Türk vatandaşlığına geçenlere emeklilik yolu açıldı

HABERRUS - Anayasa Mahkemesi (AYM) Genel Kurulu, yurt dışında yaşayan Türkler için aldığı kararla birlikte sonradan Türk vatandaşlığına geçenlere de emeklilik yolunu açtı.

AYM, yurt dışında geçen hizmet sürelerini borçlanmanın, vatandaşlığa alınma tarihinden önceki süre için tanınmamasını ‘ayrımcılık’ olarak gördü ve ihlal kararı verdi.

Karar bu yöndeki tüm başvurular yönünden lehe içtihat niteliği taşıyor. Böylece sonradan Türk vatandaşlığı alan kişilerin vatandaşlık öncesi hizmet süreleri de emeklilik borçlanma kapsamına alındı.

Hürriyet’ten Oya Armutçu’nun haberine göre AYM durumu ‘yapısal sorun’ olarak Meclise bildirdi. TBMM ihlal kararı doğrultusunda yasal düzenleme yaparsa; bu durumdaki mağdur vatandaşların tek tek yargıya gitmesine gerek kalmayacak ve sorunları çözülecek. Türk vatandaşlığa alınmadan önceki yurt dışında geçen hizmet sürelerini de borçlanarak, emekli olabilmeleri yolu açılacak. SGK tarafından emeklilik aylığı kesilenlere ise emekli maaşları yeniden bağlanabilecek.

SGK Önce emekli etti, sonra aylığı kesti

AYM kararına göre, Almanya’da çalışan ve sonradan Türk vatandaşı olan Bedrettin Morina yurt dışında çalıştığı süreler için borçlanma bedelini yatırarak 1 Temmuz 2009’dan itibaren SGK’dan emekli oldu. Ancak, SGK, 22 Ocak 2015’te aylığını kesti ve 61 bin 513,62 liranın geri iadesini istedi. SGK, ‘3201 sayılı Kanun’a göre Türk vatandaşlığını kazandığı tarihten önce yurt dışında geçen çalışma süresini borçlanmasının mümkün olmadığı ve bu süre düşüldükten sonra kalan çalışma süresinin de yaşlılık aylığı bağlanması için gerekli olan asgari süreyi karşılamadığını’ bildirdi.

Yargıtay vatandaş aleyhine karar vermişti

SGK’nın maaş kesme itirazını reddetmesi üzerine Morina dava açtı. Mahkeme, Türk vatandaşlığını kazandıktan sonraki süre üzerinden (3600 günü doldurduğu için) aylık ödenmesine hükmetti. Yargıtay temyizde mahkeme kararını bozdu. Yargıtay da ‘Türk vatandaşlığına geçen başvurucunun bu tarihten önce yurt dışında geçen çalışma süresini borçlanamayacağına ve isteğe bağlı sigortalı olma talebi de bulunmadığından davanın reddine karar verilmesi gerektiği’ karar verdi. Bunun üzerine Morina AYM’ye başvurdu.

AYM: Makul bir gerekçe yok

AYM kararında özetle şöyle denildi: “Doğuştan Türk vatandaşı olan bir kimse yurt dışındaki bütün çalışma süreleri için prim borcu ödeyerek yaşlılık aylığı alabilmekteyken sonradan Türk vatandaşı olan başvurucu, vatandaşlığı kazanmadan önceki yurt dışı çalışma süreleri için borçlanma imkânından ve dolayısıyla yaşlılık aylığından yoksun kalmaktadır. Vatandaşlığın kazanılma anına göre bu şekilde farklı bir muamele yapılmasını gerektirir nesnel ve makul bir gerekçe bulunmamaktadır.”