AB'den Azerbaycan ve Türkmenistan'a Nabucco çıkarması
Hazar enerji kaynaklarının Türkiye üzerinden Avrupa ülkelerine ulaştırılmasını öngören Nabucco doğalgaz boru hattı yeniden gündemde. Rusya'nın 'geleceği yok' dediği Nabucco'ya gaz tedariki için AB Komisyon Başkanı Jose Manuel Barroso ve AB Enerji Komiseri Guenther Oettinger Azerbaycan ve Türkmenistan'a 13-15 Ocak tarihlerinde bir ziyaret gerçekleştiriyor. Ziyaret çerçevesinde AB ve Azerbaycan enerji işbirliği konusunda ortak bir deklarasyon imzalayacak.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Türkmenistan Cumhurbaşkanı Gurbanguli Berdimuhammedov'la görüşecek Barroso yaptığı basın açıklamasında iki ülkenin AB'nin ortağı olduğunu ve ilişkilerin daha da derinleşerek ileriye taşınacağını söyledi. Barroso açıklamasında, "Uzun vadeli enerji güvenliği açısından arz ve talep dengesinde çeşitliliğin sağlanmasını önemsiyoruz. Bu yüzden Hazar bölgesinden Avrupalı müşterilere doğrudan doğalgaz tedariki sağlayacak Güney Doğalgaz Koridoru'nun reel hale gelmesini istiyoruz" ifadelerini kullandı.
Yıllık 31 milyar metreküp kapasiteye ulaşması beklenen Nabucco doğalgaz boru hattı Azerbaycan, Gürcistan, Türkiye ve Bulgaristan üzerinden Avrupa'ya uzanacak. 11 milyar dolara mal olacak hat AB'nin enerji ihtiyacının yaklaşık yüzde 5'ini karşılaması bekleniyor. Ukrayna ve Belarus'la yaşanan sorunlar nedeni ile Avrupa vanaların kapatılması ve doğalgaz fiyatlarının Rusya'nın inisiyatifinde kalması nedeni ile AB alternatif hatların kurulmasını önemsiyor.
Nabucco doğalgaz boru hattının inşasını olumlu karşılamayan Rusya Başbakan Yardımcısı İgor Seçin daha önce yaptığı değerlendirmede, Nabucco'nun geleceği olmadığını söylemişti. Uluslararası Nabucco Doğalgaz Boru Hattı Konsorsiyumu Direktörü Reinhard Mitschek'e göre ise 2012'de temeli atılacak hattan, 2015'de ilk doğalgaz sevkıyatı gerçekleştirilecek.
AB Enerji Komiseri Oettinger'a göre ise Nabucco ve Rusya'nın Güney Akım doğalgaz boru hattı projesi rekabet edecek. Önümüzdeki yıllarda Avrupa'nın doğalgaz tüketiminin artacağına dikkat çeken Oettinger, enerji çeşitliliğinin sağlanmasının birinci öncelikleri olduğunu söylemişti. Avrupa doğalgaz ihtiyacının dörtte birini karşılayan Rusya da, Güney Akım doğalgaz boru hattı projesini 2015'de tamamlamayı hedefliyor.
Güney Akım-Nabucco birleşebilir önerisi
Avrupa enerji tedariki için planlanan iki ayrı doğalgaz boru hattının birleşebileceği yönündeki değerlendirmeler de yüksek sesle ifade edilmeye başladı. Türkiye'nin "iki proje rakip değil, Rusya da Nabucco'ya dahil olabilir" yaklaşımına İtalyan Eni şirketi de iki hattın birleştirilmesini önererek destek vermişti. ABD'nin İtalya Büyükelçisi David Thorne da İtalyan La Stampa gazetesine verdiği demecinde Rusya ve AB'nin ortak bir doğalgaz boru hattı inşasının ihtimal dışı olmadığını söyledi.
Faruk Akkan, Moskova, Cihan