Rusya’nın yaptırımlara karşı ‘yaptırımı’ Gazprom’u vurdu

HABERRUS - Rusya Federasyonu aslında AB'ye gaz ihracatına aşamalı bir ambargo uygulamaya başladı.

Geçtiğimiz gün Rus hükümeti tarafından kabul edilen karşı yaptırımlar nedeniyle Gazprom artık Yamal-Avrupa boru hattı üzerinden Avrupa’ya gaz tedarik etmeyecek ve aynı zamanda Almanya'daki eski satış işletmelerine gaz satamayacak.

Rusya’nın uygulamaya aldığı karşı yaptırımlar en çok kendisini vurdu. Şimdi NOVATEK Gazprom'a yılda 3 milyon ton LNG satamayabilir ve Gazprom'un kendisi Sahalin-2 projesinden 1 milyon tona kadar LNG satışı yapamayacak.

11 Mayıs'ta Moskova, Mart ayı sonuna kadar Gazprom'a ait olan Gazprom Germania GmbH ve yapılarına kısıtlamalar getirdi ve ardından Alman enerji düzenleyicisi kontrollerine el koydu. Toplamda, Rusya’ya uygulanan yaptırımlara karşılık Rusya’nın uyguladığı karşı yaptırım listesinde 31 şirket var. Artık bu şirketlerle herhangi bir işlem yapılması, gemilerinin Rusya Federasyonu limanlarına girişi, menkul kıymetlerle ödemeler ve her türlü işlemler yasak.

Listede özellikle Polonya PGNIG'nin %51,18, Gazprom'un ise %48,82 pay sahibi olduğu Europol Gaz gibi büyük enerji devi şirketler de yer alıyor.

Gazprom, 12 Mayıs'ta yaptığı açıklamada, Polonya üzerinden ortağı olduğu Yamal- Avrupa gaz boru hattının kullanımını durdurduğunu duyurdu. Bu durumda geriye Gazprom’un aktif olarak Avrupa’ya gaz tedarik ettiği iki hat kalıyor. Birincisi yılda sadece 55 milyar metreküp gaz kapasiteli Kuzey Akımı, ikincisi ise çatışmaların sürdüğü ve bu yüzden sınırlı kapasitede akışın gerçekleştiği Ukrayna üzerinden geçen transit hat. Kiev bu hafta Rus gazının transit sistemine iki giriş noktasından biri olan Sohranivka terminalinden teslimat olasılığını engelledi bile.

Gazprom, LNG satışını gerçekleştiremeyecek

Aynı zamanda, Rusya Federasyonu'nun yaptırım uygulayan şirketlere karşı yaptırımları, belki de kasıtsız olarak, Rus şirketlerinin LNG ihracatını da etkileyecek. Gazprom'un NOVATEK Yamal LNG projesinden GM & T Singapur şirketi üzerinden Hindistan Gail’e teslim etmek üzere satın aldığı 2,9 milyon tona kadar LNG satışını artık gerçekleştiremeyecek.

Ayrıca yılda 1 milyon tona kadar Gazprom'un Sahalin-2 projesinden LNG sattığı Gazprom Global LNG ile de işlem yapamayacak. Çünkü hükümet kararnamesi "Rusya Federasyonu topraklarında gerçekleştirilen ürün veya hammadde ihracatına yasak getiriyor.

Uzmanlara göre Polonya'dan transit geçişin reddedilmesi Avrupa'ya olan tedarikin genel seviyesi üzerinde önemli bir etkisi olmayacak. Çünkü zaten geçtiğimiz ay bu gaz boru hattı ara sıra kullanıldı ve Nisan ayında buradan gaz tedariki tamamen durdurulmuştu.

Kuzey Akım-2 her an devreye alınabilir

Ayrıca uzmanlar, Rusya Federasyonu'nun hala Türk Akımı üzerinden teslimat olasılığının bulunduğunu ve Kuzey Akım-2’nin her an devreye alınabileceği yorumunda bulunuyor. Zaten, İsviçre mahkemesi Kuzey Akım-2 nin iflas başvurusunu kabul etmeyerek ileri bir tarihe ertelemişti. Bu karar da bu olasılığın tamamen ihtimal dışı olmadığına bir işaret olarak yorumlanıyor.

Ancak genel olarak, Gazprom'un Avrupa pazarından ayrılması başlamış oldu. Gazprom’un Avrupa’ya gaz arz hacminin artacağını beklemek hiç gerçekçi değil hatta imkansız. Bu nedenle Rusya Federasyonu gaz boru hattı üzerinden daha küçük miktarlarda gaz arzı yapacak ve yeni alternatif hatlar ve rotalar bulmaya çalışacak.