‘Türkiye, daha uygun koşullar için gaz tedarikçilerine baskı yapmaktan korkmuyor’
HABERRUS - Tamamen doğalgaz ithalatına bağımlı olan Türkiye'nin öncelikle enerji güvenliğine önem verdiği günler geride kaldı.
Şimdi Rusya ve Azerbaycan'dan yeni gaz boru hatları inşa eden, sıvılaştırılmış gaz almak için ek terminaller edinen Türkiye, daha uygun koşullar arayarak gaz tedarikçilerine baskı yapmaktan korkmuyor.
Böylece, 26 Nisan'da, Türk makamlarının, Türkiye'nin yılda 6,6 milyar metreküp gaz aldığı (tüketimin neredeyse% 14'ü) Azerbaycan ile eski gaz sözleşmesini yenilemediği anlaşıldı.
Azerbaycan devlet şirketi Socar'ın bir sözcüsü, sözleşmenin 17 Nisan'da sona erdiğini ve tedariklerin durduğunu söyledi.
Rusya’nın amiral gemisi Kommersant’tan Yuri Barsukov’un haberine göre, Ankara'nın son derece kendinden emin bu davranışına Rusya’nın dikkat edilmesi gerekiyor.
Azerbaycan’dan gaz tedarikleri durdurma kararının çok önemli olduğunu özellikle bu tür uzun vadeli ilişkiler ve önemli hacimler söz konusu olduğunda, gaz endüstrisinde bu tür sözleşme durdurmaların yapılmadığını vurguluyor.
Bu durumun ancak ciddi ticari ve politik anlaşmazlıklar varsa ancak yaşanabileceğini belirten Kommersant örnek olarak Rusya ve Polonya arasında yaşanan gaz anlaşması feshini örnek gösteriyor ve ekliyor; Türkiye ile Azerbaycan arasındaki eşit derecede özel ilişkiyi yansıtan çok ilgili bir örnek olan, sözleşmeden doğan anlaşmazlıklardan kaynaklanan arz kesintileri de yaşandığını hatırlatıyor.
Azeri Şah Deniz-I gazının Türkiye için en ucuz gaz olmasına rağmen, gaz alıcısı konumunda olan Türkiye'nin sözleşmeyi yenilememesinin önemine vurgu yapıyor.
Sözleşmenin uzatılmasını engelleyen Türkiye’nin iki amacının olduğunun altını çiziyor.
Türkiye’nin anlaşmayı uzatmamasının birinci olası sebebinin, Azerbaycan rezervlerin tükenmesi nedeniyle artık 6,6 milyar metreküp gaz tedarik edememesi, ki bu ihtimali çok düşük, ikincisi ise Türkiye’nin fiyat düşürmekte ısrar etmesi gösterilmiş.
Kommersant, Türkiye’nin gaz politikasında konumunu daha güçlendirdiğini Ankara’nın alternatif tedarik kaynaklarına sahip olduğunu ancak Azerbaycan'ın başka ihracat fırsatı olmadığına vurgu yapıyor.
Ankara’nın Azerbaycan’a baskı uygulayarak zaten düşük olan gaz fiyatını daha da düşürerek her iki taraf için ekonomik olarak en uygun sözleşmenin şu veya bu şekilde uzatılması muhtemeldir.
Bu olay Gazprom için iyi bir örnek olmalı
Kommersant, Ankara’nın Bakü’ye dayattığı bu doğalgaz politikasının Gazprom için iyi bir örnek olması gerektiğini belirtiyor.
Rus gaz şirketi Gazprom yıl sonunda Türkiye ile Türk Akımı üzerinden tedarik edilen 8 milyar metreküp kapasiteli uzun vadeli gaz tedarik sözleşmelerin uzatılması için zorlu görüşmeler yapmak zorunda kalacak.
Ankara'nın bunları tamamen yenilemeyi reddetmesi ve daha düşük fiyata kısa anlaşmalarla değiştirmeye çalışması beklenebilir.
Türkiye'nin batısındaki LNG kıtlığı karşısında soğuk kış mevsiminde Türkiye gaz ihtiyacını Rusya’dan aldığı gaz ile kapattı ancak sonbaharda LNG fiyatlarının Ankara'yı enerji güvenliğinden tasarruf etmemeye ikna edecek kadar yüksek olup olmayacağı belirsiz.