Kazakistan, Rusya'nın Stratejik Ortağı Oldu; Anlaşmanın Detayında Neler Var?
HABERRUS - Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'in Moskova'daki iki günlük devlet ziyareti, iki ülke arasındaki ilişkileri tarihi bir düzeye taşıdı.
Rusya ve Kazakistan, ilişkilerini "Kapsamlı Stratejik Ortaklık ve İttifak" seviyesine yükselten bir anlaşmaya imza attı.
Bu hamle, Kazakistan'ı Rusya'nın Çin ve İran gibi diğer kilit stratejik ortaklarıyla aynı seviyeye getirdi.
Kremlin'deki "Sıcak ve Samimi" Buluşma
Ziyaret, Cumhurbaşkanı Vladimir Putin ile Tokayev arasında Kremlin'deki gayriresmi bir akşam yemeği ile başladı. Putin, devletlerarası ilişkilerde protokol kurallarının önemine vurgu yaparken, Tokayev ise Moskova'da kendisine gösterilen "sıcak ve samimi" karşılama için teşekkür etti. Tokayev, "Moskova ve Astana arasında iş birliği yapılmayan tek bir alan yok ve devletlerimiz arasında herhangi bir ciddi sorun bulunmuyor" ifadelerini kullandı.
Stratejik Ortaklığa Giden Yol: 27 Milyar Dolarlık Ticaret ve Yerel Para Birimleri
Ziyaretin ikinci gününde taraflar, 13 iş birliği belgesine daha imza attı.
Bu belgeler arasında transit taşımacılık, uzay projeleri (Soyuz-5 ve Baiterek füzeleri) ve en dikkat çekici olarak, Kazakistan'ın ilk nükleer santralinin inşası için Rus devlet şirketi Rosatom ile iş birliği yer alıyor.
Putin, 2024'te karşılıklı ticaret hacminin 27 milyar doları aştığını ve ticaretin neredeyse tamamen ulusal para birimlerinde yapıldığını açıklayarak ekonomik ilişkilerin sağlam temelini vurguladı.
Uzmanlar Yorumluyor: "Pragmatizm ve Güvene Dayalı İlişki"
Uzmanlar, bu yükseltmenin ilişkilerin doğal bir evrimi olduğunu belirtiyor. Rusya Bilimler Akademisi uzmanlarından Dmitri Novikov, bu seviyenin Rusya'nın sadece Çin gibi çok özel ortaklarla paylaştığı "en üst düzey ikili etkileşim" anlamına geldiğini ifade etti. Uzman Darya Saprinskaya ise, diyaloğu "istikrarlı, pragmatik ve halihazırda çalışan projelere dayalı" olarak tanımladı.
Çok Yönlü Dış Politika: Astana Washington ile Görüşürken Moskova ile Derinleştiriyor
Analistler, Tokayev'in ziyaretinden bir hafta önce ABD Başkanı Donald Trump ve diğer Orta Asya liderleriyle Washington'da bir araya gelmesinin, Kazakistan'ın çok yönlü dış politikasının bir yansıması olduğu görüşünde. Uzmanlara göre, Rusya bu durumu Astana'nın egemenliğini güçlendirme ve büyük ortakların çıkarlarını dengeleme çabası olarak görüyor ve bu durum iki ülke arasındaki derin iş birliğine gölge düşürmüyor. Novikov, "Rusya, Astana'nın farklı ortaklarla ilişkilerinin gelişimine asla engel olmadı. Kazakistan egemen bir ülkedir" diyerek bu görüşü destekledi.
Bu ziyaret ve varılan anlaşmalar, değişen küresel jeopolitik dengeler içinde Rusya ve Kazakistan'ın birbirine stratejik bağlılığını pekiştirirken, Astana'nın denge siyasetinde başarılı bir hamle olarak kayıtlara geçti.