HABERRUS - Rusya’ya uygulanan yaptırımlar sonrası ülkede yaşanan ekonomik sıkıntılar yabancı işçileri de olumsuz etkiliyor.

Özelikle Orta Asya ülkelerinden çalışmak için gelen göçmenler kitlesel olarak Rusya'yı terk etmeye başladı.

Şirketler göçmenleri işten çıkarmıyor yada kovmuyor, aksine kendi istekleriyle ülkesi terk ediyorlar.

Rusya'daki Azerbaycan, Tacik, Özbek ve Kazak diasporalarının temsilcileri, sadece yaptırım koşulları altında, burada çalışmak, eve para göndermek kârsız hale geldiği için göçmenler ülkeyi terkediyorlar diyor.

Rusya’dan ayrılmak da o kadar kolay değil

Rus rublesinde yaşanan aşırı değer kaybı, ülkede döviz bulma zorluğu ve en önemlisi de Western Union, Mastercard ve Visa’nın uyguladığı yaptırımların para transferini zorlaştırması göçmenlerin Rusya’yı terk etmesinde önemli rol oynuyor.

Uçuşların azalmasıyla bağlantılı olarak, Rusya'ya mevsimsel kazanç için gelenler için karşılanamaz hale gelen uçuş fiyatlarının aşırı yüksek oluşu, ülkeden ayrılmak zorunda kalan göçmenleri de zor durumda bırakıyor.

Dağıstan'da Rusya-Azerbaycan sınırında binden fazla Azeri mahsur kaldı: sınır hala covid nedeniyle kısmen kapalı olduğu için giriş çıkışlarda aksaklıklar yaşanıyor.

Vedomosti gazetesine bilgi veren Moskova Özbekistan diasporası temsilcisi Bahrom İsmailov, rublenin değer kaybetmesi nedeniyle de göçmenler için Rusya’da çalışmanın cazibesini yitirdiğini söyledi.

Öte yandan Rusya’da değişen bu durum sonrası ülkeden ayrılmak zorunda kalan göçmenlerin çoğunun kendi vatanlarına dönmek yerine diğer ülkelere para kazanmaya gittikleri yorumları yapılıyor.

Uygulanan havayolu kısıtlamaları ve Rus uçaklarının yurt dışı uçuşları düzenleyememesi uçak biletlerinin aşırı pahalanmasına sebep oldu. Bu durum en çok ülkeden ayrılmak isteyen yabancıları olumsu etkiledi. Göçmen işçiler ya uçak bulamıyor, yada bilet ücretlerini karşılayamıyorlar.

100.000 Özbek göçmen Rusya'dan eve dönmek istiyor

Rusya'da çalışan 100 bin Özbekistan vatandaşı anavatanlarına dönmeyi planlıyor.

Özbekistan İstihdam ve Çalışma İlişkileri Bakan Birinci Yardımcısı Erkin Mukhitdinov, Rusya'dan gelen işçi göçmenlerinin bir kısmının rubledeki değer kaybı nedeniyle Nisan-Mayıs aylarında Özbekistan'a döneceğini söyledi. Onlar için Özbekistan'da inşaat sektöründe yeni imkanlar yaratılması planlanıyor.

Göçmen sıkıntısı ekonomiyi olumsuz etkiler mi?

Rusya’da iş dünyasının henüz çok fazla iş gücü açığı yaşanmadığı belirtilirken, taşımacılık, inşaat, konut hizmetleri, yeme içme, perakende ticaret gibi, GSYH’nin yüzde 10’unu oluşturan sektörlerin ise yabancı iş gücüne önemli ölçüde bağımlı olduğuna dikkat çekiliyor. Rocket Work şirketi genel müdürü Anastasiya Uskova, göçmen iş gücü açığının üretim verimliliğini düşürebileceğini öngörüyor. Göçmenlerin çalıştığı işlere Rusya vatandaşlarının genelde soğuk baktıklarını belirten uzman, çalışma şartlarının ve maaşların değiştirilmesi halinde ise iş dünyasının sorun yaşayabileceğine ve ürün ve hizmetlerin pahalanabileceğine işaret etti.

Gerçekte yakın gelecekte Rusya düşük vasıflı göçmen işçi sıkıntısıyla karşı karşıya kalabilir. İnşaat ve kamu hizmeti şirketleri için durum işçi sıkıntısını beraberinde getireceği için sıkıntılı olabilir.

Ayrıca çok sayıda şirket, göçmenlerin yerine yerli vatandaşları işe almak ve göçmenlerden farklı olarak onlara sosyal sigorta ve emeklilik sözleşmeleri düzenlemek zorunda kalacak. Bu da şirketlere ek maliyetler yükleyecek.

Aynı zamanda boşalan işler yavaş yavaş Ruslar tarafından doldurulacak. 2020 yılında koronavirüs salgını sürecinde ülkeden ayrılan göçmenlerin 20’sinin poziyonları yerli işçilerle doldurulmuştu. Benzer bir durum şu anda da yaşanabilir.

Ek olarak, işverenler başta inşaat sektöründe olmak üzere farklı alanlarda daha fazla modernizasyona ve otonom sistemlere geçme planlaması yapacak. İş gücü azalması, robotik ve otonom sistem yatırımlarını zorunlu kılacak.

Ayrıca göçmen işçilerin her yıl ihraç ettiği milyarlarca doların (ruble olarak da olsa) iç pazarda kalması da söz konusu olacak.

Tüm göçmenler Rusya'ya gelmeden önce her şeyi dikkatlice hesaplasın

Göçmen hakları avukatı Botirjon Shermuhammad, Kun.uz'a verdiği röportajda Rusya'daki çalışma koşullarının her yıl kötüleştiğine dikkat çekerek, Özbek göçmenlere geleceklerini ciddi bir şekilde düşünmeleri çağrısında bulundu.

“Her insan ne yapacağına kendisi karar verir. Ancak yurttaşlarımızın Rusya'ya gitmeden önce her şeyi dikkatlice hesaplamasını istiyorum.

Rusya'da maaşları hesaplarken yabancıların ulaşım ve aylık masrafları dikkate almadıklarını vurgulayarak, insanların Rusya'ya gittiklerinde yıl içinde alabilecekleri tüm gider ve gelirlerini hesaplamalarının önemine dikkat çekiyor.

‘‘Hepsinden kötüsü, şu anda tek bir ekonomist bile Rusya'daki ekonomik durumun önümüzdeki yıllarda daha iyiye doğru değişeceğine dair tahminlerde bulunmuyor’’ diyen Göçmen hakları avukatı Botirjon Shermuhammad, 2008'den beri ruble döviz kurunu analiz ettiklerini, o zamandan beri rublenin %330 değer kaybettiğinin ortaya çıktığını, 2008’de dolar yaklaşık 24-25 rubleye mal olurken şimdi ortalama 1 dolar 100 rubleye eşit olduğu yani bu süreçte 4 katı değer kaybının yaşandığını belirtiyor.

Bu nedenle, 2008'de Rusya'da 1.000 dolar kazanan bir kişi şimdi 250 dolar kazanıyor. Bu, Rusya'da çalışmanın yıldan yıla daha az haklı olduğu anlamına geliyor.

Avukat, “Göçmenler veya Rusya'ya gitmek isteyenler, 2008'den bu yana Rusya'da ücretlerin ne kadar değiştiğini veya harcamaların ne kadar arttığını kendilerine sormalılar” diyor.