Rusya’nın Suriye’de operasyon sonrası planı nedir?
Rusya Bilimler Akademisi’ne bağlı Rusya Şarkiyat Enstitüsü Başkanı Vitaliy Naumkin, Suriye’de 30 Eylül’de başlayan hava operasyonları sonrasında Suriye’de nasıl bir yönetim olacağına Suriye halkının karar vermesi gerektiğini, bunun için kendilerine bir kısım seçenekler sunmaya çalıştıklarını söyledi.
Rusya’nın Suriye hükümet temsilcileri ve muhalif grupların bir masa etrafında oturarak transformasyon sürecini tartışmalarını istediğini kaydeden Naumkin, “Transformasyon döneminde anayasal reformlar olabilir. İlk başta koalisyon hükümeti de olabilir. Önce hükümet ve muhalefet arasında güven ortamının oluşması gerekiyor. Uluslararası düzeyde de ateşkes ve diğer önlemler alınabilir. Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura Moskova’daydı. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov bir görüşmesi vardı. Ben de o görüşmeye katıldım. Görüşmede barış sürecinde daha fazla nasıl ilerleyebiliriz konusunda görüş alışverişi yapıldı. De Mistura’nın planını Rusya destekliyor.” bilgisini paylaştı.
Temas ve çalışma grupları oluşturulacak
De Mistura’nın planına göre 4 çalışma grubunun oluşturulması ve bir de Temas Grubu’nun kurulmasının öngörüldüğünü vurgulayan Rus bilim adamı, “Maalesef dünyada ülkelerin büyük çoğunluğuyla desteklenen bu barış gruplarını oluşturma planı, bazı zorluklar ile karşı karşıya geliyor. Türkiye’de bulunan Halit Hoca önderliğinde Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) da buna dahil. O Moskova’ya gelmişti biz onunla görüşmüştük. Ama o Mistura’nın planını desteklemek ve çalışma gruplarının oluşturulmasına katılmak istemiyor. Diğer muhalif gruplar Türk yönetiminden bazı güçler öyle düşündüğü için SMDK böyle yapıyor. Ben de öyle düşünüyorum. Belki öyle değildir. Ama doğruysa, o zaman Türk hükümeti neden De Mistura’nın barış sürecini bozmak istiyor ki anlayamıyorum.” eleştirisi getirdi.
Suriye krizi çözülmezse Türkiye’de yaşamı bozmaya devam edecek
De Mistura’nın Rusya ya da Şam için çalışmadığını ifade eden Naumkin, “BM’den başka kim arabulucu olacak? İstanbul’da bulunan SMDK aniden bu plana neden karşı çıkıyor? Bazı şartlar öne sürdü. Önce kendilerini Suriye halkının tek meşru temsilcisi olarak kabul edilmelerini istediler. Neye dayanarak bunu istiyor ki? Tüm Suriye halkı SMDK’yi mi destekliyor? Hayır, hayır, bu kesinlikle doğru değil. Sonuçta SMDK Türkiye’de bulunuyor. Bu müzakere sürecinde kendi başına diğer üyelerini tayin edecek şartını da öne sürdü. Tamam bu süreç başarısızlığa uğrarsa bundan kim mutlu olacak, sonuçta bu sivil savaşta her gün bir sürü insan ölüyor. İŞİD insanları öldürmeye, korkutmaya, toprakları işgal etmeye, petrol ve diğer zenginliklerini çalmaya devam ediyor. Ve en önemlisi de genç Suriyelilerin beyinlerini zehirlemeye devam ediyor. Onlar Türkiye’ye komşu olan ülkede yaşıyorlar ve onlar sizin hayatınızı bozmaya devam edecekler.” uyarısında bulundu.
Fethullah Gülen’in terör tanımına katılıyorum
Rusya’nın Suriye’de savaşan birkaç bin vatandaşı ile ilgili endişeleri olduğunu ve sorunu çözmek için çalıştığını ifade eden Naumkin, “Türkiye de benzer şekilde aşırılıklara karşı bu şekilde davranmalı. Bugün İslam toplumu ile daha aktif bir şekilde çalışmak gerekiyor. Yapmacık değil, gerçek teröristleri bulmak lazım. Zehirli ideolojiyi dağıtanları bulmak lazım.” dedi.
Ünlü din alimi Fethullah Gülen’in terör karşıtı söylemlerini değerlendiren Naumkin, “Bence çok doğru söylüyor. Terör gerçekten kanser hücresi gibidir ve diğer hücreleri öldürendir. Kanseri yok etmek için de bir cerraha ihtiyaç var. Veya iyi bir önlem gereklidir. Veya iyi ilaçlara ihtiyaç var. Kansere karşı savaşan bağışıklık sisteminin geliştirilmesi için iyi bir eğitim olmalı. İnsanları normal ruh halinde eğitmek lazım. İnsanları kanseri yaratan ortamda eğitirsek, her şey çok kötü bitebilir.” değerlendirmesinde bulundu.