Putin'den Telefon Diplomasisi: İsrail Başbakanı ve İran Cumhurbaşkanı ile Görüştü
HABERRUS - Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile telefon görüşmeleri yaptı.
Kremlin'den yapılan açıklamada, Putin'in İran liderine İsrail saldırılarında hayatını kaybedenler için taziyelerini ilettiği ve saldırıları BM Antlaşması ile uluslararası hukukun ihlali olarak kınadığı belirtildi. Rus lider, İran'ın nükleer programına ilişkin sorunların barışçıl yollarla çözülmesi gerektiğini vurgulayarak, "Rusya, taraflar arasında arabuluculuk yapmaya hazırdır" mesajını verdi.
İsrail'e Uyarı: Nükleer Kriz Diplomasiyle Çözülmeli
Netanyahu ile yaptığı görüşmede Putin, İran'ın nükleer programına ilişkin tüm sorunların yalnızca siyasi-diplomatik araçlarla çözülmesi gerektiğinin altını çizdi. Rusya'nın bölgedeki gerilimin daha da tırmanmasını önlemek için taraflarla temaslarını sürdüreceği ifade edildi.
Kremlin açıklamasında, "Moskova, hem Tahran hem de Tel Aviv yönetimleriyle diyalog kanallarını açık tutacaktır" denildi.
İsrail Savunma Kuvvetleri, 13 Haziran gecesi İran'ın nükleer tesislerine yönelik operasyonun başlattı. 200'den fazla savaş uçağının katıldığı saldırılarda Natanz nükleer tesisi, kuzeybatıdaki askeri tesisler ve Fordow nükleer merkezi hedef alındı. İran Atom Enerjisi Kurumu, tesislerde radyasyon sızıntısı olmadığını açıklarken, saldırılarda Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami, Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri, Hava Savunma Üssü Komutanı Gulam Ali Raşidi ve altı nükleer bilim insanının hayatını kaybettiği doğrulandı.
Tarafların Tavrı ve Uluslararası Tepkiler
İsrail yetkilileri operasyonun gerekçesini, "İran'ın nükleer silah üretiminde geri dönülemez noktaya yaklaşması" olarak açıklarken, İran'ın Yüce Lideri Ayetullah Ali Hamaney, "İsrail'i acı bir son bekliyor" ifadelerini kullandı. İran hükümeti "savunma, siyasi ve hukuki önlemler" aldığını duyurarak BM Güvenlik Konseyi'nden acil toplantı talep etti. ABD yönetimi operasyona destek vermediğini açıklarken, Rusya Dışişleri Bakanlığı saldırıları "kesinlikle kabul edilemez" olarak nitelendirdi.
Gerilimin Kronolojisi
Bölgedeki gerilim, İsrail'in Nisan 2024'te Şam'daki İran konsolosluğunu vurmasıyla tırmanmış, İran bu saldırıya tarihinde ilk kez doğrudan İsrail'e füze saldırısıyla karşılık vermişti. Ekim 2024'te Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah ve Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye'nin ölümlerine misilleme olarak İran'ın İsrail'e ikinci büyük saldırısı gerçekleşmiş, İsrail de 26 Ekim'de ilk kez resmen üstlendiği saldırılarla yanıt vermişti.
Uzmanlar, Putin'in bu diplomatik girişiminin bölgede yeni bir krizin önlenmesi için kritik öneme sahip olduğunu vurguluyor.