Çatışmaların yıl dönümünde Çin'den 12 maddelik barış planı
HABERRUS - Çin, Ukrayna'daki askeri çatışmanın yıl dönümünde tüm taraflarını düşmanlıkları durdurmaya ve "Soğuk Savaş zihniyetinden vazgeçmeye" çağırdı.
Pekin, barış müzakerelerini başlatmanın, tek taraflı yaptırımları sona erdirmenin ve ayrıca Ukrayna tahıl ihracatını garanti altına almanın ve stratejik riskleri azaltmanın gerekli olduğuna inanıyor.
Ukrayna temkinli
AFP'ye göre Pekin, planı hazırlarken Kiev'e danışmadı. Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, Çin'in Rusya Federasyonu ile bağlarını sürdürmesi nedeniyle buna şüpheyle yaklaştıklarını söyledi.
New York Times, Avrupalı yetkililerin Çin'in Rusya'yı Ukrayna'daki düşmanlıkları sona erdirmeye ikna etme yeteneğine ve isteğine inanmadığını yazdı.
Avrupa ve Rusya ziyareti sonrası yayınlandı
Çin’in 12 maddelik planını, ÇKP Merkez Komitesi Dış İlişkiler Komisyonu ofisi başkanı Wang Yi duyurdu. Avrupa turunun ardından bu hafta Moskova'ya yaptığı ziyarette Vladimir Putin ile bir araya geldi.
Çin Dışişleri Bakanlığı'nın internet sitesinde yayınlanan "Ukrayna krizine siyasi çözüm konusunda Çin'in tutumu” başlıklı belge, Pekin'in talep ettiği 12 öğeyi içeriyor:
Çin Dışişleri Bakanlığı tarafından hazırlanan ve Ukrayna'daki çatışmanın sona ermesi için hazırladığı duyurulan barış planı önerisi, Birleşmiş Milletler tüzüğü ışığında bütün ülkelerin ulusal egemenliklerine saygı gösterilmesi, askeri çatışmaların sonra ermesi ve müzakerelerin yeniden başlatılması, ayrıca bu gelişmelere paralel olarak yaptırımların sonlandırılması çağrısında bulunuluyor. .
Çin'in teklif ettiği 12 konu başlığı:
1- Tüm ülkelerin egemenliğine saygı gösterin. Birleşmiş Milletler tüzüğü, Çin Halk Cumhuriyeti de dahil olmak üzere uluslararası yasalara çifte standart olmadan uymayı gerekli görüyor ve "tüm ülkelerin egemenliği, bağımsızlığı ve toprak bütünlüğü de garanti edilmelidir."
2- Soğuk Savaş zihniyetinden vazgeçin. Çin, "bir ülkenin güvenliğinin diğer ülkelerin güvenliği pahasına sağlanamayacağına ve askeri blokları güçlendirerek veya genişleterek bölgesel güvenliğin sağlanamayacağına" inanıyor. "Tüm ülkelerin meşru güvenlik çıkarlarını" ciddiye almanın yanı sıra "dengeli, etkili ve sürdürülebilir bir Avrupa güvenlik mimarisinin inşasını teşvik etme" ve “kamplaşma ve çatışmalarının oluşmasına izin vermeme" çağrısında bulundu.
3- Askeri çatışmaların derhal sona ermesi ve tırmanmadan kaçınılması. Çin, "savaşların kazananı olmadığını" belirtiyor ve "tüm tarafların rasyonaliteyi ve itidalini sürdürmesi, yangını körüklememesi, çatışmaları ağırlaştırmaması ve Ukrayna krizinin tırmanmasını veya kontrolden çıkmasını önlemesi" gerektiğine inanıyor. Rusya ile Ukrayna arasında doğrudan diyaloğun yeniden başlamasını desteklemenin, gerginliğin azaltılmasını teşvik etmenin, "durumu yumuşatmanın" ve "kapsamlı bir ateşkes sağlamanın" gerekli olduğunda ısrar ediyor.
4- Taraflar Bbarış müzakerelerine başlasın. "Diyalog ve müzakereler Ukrayna krizinden çıkmanın tek gerçek yoludur" ve uluslararası toplum, çatışmanın taraflarına "siyasi bir çözüm için kapı açma" konusunda yardım etmeli ve bunun için koşullar yaratmalı ve müzakereler için bir platform sağlamalı.
5- İnsani kriz çözülsün. Pekin, "sivillerin güvenliğini koruma" ve tahliyeleri için insani koridorlar oluşturma, insani yardımı artırma ve BM'nin bu konudaki rolünü destekleme çağrısında bulundu.
6- Sivilleri ve savaş esirlerini koruyun. Çin, çatışmanın taraflarının sivillere ve sivil hedeflere saldırmaktan kaçınması, kadınları ve çocukları koruması ve savaş esirlerinin haklarına saygı göstermesi gerektiğini belirtiyor. Çin, Rusya ile Ukrayna arasındaki mahkum değişimi için "daha elverişli koşullar" çağrısında bulundu.
7- Nükleer santrallerin güvenliğini sağlayın. Çin, "barışçıl nükleer tesislere" - özellikle nükleer santrallere - silahlı saldırılara direnmenin gerekli olduğuna inanıyor. Belgeye göre, tüm taraflar nükleer güvenlik sözleşmelerine uymalı ve insan yapımı nükleer kazalardan kaçınmalıdır.
8- Stratejik riskleri azaltın. Pekin, nükleer silahların kullanılamayacağını ve bunların kullanımına veya kullanım tehdidine karşı konulması gerektiğini vurguluyor. Ayrıca, "herhangi bir koşulda herhangi bir ülke tarafından biyolojik ve kimyasal silahların geliştirilmesine ve kullanılmasına" da karşı çıkıyor.
9- Tahıl ihracatını garanti altına alın. Çin’e göre, tüm taraflar 2022'de Rusya, Ukrayna, Türkiye ve BM arasında imzalanan Karadeniz'den tahıl taşımacılığına ilişkin anlaşmaya uymak zorunda.
10- Tek taraflı yaptırımları sonlandırın. Çin, bu tür önlemlerin "yalnızca sorunları çözmeyeceğine, aynı zamanda yenilerini yaratacağına" inanıyor. Tüm ülkeleri "tek taraflı yaptırımları kötüye kullanmayı bırakmaya" ve bunun yerine "Ukrayna'daki krizin soğumasında rol oynamaya, gelişmekte olan ülkelerin ekonomilerinin gelişmesi için koşullar yaratmaya ve insanların yaşam koşullarını iyileştirmeye" çağırdı.
11- Üretim ve tedarik zincirlerinin istikrarını sağlayın. Pekin, dünya ekonomisini korumanın ve onun siyasallaşmasına ve askeri amaçlarla kullanılmasına direnmenin gerekli olduğunu belirtiyor. Enerji, finans, tahıl ticareti ve ulaşım alanlarında uluslararası işbirliğinin bozulmasına izin verilmemesi çağrısında bulundu.
12- Savaş sonrası yeniden yapılanmaya katkıda bulunun. Çin, uluslararası toplumun çatışma bölgelerinde savaş sonrası yeniden yapılanmayı desteklemek için harekete geçmesi gerektiğine inanıyor ve bu konuda "yardım etmeye ve yapıcı bir rol oynamaya" hazır.