Referandum kararı ve askeri kanununda değişiklik ne anlama geliyor?
MOSKOVA - Donbas, Herson ve Zaporojya bölgelerinin referandumla Rusya Federasyonu'na olası katılımıyla birlikte, teknik olarak Rusya Federasyonu artık Donbass topraklarını değil, Ukrayna birlikleri tarafından ‘işgal edilen Rusya topraklarını’ kurtarmak için askeri operasyona devam edecek.
Bu durum hiç şüphesiz, Moskova'nın askeri operasyonlar yürütmek için yeni araçlara sahip olacağı anlamına geliyor.
Her şeyden önce Rusya Federasyonu, bölgelerde yapılan referandum sonrası kendi anayasasına göre Kiev tarafından işgal altındaki topraklarını kurtardığı tezini rahatlıkla ortaya atabilecek.
Bu bağlamda Kremlin, sıkıyönetim ilan edebilir.
Rus yetkililer, işgal altındaki topraklarını kurtarmak için 'Özel Askeri Operasyon’ terimini daha yasal bir terimle değiştirebilir.
Hukuki olarak kendi topraklarını savunduğu tezine dayanarak Moskova, askeri anlamda farklı enstrümanlar kullanma hakkı elde etmiş olur.
Aynı zamanda Moskova, kendisine tehdit olarak gördüğü tüm sosyal yada askeri tesisleri, coğrafi konum gözetmeksizin şimdiye kadar kullanmadığı silahlarla imha etme yoluna gidebilir.
Rusya’nın “seferberlik”, “sıkıyönetim" ve "savaş zamanı” terimlerinin ceza kanununda yeniden düzenlenmesi
Salı günü Devlet Dumasının “seferberlik”, "sıkıyönetim" ve "savaş zamanı" kavramlarını Ceza Kanununa sokması tesadüf değil.
Bu, Ukrayna’da olduğu gibi Rusya’da tüm şehirlerde hemen yarın gece kulüplerinden, barlardan, sokaklardan veya toplu taşıma araçlarına baskınların başlayacağı ve erkek vatandaşların orduya alınacağı anlamına gelmiyor. Böyle bir sürecin Rusya’da genelleşmesi pek olası değil, büyük olasılıkla kimse askerlik hizmetini tamamlamamış hazırlıksız gençleri savaşa almayacak.
Rusya’da muhtemelen yetkili makamlar, ilk olarak yedek subayların, son üç ila beş yıl içinde askerlik hizmetini tamamlamış kişilerin ve ayrıca yabancıların çağrılmasıyla sınırlı olabilecek kısmi seferberlik ilan etme yoluna gidecek.
Özellikle Ukrayna dünyanın en gelişmiş ülkeleri dahil her yerinden paralı askerleri getirerek ülkesinde savaşmalarına izin veriyorsa benzer bir adımı Rusya’nın da atması şaşırtıcı olmaz.
Ayrıca Moskova Belediye Başkanı Sergey Sobyanin yayınladığı bir mesajda Rusya’nın düzenlediği özel askeri operasyonda 1 yıl sözleşmeli asker olarak çalışan yabancı ülke vatandaşlarının kolaylaştırılmış vatandaşlık programı kapsamında Rusya Federasyonu vatandaşlığı almasına hak tanındığını, bu konuda Moskova’da göçmenlik merkezinde gerekli tüm çalışmaların yapıldığını duyurdu.
Tüm bu hazırlıklar aslında Kremlin yönetiminin atacağı adımların yasal zeminini hazırladığı yorumlarını beraberinde getiriyor.
Askeri suçlara ağır hapis cezaları
Duma’da kabul edilen yeni yasayla birlikte özel askeri operasyon ve savaş durumları yeniden düzenlendi ve bu bağlamda operasyona katılan askerlere hukuki sorumluluk getirildi.
Özellikle Duma’da kabul edilen "Yağmalama" suçlarına karışan askerlere 15 yıla kadar hapis cezası ve çatışmadan "Gönüllü teslim olma” durumunda 3’ten 10 yıla kadar hapis cezası aslında Rusya’nın mevcut durumda cephede karşılaştığı sorunların çözümü için çok önemli.
Basına yansımasada cephe hattından gelen bilgilerde, ‘özel askeri operasyon’ teriminin hukuki olarak askerler veya yukarda sayılan suçları işleyen askerlere ve sözleşmeli kişilere hukuki sorumluluk vermediği eleştiriliyordu. Bazı durumlarda zor şartlarda cephe hattını bırakarak kaçan yada gerektiği gibi mücadele etmeyip düşmana teslim olan kişilerin olduğu, bu tür suçların cezasız kaldığı eleştirileri yapılıyordu.
Ayrıca Batı medyasında bazı yüksek rütbeli Rus subayların komutanların verdiği emirleri yerine getirmediği yönünde iddialar yayınlanıyordu. Duma’da kabul edilen yeni kanuna göre bu tür üstlerin emirlerini yerine getirmeme artık sadece savaş durumunda değil aynı zamanda 'özel askeri operasyon’ durumunda da suç olarak kabul edildi ve 3 yıla kadar hapis cezası getirildi. Benzer şekilde seferberlik ve sıkıyönetim sırasında bir birliğin izinsiz terk edilmesi 10 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak.
Tüm bu düzenlemler Rusya’nın karşılaştığı sorunların çözümü için alınmışa benziyor.
Benzer şekilde, referandum sonrası oluşacak yeni durumda, Batı’nın alacağı her türlü agresif ve radikal karara karşı kanuni olarak hazırlık anlamına da geliyor.
Sıkıyönetim ilanı durumunda tüm bu boşluk ortadan kalkmış olacak.
Tüm cephe hattı zaten Rusya toprağı sayılacağı için geri çekilme gibi bir durum olmayacak. Siperlerini terkedip kaçan yada teslim olan asker ‘vatana ihanet’ suçuyla karşı karşıya kalabilcek.
Rusya’nın askeri doktrini Rusya Federasyonu'nun egemenliğine yönelik bir tehdit durumunda nükleer silah kullanma hakkını veriyor. Bu hak bunu kesin kullanacağı anlamına gelmese de aslanda caydırıcılık bakımından çok önemli.
Tüm bu kararların geçtiğimiz haftalarda Harkov bölgesindeki başarısızlıktan sonra alınması da ayrıca dikkate değer. (Editör Görüşü)