ŞİÖ Başkanlığını Nazarbayev devraldı; Hindistan ve Pakistan için imzalar atıldı
Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te düzenlenen Şangay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Devlet Başkanları Konseyi Toplantısı’nda konuşan Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, dini aşırılıkların İslam’da ve diğer dinlerde yerinin olmadığını söyledi.
Taşkent’te düzenlenen ŞİÖ toplantının özel bir önem taşıdığını söyleyen Kazak lider, 20 yıl önce Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan liderlerinin bölgesel diyalog adına toplanması ve liderlerin aldığı kararla 2001 yılında hayata geçen örgütün yirmi birinci yüzyılda güvenlik ve işbirliğine yeni yaklaşımlar arayışında stratejik bir adım olduğunu belirtti.
ÜÇ KÖTÜ GÜÇLE MÜCADELE
Örgütün kuruluşunun 15. Yılı münasebetiyle üye ülke başkanlarını kutlayan Nazarbayev, 2016-2018 yılları arasında ŞİÖ’nün “Üç Kötü Güç” ile aktif mücadele etmesi gerektiğini savundu. Uluslararası terörizme ve aşırılığa karşı ŞİÖ olarak ortak bildiri kabul edilmesini öneren Nazarbayev, dini aşırılıkların barış dini olan İslam’da ve diğer dinlerde yerinin olmadığını vurguladı ve Astana’da Birleşmiş Milletler ile birlikte düzenledikleri “İslam teröre karşı” konferansına atıfta bulundu.
2017-2022 yıllarında ise ŞİÖ üye ülkelerinin uyuşturucu ile mücadele eylem planını ve stratejisini belirlemesi açısından önemli olduğuna dikkat çeken Nazarbayev, ‘Uyuşuturucaya Karşı Birlikte’ sloganıyla ŞİÖ bünyesinde Orta Asya Bölgesel Bilgi ve Koordinasyon Merkezi’nin kurulmasını önerdi.
YENİ ÜYELER ŞİÖ’YE GÜÇ KATACAK
Hindistan ve Pakistan’ın örgüte üyeliği ve bunun yanında İran’ın da gelecekte üyeliği ŞİÖ’nün uluslararası arenada etki ve önemini artıracağına inandığını dile getiren Nazarbayev, yeni üyelerin katılımıyla Avrasya topraklarının yüzde 60’ı, dünya nüfusunun yüzde 45’i ve küresel GSYİH’nin ise yüzde 19’nun ŞİÖ’de toplanacağını vurguladı.
Yaklaşık bir yıl kadar önce Avrasya Ortak Ekonomik Alanı kurulmasını teklif ettiğini hatırlatan Nazarbayev, tarihi İpek Yolu güzergahının canlanması ve Avrasya bölgesinin bu hatta dahil olmasının burada kilit rol oynadığını söyledi. ŞİÖ üye ülkelerin Çin’in başlattığı İpek Yolu Ekonomik Kemer projesine dahil olmaya davet eden Nazarbayev, üye ülkeleri birbirine bağlayacak Avrasya Transit ve Ulaşım Merkezi kurulmasını önerdi.
ASTANA FİNANS MERKEZİ OLACAK
Astana’da kurulan Finans Merkezi’nin uluslararası hukuka uygun olarak bölgesel bir finans merkezi hizmeti vereceğini kaydeden Nazarbayev, bölgenin kalkınması ve yatırım alması adına teşvikler sunacağını söyledi. Bölgenin mikroekonomik gelişimini sağlamak adına Asya Kalkınma Bankası ile yapılan anlaşmalar sayesinde teşvikler sağlanacağını hatırlatan Nazarbayev, bankanın yatırım imkanlarını da kullanarak Astana’da ŞİÖ üye ülkelerini kapsayan serbest ticaret bölgesi kurulacağını duyurdu.
BÖLGESEL GÜVENLİKTE KİLİT ÜLKE AFGANİSTAN
Bölgesel güvenliğin sağlanmasında Afganistan’ın kilit ülke konumunda olduğunu ifade eden Nazarbayev, Kabil’in reformlarını sürdürebilmesi ve Afganistan’a istikrar gelmesi için verilen desteğin sürekliliğinin önemine dikkat çekti. Nükleer silahların yayılmasını önlemeyi öngören anlaşmanın hayata geçmesi ve Kuzey Kore ile altılı görüşmelerin yeniden başlamasını önemsediklerini söyleyen Nazarbayev, Kazakistan BM Güvenlik Konseyi geçici üyeliğine seçilmesi durumunda bu sürece katkı sağlayacağını belirtti.
KAZAKİSTAN DÖNEM BAŞKANLIĞINI DEVRALDI
Geleceğin enerjisi Yeşil Enerji sloganı ile Astana’da düzenlenecek olan EXPO-2017 fuarına üye ülkeleri aktif katılmaya davet eden Nazarbayev, Özbekistan Cumhurbaşkanı İslam Kerimov’a gösterdikleri misafirperverlikten dolayı teşekkür etti ve başarılı geçen bir yıldan dolayı da tebrik etti.
Kazakistan yüksek sorumluluk duygusu ile gelecek yıl üstleneceği başkanlık ile ŞİÖ’nün misyonunun güçlenmesi ve gelişmesine katkı sağlayacağını vurgulayan Nazarbayev, öncelikli olarak bölgesel güvenliğin güçlendirilmesi, ekonomik işbirliğinin geliştirilmesi ve transit ve taşıma potansiyelinin artırılması gibi konulara önem vereceklerini söyledi.
Gelecek yıl ŞİÖ zirvesi 8-9 haziran’da Astana’da yapılacak.
Toplantı sonunda aşağıdaki belgeler imzalandı:
ŞİÖ 15. Yılı Taşkent Deklerasyonu ŞİÖ Kalkınma Stratejisinin Uygulanmasına ilişkin 2016-2020 Eylem Planı Hindistan’ın üyelik statüsünü elde etmek için Taahhüt Zaptını imzalaması Pakistan’ın üyelik statüsünü elde etmek için Taahhüt Zaptını imzalaması ŞİÖ Genel Sekreterinin 2015 yılı Faaliyet Raporu’nun kabul edilmesi ŞİÖ Devlet Başkanları gelecek toplantısının zamanlaması ŞİÖ üye ülkeler arasında Turizm alanında işbirliği programı geliştirilmesi