Ukrayna'nın yeni seçilen Cumhurbaşkanı  Viktor Yanukoviç Moskova'da Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev'le ikili zirve gerçekleştirdi. Görüşme sonrası ortak bir basın toplantısı düzenleyen liderler, her alanda iki ülke ilişkilerinde yeni bir sayfa açılacağı vurgusu yaptı. 2004 yılında gerçekleşen Turuncu Devrim'in ardından Kiev; doğalgaz anlaşmazlığı, NATO üyelik çalışmaları ve Sivastopol'da bulunan Karadeniz filosu nedeniyle Moskova ile ilişkileri koparmıştı. Ukrayna'da Rusya yanlısı bir iktidarın iş başına gelmesi ile rahatlayan Moskova, Karadeniz filosu için artık yeni üs aramasına gerek kalmayacak.

Yanukoviç'in Moskova temaslarında enerji alanında çok boyutlu anlaşmaların imzalanması, ekonomik alanda işbirliğinin artırılması, basın yayın, eğitim, dil ve kültür alanında ilişkilerin geliştirilmesi gibi bir dizi konuda fikir birliğine varıldı. Yanukoviç ortak basın toplantısında 2017'de süresi dolacak Rusya'nın Karadeniz Filosu ile ilgili yeni bir anlaşma yapılabileceğinin sinyalini verdi. İki ülke arasında gerginliğe neden olan tüm konuların çözümünde fikir birliğinde olduklarını kaydeden Yanukoviç, "Karadeniz filosu ile ilgili sorun da Rusya ve Ukrayna'nın çıkarına olacak şekilde çözüme kavuşturulacak" dedi.

 

Enerji alanında tam işbirliği dönemi başlıyor

Ukrayna liderinin görüşmelerde doğalgaz fiyatında indirim alma çabasında olduğu kaydediliyor. Basının sorularını yanıtlayan Medvedev, Rusya-Ukrayna ilişkilerinin her alanda gelişmesi için çalışacaklarını kaydederek, "Özellikle doğalgaz alanında aktif olarak çalışacağız. Bir kısım enerji anlaşmalarımız var. Ancak tam kapasite bir enerji işbirliği için çalışmalara başlandı. Bu alandaki işbirliği büyük bir önem arz ediyor." değerlendirmesinde bulundu.

Uzmanlar Rusya ile Ukrayna arasında son dönemde yaşanan vanaların kağatılması ve Avrupa sevkıyatının durması gibi konuların tamamı ile kapanacağı şeklidenki değerlendirmeleri aşırı iyimser buluyor. Zira Moskova, birlik devleti kurma yolunda ilerlediği Belarus'la da enerji alanında sıkıntılı süreçler yaşayabiliyor. Yanukoviç'i Rusya'nın ikinci Lukaşenkosu (Belarus lideri Aleksander Lukaşneko) olacağı değerlendirmesi yapanlar da var.

Yanukoviç'in Rusya'dan bir diğer beklentisi ise ekonomik krizle mücadelede ve bütçe açığının kapatılmasında mali destek sağlanması. Medvedev basın toplantısında Kiev'i G20, G8 ve diğer uluslararası finans kurumları nezdinde desteklemeye devam edeceklerini söyleyerek, mali konularda destek taleplerine yeşil ışık yaktı.

Yanukoviç'in hem Medvedev hem de Rusya Başbakanı Vladimir Putin'le görüşmelerinde rahatlığı dikkatlerden kaçmadı. Çoğu kez gülümseyen liderler, Kiev'de ortaya çıkan yeni yönetimden memnuniyetlerini gizlemedi. İki ülke ilişkilerinde son yıllarda yaşanan süreçten keskin bir dönüş yapılacağına işaret eden Yanukoviç, ilişkilerin yeniden canlandırmaya ihtiyaçları olduğuna vurgu yaptı. Yanukoviç Ukrayna'da zorlu bir seçim süreci yaşadıklarını, ancak bu seçimlerin şeffaf ve demokratik bir ortamda gerçekleştiğini savundu.

 

Putin Ukrayna'yı  gümrük birliğine davet etti

Ukrayna Cumhurbaşkanı Yanukoviç  Rusya Başbakanı Vladimir Putin'le de ikili ve heyetler arası  görüşmeler gerçekleştirdi. Ekonomik ve enerji alanında ortak projelerin ele alındığı görüşmelerde Putin, Ukrayna'yı Rusya-Belarus-Kazakistan'ın 1 Ocak 2010'dan itibaren uygulamaya koyduğu gümrük birliğine davet etti.

Ukrayna'nın NATO ile ilişkilerde mevcut anlaşmaları korusa da tam bir üyelik konusunun artık gündeme taşımayacağı belirtiliyor. Bir diğer konu da Kiev'in Rusya'nın bağımsızlıklarını tanıdığı Gürcistan'ın ayrılıkçı bölgeleri Abhazya ve Güney Osetya ile ilgili tutumu. Ukrayna Cumhurbaşkanlığı kaynaklarına göre yeni yönetim bu iki ayrılıkçı bölgelerin bağımsızlıklarını tanımaya yanaşmayacak.

Faruk Akkan, Moskova, Cihan