, zira boru hatları üzerinden yapılan sevkiyatı izlemenin pratikte daha zor olduğu belirtiliyordu. Yaptırımların 21 Kasım 2025'te yürürlüğe girmesiyle birlikte, lojistik gecikmeler (10-20 gün) dikkate alındığında, ihracatta bir düşüşün Kasım ayının ilk haftalarında başlaması bekleniyordu.
Gerçekleşen Senaryo: Kısa Süreli Düşüş, Ardından Rekor Artış
İzleme verilerine göre, Kasım başlarında beklendiği gibi kısa süreli ve sınırlı bir düşüş yaşandı. Ancak bu durum geçici oldu. Kasım ayının son haftasına gelindiğinde, Rus limanlarından yapılan petrol sevkiyatı hızla toparlanarak rekor seviyelere yaklaştı. Haftalık ortalama sevkiyatın günde 3.94 milyon varile ulaştığı kaydedildi.
Uzman Yorumu: Piyasa Dinamikleri Yaptırımları Aştı
Enerji piyasası gözlemcileri, bu gelişmeyi şu şekilde yorumluyor:
Başlangıçtaki hafif düşüş, piyasa aktörlerinin yeni ödeme ve lojistik zincirlerini kurmak için zaman ihtiyacından kaynaklandı.
Kısa süre içinde alternatif kanalların ve muhtemelen "gölge filosu" gibi mekanizmaların devreye girmesiyle sevkiyatlar eski seviyelerine döndü ve hatta arttı.
Temel itici güç, küresel piyasanın Rus petrolüne olan talebi ve her aktörün kar etme arzusu. Bu, yaptırımların teknik engellerini aşmak için yaratıcı yollar bulunmasını sağlıyor.
Bir analistin değerlendirmesine göre, "Yaptırımlar işe yaramıyor. Ancak piyasa kapitalizmi (her katılımcının kâr etmek istediği yer) son derece işliyor."
Bu durum, Rus enerji ihracatına yönelik hedefli yaptırımların uzun vadede etkinliği konusundaki şüpheleri bir kez daha gündeme getirdi. Piyasaların hızla uyum sağlama ve alternatif yollar bulma kapasitesi, yaptırımların ticari mantığı alt etmekte zorlandığını gösteriyor.
Bu gelişme aynı zamanda, küresel enerji arz güvenliği ile yaptırım politikaları arasındaki gerilimi de ortaya koymaktadır. Rusya'nın enerji gelirlerinde önemli bir kesinti olmaması, ülkenin ekonomik dayanıklılığını ve savaş finansmanını sürdürme kapasitesini de etkileyen bir faktör olarak görülüyor.