Avrupa Birliği Askeri Blok Haline Geliyor
HABERRUS - Eski Kıta, “Yeniden Silahlanma Çağı”na Giriyor.
ABD ile yaşanan kriz, Avrupa Birliği’ni (AB) savunma kapasitesini artırmaya ve Ukrayna’ya askeri destek sağlama planlarını gözden geçirmeye zorluyor.
Brüksel’de 20 Mart’ta, altı hafta içinde üçüncü kez toplanan AB liderleri, bir yandan birliğin kendi kendine yeten bir askeri blok haline gelmesini tartışırken, diğer yandan kendi savunma bütçelerini ve Ukrayna’ya yapılacak yardımları finanse etmenin yollarını aradılar. Avrupa Komisyonu (AK) ise Ukrayna’yı Rusya için “hazmedilemez” hale getirecek “çelik kirpi” stratejisini benimsedi.
“Çelik Kirpi” Stratejisi ve Beyaz Kitap
Zirve öncesinde AK, Rusya’nın “hayali tehdidine” karşı ortak bir savunma stratejisini içeren Beyaz Kitap’ı yayımladı. Belgeye göre, “Rusya’nın Ukrayna’da hedeflerine ulaşmasına izin verilirse, Moskova’nın bölgesel emelleri büyüyecek ve Avrupa için temel bir tehdit olarak kalmaya devam edecek.”
AB’nin daha fazla savunma harcaması yapması, silah alımlarını ortaklaştırması ve Ukrayna savunma sanayisini Avrupa sistemine entegre etmesi gerektiği belirtiliyor. Özellikle hava savunma sistemleri, topçu sistemleri, insansız hava araçları ve askeri lojistik kapasitelerin güçlendirilmesi gerektiği vurgulanıyor. AB’nin savunmadan sorumlu yetkilisi Andrius Kubilius, “Binlerce tank, zırhlı araç, topçu sistemi ve yenilikçi savaş araçlarına ihtiyacımız var” dedi.
ReArm Europe Yerine Readiness 2030
AK Başkanı Ursula von der Leyen, iki hafta önce “Yeniden Silahlanma Çağı”nı ilan ederek “ReArm Europe” planını duyurmuştu. Ancak bu isim, bazı AB ülkelerinde hassasiyetlere yol açtığı için planın adı “Readiness 2030” olarak değiştirildi. Plan, AB’nin savunmaya 800 milyar euro ayırmasını öngörüyor. Bu miktar, birliğin yıllık bütçesinin dört katı. Ayrıca, savunma harcamalarını artırmak için bütçe açığı ve borçlanma sınırlamalarının hafifletilmesi planlanıyor.
Fransa ve İtalya gibi Güney Avrupa ülkeleri, ortak borçlanma yoluyla bu harcamaların finanse edilmesini desteklerken, Hollanda gibi mali açıdan disiplinli ülkeler bu yaklaşımı eleştiriyor. Hollanda Başbakanı Dijk Schof, “AB’nin ortak borçlanmasına karşıyız” diyerek plana mesafeli durdu.
ABD ile Uzaklaşma ve Avrupa’nın Kendi Güvenliği
Beyaz Kitap’ta, Donald Trump’ın ABD Başkanı olarak seçilmesinin ardından, AB’nin Washington’a olan güveninin azaldığı ifade ediliyor. Artık AB’nin kendi güvenliğini sağlaması gerektiği, ABD’nin güvenlik garantilerinin sorgulanır hale geldiği belirtiliyor. Bu çerçevede, Avrupa savunma sanayisinin dışa bağımlılığını azaltmak ve askeri üretimin %65’inin AB sınırları içinde yapılması hedefleniyor.
Ukrayna’nın Askeri Gücü ve AB’nin Güvenliği
AB, Ukrayna’nın askeri sanayisine büyük önem veriyor. Ukrayna’nın 2022’de 1 milyar euro olan askeri üretiminin 2024’te 35 milyar euroya çıkması bekleniyor. AK yetkilileri, Ukrayna’nın Avrupa’nın güvenliği için “en güçlü demokratik askeri güç” olacağına inanıyor.
Tartışmalar ve Gelecek Planları
AB içindeki bazı ülkeler, bu yeni savunma stratejisine şüpheyle yaklaşıyor. Özellikle İspanya ve İtalya, AB’nin askeri bir blok haline gelmesinden endişe duyuyor. Öte yandan Macaristan, zirvenin Ukrayna ile ilgili nihai bildirisini veto etti. AB liderleri, Haziran ayında yapılacak zirvede Beyaz Kitap’ı daha detaylı olarak ele almayı planlıyor.
Rusya’dan Tepki: “Savaş Partisi”
Kremlin, AB’nin yeni askeri stratejisini “savaş partisi” olarak nitelendirdi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in sözcüsü Dmitriy Peskov, “AB’nin bu militarist söylemi, Rusya ve ABD’nin barış sürecine yönelik çabalarıyla çelişiyor” dedi.