“Yer Altından Notlar” Rusya’da seyirciyle buluştu
Türkiye’nin ünlü oyuncularından Nadir Sarıbacak, Dostoyevski’nin ‘Yer Altından Notlar” oyunu için St. Petersburg’da sahne aldı. Rusya’da 2015 Edebiyat yılı etkinlikleri çerçevesinde gerçekleşen oyuna Rus seyirciler büyük ilgi gösterdi.
Dostoyevski’nin St. Petersburg’da bulunan ve günümüzde müze olarak kullanılan evinde gerçekleştirilen oyunda, Sarıbacak rolünü Türkçe oynarken Rusça üst yazı kullanıldı.
Türk-Rus Kültür Vakfı, St. Petersburg Rus-Türk Kültür Merkezi ve Dostoyevski müzesi tarafından organize edilen etkinlik, Rus izleyiciden tam not aldı. Gösteri için koltukların tamamen dolduğu gecede seyirci, iki saat boyunca Dostoyevski’nin huzursuz kahramanının iç dünyasıyla baş başa kaldı.
Oyuncunun performansı mükemmeldi
Sahnenin kapanışının ardından Cihan Haber Ajansı’nın sorularını yanıtlayan St. Petersburg Devlet Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi öğretim üyesi Tatyana Babarikina, Dostoyevski’nin her dilde ve her ülkede bilinen bir isim olduğuna dikkat çekti. Dostoyevski’nin eserinde konu olarak sadece insanı anlattığını ve onun iç dünyasını açığa çıkardığını vurgulayan Babarikina, “Dostoyevski insanı bir sır olarak tanımlıyor ve bu oyunda da bize insanın sırlarını açıklıyor. Oyuncu burada zor bir görevi, dekorasyon olarak sadece bir sandalyeyi kullanarak gerçekleştiriyor. Oyuncu kendi ikincil karakterini bir ayna ile değil, sadece bir sandalyeyle başarılı bir şekilde yansıtıyor. Bu ilginç ve gerçekten yetenek isteyen bir şey. Oyuncunun rolünü yaşayarak anlatması gerçekten etkileyiciydi.” ifadelerini kullandı.
St. Petersburg Dostoyevski müzesi müdürü Natalya Aşimbaeva, ünlü Rus yazarın eserinin bir Türk oyuncunun bakış açısıyla izlemenin kendisi için mutluluk verici olduğunu söyledi. Dünyada ve Türkiye’de Dostoyevski’nin oldukça ünlü olduğunun aşikar olduğunu kaydeden Aşimbaeva, “Ancak, Oyuncunun böylesine zor bir eseri senaryoya uygun olarak gerçekleştirmesinden fevkalade memnun oldum. Türkiye’de de Dostoyevski’nin bilinmesi ve sevilmesi beni çok gururlandırdı.” şeklinde konuştu.
Türk ve Ruslar birbirine yakın iki millet
St. Petersburg Devlet Üniversitesi Türk Filolojisi Bölüm Başkanı Nikolay Telitsin oyunu heyecan içinde izlediğini söyledi. Telitsin, “ Biz okula giderken Dostoyevski’nin söylediklerini fazla anlamıyorduk. Ancak, onun anlattığı yaşa geldiğimizde ne demek istediğini çok iyi anladık. Yaşadığınız yıllar gözünüzün önünden geçtiği zaman, Dostoyevski’nin kahramanının anlattığı şeyleri kendinin de yaşadığını görüyorsun. Bu yüzden oyundan çok etkilendim.” dedi.
Türkiye’de ve Rusya’da Dostoyevski’nin en çok okunan yazarlardan biri olduğunu kaydeden Telitsin, “Bir çok yabancının, Türk ve Rusların birbirine çok benzediğini açıkladığı bilinen bir gerçek. Hatta ilk kez karşılaştığım Mısırlı bir temsilci bana, ‘Bizim için Türkler ve Ruslar aynı. Yaşamları, konuşmaları çok benziyor. Siz birbirinizin aynısısınız.’ dedi. Demek ki yabancılar da bunu fark ediyor. Biz aynı yazarın eserine aynı şekilde bir ilgi gösteriyor ve aynı düşüncelere sahip olduğumuzu görüyorsak, bunun anlamı biz birbirimize çok yakın bir milletiz.” değerlendirmesinde bulundu.
Oyunu izleyen seyircilerden Olga Sakanova, “Türkçe bilmiyorum. Ancak oyuncunun ortaya koyduğu performansla Dostoyevski’nin Ruslara yaşattığı duyguyu bana aynen yansıttı. Türk oyuncunun yansıttığı rolü anlaması kolay oldu. Galiba bunun nedeni, tüm dünyanın aynı ıstırabı yaşamış olması.” şeklinde duygularını dile getirdi.
Burada oynamanın benim için ayrı bir anlamı var
Sahne performansı sonrası Cihan’a açıklamalarda bulunan oyuncu Nadir Sarıbacak ise, “Bu eser klasik bir eser olduğu için artık Rusya’ya özgün değil. Benim için burada oynamanın ayrı bir anlamı var. Çünkü burası Dostoyevski’nin evi ve özellikle böyle bir oyunu onun evinde oynadığım için kendimi şanslı hissediyorum. Burası (St. Petersburg) hala dokusunu kaybetmemiş. Yüzyıllar geçmiş ama hala köşeden bir roman karakteri çıkacakmış gibi geliyor insana. Muhteşem bir şehir. Diğer yandan, yakın bir zamanda bu oyunu Moskova’da da sahnelemeyi planlıyoruz.” dedi.
Organizeyi üstlenen St. Petersburg Rus Türk Kültür Merkezi Gen. Md. Adnan Öztürk, iki önemli etkinliği gerçekleştirmenin mutluluğunu yaşadıklarını söyledi. Öztürk, “Ülkemizin önemli şair, yazar, düşünce insanı Hilmi Yavuz ile gerçekleşen söyleşiden sonra yine ülkemizin önemli oyucularından Nadir Sarıbacak'ın muhteşem oyununa Rus izleyicilerin gösterdikleri ilgiden fevkalade memnunuz." şeklinde konuştu. Öztürk, 2015 Rusya Edebiyat Yılı çerçevesinde de programlarının devam edeceğini sözlerine ekledi.
Celal Mordeniz'in yönettiği Nadir Sarıbacak'ın rol aldığı oyun, 2013 yılında Türkiye’deki Rus Kültürü Festivali kapsamında, Türk-Rus Kültür Vakfı tarafından gösterilmiş ve büyük beğeni toplamıştı.