Rusya'nın nükleer sığınakları soğuk savaş tarihi müzesi oldu
Rusya'da soğuk savaş dönemine ait terkedilen nükleer sığınak müze olarak turistlere açıldı. Sığınak nükleer tehdidin ulaştığı boyutları gözler önüne seriyor.
20. yüzyılın sonlarına doğru ABD ile Rusya arasında yaşanan gerginlikler dolayısıyla nükleer tehdit son noktaya ulaştı. Her an nükleer saldırının gerçekleşebileceğini bekleyen Ruslar yer altına 85 metre derinliklerde büyük sığınaklar kurdu.
Rusya ile ABD arasında ilişkilerin düzelmesi ve Sovyetler Birliği'nin dağılması ile birlikte nükleer tehdit ortadan kalktı ve sığınakların bir çoğu terkedildi. Ancak Moskova'da bulunan nükleer sığınaklardan biri halen kullanılıyor. Ancak bu sığınağın kullanım amacı farklı. Taganskaya metronun yanıbaşında bulunan “Bunker 42” adlı tarihi mekan müzeye dönüştürüldü.
Özellikle yabancı turistler ve eski Sovyetler Birliği'ni ancak kitaplarda okuyan öğrenciler için burası inanılmaz derecede bilgilendirici bir yer. Sığınakta hem SSCB'nin soğuk savaş döneminde nükleer tehdidi ne denli ciddiye alındığı, hem sığınağın tarihi özelliği ve boyutları gibi konular göze çarpıyor.
Viktor Baranov “Bunker 42” müzesinde rehber olarak çalışıyor. Sığınağın 30 yıl öncesine kadar sürekli faal olduğunu anlatan Baranov, burada her an olası nükleer saldırıdan insanların korunabileceğini belirtti. Duvar ve kapıların nükleer saldırılarının etkilerinden koruyabilecek şekilde tasarlandığını belriten Baranov, “Kalın kapılar, nükleer saldırıdan oluşan dalgalardan çok rahat koruyabilir. Bu kapılar bir buçuk ton ağırlığında. Ayrca girişteki duvarlar da oldukça kalın. Betonarmeden yapılmuş duvarların kalınlıkları 6 metreye kadar ulaşıyor.” şeklinde konuştu.
Soğuk savaş döneminde olası nükleer saldırılardan kurtulabilen insanlar için sığınakta en az iki haftalık oksijen, yiyecek ve içeçek saklanıyordu.
Normal şartlar altında nükleer saldırının etkisi iki hafta içinde geçtiğini belirten Baranov, “Tam 16 gün sonra tüm yangınlar sönüyor ve radyasyon etkisinin derecesi azalmaya başlıyor. Özel koruma giyisilerini giyerek yer yüzüne çıkabilirsiniz” dedi.
Moskova metrosu dünyanın en büyük nükleer sığınağı
Baranov ayrıca dünyanın en büyük nükleer sığınağının Moskova Metrosu'nun olduğunu belirterek, “Her istasyon sığınak şeklinde tasarlandı. Olası nükleer saldırı esnasında metroda bulunan herkes saldırı etkisinden burada kurtulabilir” ifadelerini kullandı.
Nadir müzelerden biri olan “Bunker 42” ziyaretçilere tarihe dokunma imkanını da veriyor. Burada sadece seyretmek değil ayrıca tarihi eşyaları elinize alarak inceleyebilirsiniz.
Müzenin bu açıdan sıradışı olduğunu belirten Müdür Natalya Morozova, “Burada bulunan her şeye dokunabilirsiniz. Sergilenen silahları inceleyebilirsiniz. Giyisileri giyebilirsiniz” diye konuştu.
Yaşar Niyazbayev, Moskova, Cihan