Rusyalılar Çok Çocuklu Aile Modeline Yöneliyor

HABERRUS - Rusya Kamuoyu Araştırma Merkezi’nin (VTsİOM) yaptığı araştırmaya göre, çok çocuklu aile sahibi olmak isteyenlerin sayısında önemli bir artış gözlemlendi.

2014 yılından bu yana üç ve daha fazla çocuğa sahip olan Rusların oranı 1,8 kat arttı. Ancak uzmanlar, ülkede gerçekleşen doğum sayısı ile ailelerin ideal olarak sahip olmak istedikleri çocuk sayısı arasında önemli bir fark olduğunu belirtiyor.

Aileler ortalama olarak bir çocuk daha yapmak istediklerini söylerken, maddi zorluklar ve zaman yetersizliği gibi nedenlerle bunu gerçekleştiremiyor.

VTsİOM’un 18 yaş üstü 1.600 kişiyle gerçekleştirdiği telefon anketinde, çok çocuklu olmanın ideal aile modeli olarak görüldüğü ortaya çıktı.

Katılımcılara, “Eğer tüm şartlar uygun olsaydı, kaç çocuk sahibi olmak isterdiniz?” sorusu yöneltildi. 2014 yılında ankete katılanların %28’i üç çocuk, %14’ü ise dört veya daha fazla çocuk istediğini belirtirken, 2025 yılı itibarıyla bu oranlar sırasıyla %31 ve %22’ye yükseldi.

Özellikle 18-24 yaş grubundaki gençler arasında çok çocuklu aile modeline yönelik olumlu bakış açısında 1,4 kat artış olduğu görüldü. Ayrıca, erkeklerin çok çocuk sahibi olma isteği kadınlara kıyasla daha fazla arttı. VÇİOM uzmanlarına göre, erkekler kadınlara göre 1,8 kat daha fazla dört veya daha fazla çocuk sahibi olmayı ideal görüyor.

Devlet Teşvikleri Doğum Oranlarını Etkiliyor

Araştırmaya göre, 25-59 yaş grubunda çok çocuklu aile oranı iki kat artarken, özellikle 35-44 yaş grubunda üç veya daha fazla çocuğa sahip olanların oranı %8’den %20’ye çıktı.

Uzmanlar, bu artışı Rusya’da devletin doğum oranlarını artırmaya yönelik teşvik programlarına bağlıyor. Anne sermayesi (matkapital), düşük gelirli ailelere yapılan yardımlar ve konut destek programları gibi devlet teşvikleri, ailelerin daha fazla çocuk sahibi olmasına katkı sağladı.

Bağımsız demografi uzmanı Aleksey Rakşa, kendi hesaplamalarına dayanarak çok çocuklu annelerin oranının arttığını doğruluyor. Örneğin, 1970 doğumlu kadınların %12,6’sı üç çocuk sahibi olurken, 1982 doğumlu kadınlarda bu oran %19,2’ye çıktı. Şu anda 32-33 yaşında olan kadınların %25’inin üç çocuk sahibi olması bekleniyor. Uzman, çok çocuk sahibi olma eğiliminin artmasının yanı sıra çocuk yapmama fikrinin de normalleştiğini belirterek, bu durumun son yıllarda değişen sosyal algılarla bağlantılı olduğunu söylüyor.

Doğum Oranları Hâlâ Yetersiz

Araştırmada, Rusya’daki doğum oranlarının hâlâ nüfusun doğal şekilde yenilenmesi için yeterli seviyeye ulaşmadığı vurgulandı. Nüfusun kendini yenileyebilmesi için toplam doğurganlık oranının en az 2 olması gerekirken, bu oran 2023 yılında 1,41’de kaldı.

Uzmanlar, bu seviyenin en son 1970-1971 yıllarında (2,007) görüldüğünü, ancak sonraki 45 yılda bir daha bu seviyeye ulaşılmadığını belirtiyor.

Rusya Sağlık Bakanlığı, 2030 yılına kadar doğum oranını 1,6’ya, 2036 yılına kadar ise 1,8’e çıkarmayı hedeflediklerini açıkladı.

Uzmanlar, doğum oranlarını artırmak için ikinci çocuktan itibaren devlet desteğinin artırılması gerektiğini savunuyor.

Şu anda birinci çocuk için 676.300 ruble, ikinci çocuk için 217.400 ruble destek sağlanırken, uzmanlar bu miktarın en az 1,5 milyon rubleye çıkarılması gerektiğini belirtiyor.

Araştırmacılar, Rus ailelerinin daha fazla çocuk sahibi olmak istemesine rağmen ekonomik ve sosyal engeller nedeniyle bu hedeflerine ulaşamadıklarını belirtiyor.

Devletin, gençlerin hem meslek sahibi olmasını hem de çocuk yetiştirmesini kolaylaştıracak politikalar geliştirmesi gerektiği vurgulanıyor.