HABERRUS - Stockholm Uluslararası Barış Araştırma Enstitüsü'ne (SIPRI) göre, 2023 yılında küresel askeri harcamalar yüzde 6,8 artarak rekor 2,443 trilyon dolara, yani küresel GSYİH'nın yüzde 2,3'üne ulaştı.

Rapora göre Dünya Askeri Harcamalarındaki Eğilimler, 2023 yılında, küresel savunma harcamalarının enstitünün şimdiye kadar kaydettiği en yüksek seviyeye ulaştığı belirtildi.

Bu harcamaların neredeyse yarısı ABD ve Çin’e ait.

2023 yılı küresel savunma harcamaları 2022 ile karşılaştırıldığında genel olarak %6,8 artış gösterdi. ABD birinci, Rusya üçüncü, Ukrayna sekizinci sırada yer aldı.

Uzmanlar, "2023 yılında küresel askeri harcamalardaki artışın öncelikle Ukrayna'da devam eden savaş ve Asya, Okyanusya ve Orta Doğu'daki jeopolitik gerilimlerin artmasıyla açıklanabileceğini" belirtiyor.

Savunmaya en çok harcama yapan ilk 5 ülke 2022'dekiyle aynı kaldı.

ABD - 916 milyar dolar veya ulusal GSYİH'nın %3,4'ü. 2022'de - 877 milyar dolar, yani GSYİH'nın %3,5'i.

Çin - 296 milyar dolar, yani GSYİH'nın %1,7'si. 2022'de - 292 milyar dolar veya GSYİH'nın aynı %1,7'si.

Rusya - 109 milyar dolar, yani GSYİH'nın %5,9'u. 2022'de - 86,4 milyar dolar, yani GSYİH'nın %4,1'i.

Hindistan - 83,6 milyar dolar, yani GSYİH'nın %2,4'ü. 2022'de - 81,4 milyar dolar, yani GSYİH'nın %2,4'ü.

Suudi Arabistan - 75,8 milyar dolar, yani GSYİH'nın %7,1'i. 2022'de - 75 milyar dolar, yani GSYİH'nın %7,4'ü.

ABD ve Çin birlikte küresel savunma harcamalarının neredeyse yarısını (küresel rakamın sırasıyla %37 ve %12'sini) oluşturuyor.

ABD'nin harcamaları Çin'in üç katı; Washington'un öncelikli alanı, 2022'ye göre %9,4 daha fazla yatırım yaptığı araştırma, geliştirme, test ve değerlendirmeleri kapsıyor.

Pekin'in yatırımları 2022'ye göre yüzde 6 arttı

Çin, Asya ve Okyanusya'daki askeri harcamaların yarısını gerçekleştiriyor. Uzmanlar, Çin'in bölgedeki diğer ülkeleri de savunmaya daha fazla harcama yapmaya kışkırttığını belirtiyor.

Savunma yatırımlarını 2022'ye göre yüzde 6 arttıran Pekin son 29 yıldır harcamalarını sürekli olarak artırıyor ancak son on yılda bu artış yavaşladı. Analistler bunun Çin ekonomisinin yavaşlayan büyümesinden kaynaklandığını söylüyor.

Rusya'nın 2023'teki askeri harcamaları 2022'ye göre %24, 2014'e göre ise % 57 arttı

Rusya'nın 2023'teki askeri harcamaları 2022'ye göre yüzde 24, 2014'e göre ise yüzde 57 arttı. Uzmanlar, Rus mali sisteminin azalan şeffaflığı nedeniyle bu rakamların "son derece belirsiz" olduğunu söylüyor. Devlet bütçesinin yanı sıra askeri sektöre yönelik fonlar işletmeler, bireyler ve kuruluşlar gibi bütçe dışı kaynaklardan geliyor. SIPRI, bu katkıların resmi bütçeden çok daha az olmasına rağmen enstitünün hesaplamalarının olduğundan az tahmin edilmesinin mümkün olduğunu belirtiyor.

İncelemede, SIPRI'nin 2024-2026 Rusya devlet bütçesine atıfta bulunarak, "2023 yılında Rusya'nın askeri harcamalarındaki artış, büyük ölçüde Rusya'nın, ülkenin petrol ve doğalgaz gelirlerindeki önemli düşüşe rağmen beklentileri aşan ekonomik performansıyla desteklendi" denildi.

Raporda, Moskova’nın önümüzdeki yıllarda askeri harcamalarını artırmaya devam edeceğine vurgu yapılıyor.

Hindistan'ın harcamaları 2022'ye göre %4,2 arttı

Hindistan'ın savunma harcamaları 2022'ye göre %4,2 arttı. Bunun temel nedeni operasyonel maliyetlerdeki ve personel yatırımlarındaki artış. 2023’te bunlar tüm askeri bütçenin neredeyse %80'ini oluşturuyordu. Uzmanlar bunun, hükümetin Çin ve Pakistan ile yaşanan gerginliklerin ortasında birliklerinin operasyonel hazırlığını artırma önceliğiyle uyumlu olduğunu söylüyor. Bütçenin yaklaşık% 20'si askeri alımlara gidiyor - bu fonların dörtte üçü kendi üretiminin ekipmanının satın alınmasına gitti. Raporda, bunun Hindistan'ın hedefinin silah geliştirme ve üretiminde kendine yeten bir ülke olmak olduğunu gösterdiği belirtildi.

Suudi Arabistan savunma harcamalarını artırıyor

Suudi Arabistan 2023'te savunmaya 2022'ye göre %4,3 daha fazla harcadı. Analistler, krallığın dünyanın en büyük ham petrol ihracatçısı olduğuna ve askeri harcamalarının kısmen artan küresel petrol fiyatları ve Rusya dışından kaynak talebiyle finanse edildiğine dikkat çekiyor.

Savunma harcamalarında ilk 10'da diğer dört Avrupa ülkesi ve Japonya da yer alıyor.

Büyük Britanya - 74,9 milyar dolar, yani GSYİH'nın %2,3'ü. 2022'de - 68,5 milyar dolar, yani GSYİH'nın %2,2'si.

Almanya - 66,8 milyar dolar, yani GSYİH'nın %1,5'i. 2022'de - 55,8 milyar dolar, yani GSYİH'nın %1,4'ü.

Ukrayna - 64,8 milyar dolar, yani GSYİH'nın %37'si. 2022'de - 44 milyar dolar, yani GSYİH'nın %34'ü.

Fransa - 61,3 milyar dolar, yani GSYİH'nın %2,1'i. 2022'de - 53,6 milyar dolar, yani GSYİH'nın %1,9'u.

Japonya - 50,2 milyar dolar veya GSYİH'nın %1,2'si. 2022'de - 46 milyar dolar, yani GSYİH'nın %1,1'i.

Toplamda ilk on, küresel harcamaların %74'ünü veya 1.799 trilyon doları oluşturuyor.

31 NATO üyesinin (32. üye İsveç, 2024'te ittifaka katılmıştır) toplam harcaması 1.341 trilyon doları, yani küresel harcamaların %55'ini buluyor. Bu yatırımların yüzde 68'i ABD’de yer alıyor.

2023'te Hamas'la yapılan savaşta 15. sırada yer alan İsrail, savunmaya 2022'ye göre yüzde 24 daha fazla yatırım yaparak bu alandaki harcamasını 27,5 milyar dolara çıkardı.

İsrail, Ortadoğu'da Suudi Arabistan'dan sonra en fazla askeri harcama yapan ikinci ülke konumunda.