'Rus Ekonomisinde Resesyon Neredeyse Kaçınılmaz'
HABERRUS - Stratejik Araştırmalar Merkezi (SAM) uzmanları, mevcut para politikası değişmediği takdirde Rusya'nın bir resesyondan kaçınma şansının neredeyse olmadığını öne sürüyor.
Uzmanlara göre, yetkililerin yol açtığı ekonomik daralma başlangıçta planlanandan çok daha sert oldu ve GSYİH'nin düşüşe geçmesi artık kaçınılmaz hale geldi.
Para Politikası Sertliği Rekor Seviyede
SAM analistlerinin belirttiğine göre, enflasyondaki yavaşlamaya rağmen, Merkez Bankası'nın para politikası koşullarındaki sıkılık göstergesi, Ekim 2025'te 2017'den bu yana kaydedilen en yüksek seviyeye ulaştı. Bu koşullar altında SAM, 2025'in son çeyreğinde GSYİH büyümesinin -%0.2 ile %0 aralığına inme riskinin yüksek olduğunu öngörüyor. Merkez Bankası'nın sıkı politikasını sürdürmesi durumunda, 2026 başında ekonominin kalıcı olarak negatif büyümeye, yani resesyona girebileceği uyarısı yapılıyor.
Yatırımlar ve Üretim Üzerinde Baskı
Uzman raporuna göre, yüksek kredi faizleri işletmelerin karlılığını olumsuz etkiliyor ve yatırım ile üretim programlarında önemli kesintilere yol açıyor. Yüksek faizli mevduat ve devlet tahvilleri gibi risksiz alternatif yatırımlar da yatırım aktivitesini teşvik etmiyor. Eylül ayında şirket mevduatları yıllık bazda %7.6 artarak 38 trilyon rubleye ulaştı. Bu şirket fonlarının banka mevduatlarına akışının, önümüzdeki dönemde Rus ekonomisine yapılan toplam yatırım miktarını (2024'te 39.5 trilyon ruble) aşması bekleniyor.
Şirket İflasları ve Üretim Düşüşü Riski
SAM, yüksek borç yükünün işletmelerin finansal sürdürülebilirliğini azalttığını, bu durumun bir "kısır döngü" yaratarak iflas dalgası riskini önemli ölçüde artırdığını vurguluyor. Üçüncü çeyreğin sonunda, kredi ödemelerinde zorluk yaşayan şirket sayısı 172 bini aştı ve bu, tüm borçlu şirketlerin %24.1'ine denk geliyor. Üretim düşüşü, 24 temel ekonomik faaliyetten 16'sını etkilemiş durumda. Metalurji, kimya, petrol ürünleri ve dayanıklı tüketim malları (otomobil %28.8, mobilya %12.7) üretiminde önemli düşüşler kaydedildi.
Resmi Kurumların İyimser Tablosu ile Çelişen Veriler
SAM'ın bu karamsar tablosu, Merkez Bankası ve hükümetin çizdiği iyimser tabloyla tezat oluşturuyor. Merkez Bankası'nın kasım ayı işletme anketine göre, iş iklimi göstergesi 6 aydır en yüksek seviyeye yükseldi ve iş aktivitesinin büyümeye devam ettiği belirtiliyor.
Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak ise son açıklamasında, 2023-2024'te ekonominin son on yılın en yüksek büyüme oranlarını gösterdiğini ve 2030'a yönelik büyüme stratejisinin hazır olduğunu ifade etti.
Ancak SAM ve diğer bağımsız analiz merkezleri, PMI gibi standart ekonomik göstergelerin ve sektör liderlerinin üretimdeki keskin düşüş uyarılarının, resmi iyimserliğin aksine zorlu bir ekonomik manzara olduğuna işaret ettiğini savunuyor.