Kırgız lider Atambayev: Rusya 4 yıldır askeri üs kirası ödemiyor

Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev Rusya’nın stratejik ortağı olmasına rağmen ülkesinde bulunan askeri üs ve diğer varlıkları ile ilgili 4 yıldır ödeme yapmadığını söyledi.

Kırgızistan’ın ana stratejik ortağının Rusya olduğunu ifade eden Atambayev, “Maalesef eski yönetim Rusya ile ilişkiler açısından iyi bir miras bırakmadı” eleştirisi getirdi.

Rus basınında yer alan açıklamalara göre Atambayev, “Son bir buçuk yıllık dönem içinde Rusya ile ilişkilerin geliştirilmesi için çalıştık. Özellikle yeni yönetimin oluşmasına ve hükümetin çalışmalarında Rusya Başbakanı Vladimir Putin’in büyük katkılarını gördük” dedi.

Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev’den anlayış beklediklerini ifade eden Kırgız lider, özellikle de son dört yıldır askeri üslerle ilgili biriken borçların ödenmesini talep etti. Rusya’nın Kırgızistan’da bulunan askeri varlıkları 49 yıllık anlaşma ile garanti altına alınmıştı. Rusya’nın, Bişkek'in hemen 20 kilometre dışında Kant askeri üssü, Issık Kul'da deniz askeri eğitim merkezi ve torpido gelişim merkezi, yine Issık Kul yakınlarında sismik gözlemevi ve Celalabad'da nükleer test gözlemevi bulunuyor.

ABD’nin Manas askeri üssü sivilleşiyor

Cumhurbaşkanlığı görevine oturmasının ardından düzenlenen ilk basın toplantısında konuşan Atambayev, “Kırgızistan’ın sivil havalimanının askeri üssü dönüşmesine ihtiyacı yok. Bu çok tehlikeli. Biz Manas’ın sadece sivil amaçlı olarak kullanılmasını istiyoruz.” dedi.

Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’in hemen yakınında bulunan ABD’nin Manas askeri üssü Afganistan operasyonlarında kullanılmak üzere 2001’de ABD’ye kiraya verilmişti. Mevcut anlaşmalara göre ABD 2014 sonuna kadar Manas askeri üssünü kullanmaya devam edecek. Diğer taraftan Kırgızistan’ın üyesi olduğu Kollektif Güvenlik Anlaşması Örgütü aldığı kararla üçüncü ülkelerin örgüt üyesi ülkelerde askeri üs kurmalarını ortak karara bağladı.

Bakiyev daha önce yaptığı açıklamada da Manas askeri üssünün ülkenin güvenliği açısından bir garanti sağlamadığını, sivil objelerin sivil olarak kalması gerektiğini söylemişti. Amerika’ya kızan birilerinin Manas üssüne saldırmalarını istemediğini ifade eden Kırgız lider, Kırgızistan’ın tüm uluslararası anlaşmalardan kaynaklanan sorumluluklarını da her zaman yerine getireceğini kaydetmişti. Atambayev, mevcut anlaşmanın 2014’de sona ermesinin ardından Amerikan üssünün bölgeden gitmesini istemişti.

Nisan 2010’da gerçekleşen ayaklanmaların ardından Kurmanbak Bakiyev görevi bırakmak zorunda kalmış, Roza Otunbayeva’nın başkanlığında geçici hükümet kurulmuştu. 30 Ekim’de yapılan seçimlerde yüzde 62 oy alan Atambayev, Cumhurbaşkanlığı koltuğunu oturdu.