AB Gaz Şirketlerinden Ukrayna Üzerinden Rus Gaz Transitinin Sürdürülmesi Çağrısı

HABERRUS - Orta Avrupa’daki büyük gaz şirketleri, Ukrayna üzerinden gaz transitinin 2025 yılı sonrasında da devam etmesi için ortak bir destek beyanı imzaladı.

Bloomberg’in Slovak enerji şirketi SPP’ye dayandırdığı habere göre, mevcut gaz transit sözleşmesinin 31 Aralık 2024’te sona erecek olması, bölgenin enerji güvenliği açısından kritik bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.

Destek beyanı, Slovakya’dan SPP ve operatör Eustream AS, Macaristan’dan MOL Uzbek Oil and Gas Plc, MVM, Avusturya, İtalya ve Slovakya’dan ticaret birlikleri ile sanayi müşterileri tarafından imzalandı. Beyan, Ukrayna üzerinden gaz geçişinin devamının ekonomik ve altyapısal önemine dikkat çekiyor.

Ekonomik ve Altyapısal Riskler

SPP’nin açıklamasına göre, Ukrayna üzerinden transitin sona ermesi Slovakya’da 220 milyon Euro’dan fazla ekonomik zarara neden olabilir. Bu zarar, diğer kaynaklardan gaz satın alma ve taşıma maliyetlerinden kaynaklanacak. Ayrıca, transitin durdurulmasının Ukrayna’nın gaz altyapısında geri dönüşü olmayan tahribata yol açabileceği belirtiliyor.

Avrupa Komisyonu’na Sunum

Destek beyanı, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’e sunularak, Ukrayna üzerinden gaz transitinin durmasının bölgenin enerji güvenliğine tehdit oluşturabileceği konusunda bilgilendirme yapılacak. Ancak bir Avrupa Komisyonu temsilcisi, AB’nin Rus gazının Ukrayna üzerinden taşınmasına devam etme konusunda isteksiz olduğunu ifade etti.

Mevcut Anlaşmanın Geçmişi

Rus Gazprom ile Ukrayna’nın enerji şirketi Naftogaz arasındaki mevcut transit anlaşması 2019’da imzalanmış ve 2020’den itibaren 5 yıllık bir süreyi kapsamıştı. Bu süre zarfında:

2020’de 65 milyar metreküp,

2021-2024 arasında ise her yıl 40 milyar metreküp gazın Ukrayna üzerinden Avrupa’ya pompalanması planlanmıştı.

2022’de başlayan Ukrayna-Rusya çatışmaları ve Ukrayna gaz taşıma sistemindeki giriş noktalarından birinin kapatılması, transit hacimlerini önemli ölçüde azalttı.

Kritik Dönemeç

Ukrayna üzerinden gaz transitinin devamı, sadece Orta Avrupa’nın enerji arz güvenliği için değil, aynı zamanda Ukrayna’nın ekonomik istikrarı ve altyapısının korunması açısından da stratejik bir öneme sahip.

Ancak Rusya-Ukrayna ilişkilerindeki gerilim ve AB’nin enerji politikasındaki yön değişiklikleri, bu sürecin geleceği üzerindeki belirsizlikleri artırıyor.