İran’dan geçen ‘Güney Koridoru’ nakliye ve ödeme sorunu yaşıyor

HABERRUS - Rusya’nın Batı bölgelerinde yaptırımlar ve ambargolardan dolayı ticaretin durması, lojistik ağının Kuzey-Güney koridoruna yönelmesini zorunlu kılıyor.

Bu hatta en önemli güzergah geçiş ülkesi olan İran üzerinden geçen lojistik hatlarda ihracat nakliye tutarsızlıkları nedeniyle bazı sıkıntılar yaşanıyor.

Kommersant gazetesi haberinde, Rus ürünlerinin Asya ülkelerine ihracatında bazı nakliye engelleriyle karşılaşıldığını belirtiyor. 

Lojistik uzmanı Arkadiy İvanov, Kommersant’a yaptığı açıklamada, İran ile dış ticaret ödemelerinin gayri resmi Hawala transfer sistemiyle yapıldığını, diğer yandan Asya ülkelerinde nakit ödemenin yaygın olduğunu belirterek ödemelerde yaşanan sıkıntıların yanı sıra İran üzerinden nakliyenin gelişiminin önündeki diğer bir engelin ise altyapının eksikliği ve Hazar Denizi limanlarının sığlığı olduğuna dikkat çekiyor.

Uzmanlara göre Kuzey-Güney ITC'nin gelişmesi, Rusya Federasyonu'nun güney bölgelerinden yapılan tarımsal ihracatı önemli ölçüde artıracak.

2022 Aralık döneminde Rusya ile İran arasında mal ticaret hacmi rekor seviyeye ulaştı. İran Ekonomi ve Maliye Bakanı Ehsan Handouzi, Rusya’nın bu yıl Asya ülkelerinin ekonomilerine yaklaşık 2,76 milyar dolar yatırdığını ve bu bölgede en büyük yatırımcı haline geldiğini açıklamıştı.

Piyasa katılımcılarına göre bu hat üzerinden tarımsal ihracat 2030 yılına kadar 30 milyon tona ulaşabilir.

Bu bağlamda özellikle İran'la ticari ilişkilerin gelişmesi, finansal anlaşmaların organizasyonunun özelliklerinin yanı sıra Hazar Denizi'ndeki liman tesisleri ve gemilerin eksikliği nedeniyle engelleniyor. Rus şirketleri bu ikinci sorunu yakın gelecekte çözeceklerine dair güvence veriyor.

Uzmanlara göre, Rusya, İran üzerinden neredeyse nüfusun toplamı 400 milyonu bulan Afganistan, Irak ve Pakistan’a kara yolu ile ulaşım sağlamayı ve yeni pazarlara açılmayı hedefliyor.

Bu bağlamda, Rus mallarının Kuzey Güney koridor boyunca taşınmasının gelişmesinin önünde asıl sorun ihracat-ithalat ve lojistik hizmet ödemelerinde yaşanıyor. Gayri resmi Hawala transfer sistemi yerine Mir kartını İran Şetab kartına bağlamak için görüşmeler şu anda sürüyor.

Eğer bu yeni sistem başarılı olursa, bu durum ticaretin ana kesimi olan küçük ve orta ölçekli işletmelerin gelişimi için bir itici güç olacak ve bölge ülkeleri ile ticaretin önündeki en büyük engel ortadan kalkmış olacak.