Rusya ve ABD Yeni Etapa Geçerek Teknik Müzakerelere Başladı
HABERRUS - Moskova ile Kiev arasındaki çatışmanın çözümüne yönelik müzakerelerde teknik detaylar üzerinde anlaşma süreci başladı.
Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da ABD ve Rusya arasında uzmanlar düzeyinde görüşmeler gerçekleştirildi.
Bu görüşmelerde, tarım ürünlerinin Karadeniz üzerinden serbest dolaşımını öngören Karadeniz Tahıl Girişimi’nin yeniden başlatılması konusu ele alındı. Riyad’da ayrıca ABD ve Ukrayna heyetleri de bir araya geldi. Her üç ülkenin yetkilileri görüşmelerden memnuniyet duyduklarını belirtse de, detaylar konusunda bilgi vermekten kaçındılar.
Görüşmelerde Teknik Ağırlık
ABD-Ukrayna görüşmeleri, Rusya-ABD görüşmelerinden bir gün önce yine Riyad’da yapıldı. Ukrayna Savunma Bakanı Rustem Umerov, görüşmelerin “verimli ve odaklanmış” olduğunu belirtti ancak detaylara girmedi. Umerov, sosyal medya hesabında “Enerji de dahil olmak üzere kilit konuları ele aldık” açıklamasını yaparken, tahıl anlaşmasının yeniden başlatılması konusuna değinmedi.
Ukrayna Dışişleri Bakanlığı ise Riyad’daki görüşmelerde “çeşitli ateşkes rejimlerinin parametrelerinin” değerlendirildiğini duyurdu. Ancak hem Ukrayna Savunma Bakanı hem de diplomatlar, toplantıların daha çok teknik boyutta kaldığını ve nihai anlaşmaların sağlanmadığını vurguladılar.
Rusya’nın Gündemi: Karadeniz Tahıl Girişimi
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Sözcüsü Dmitriy Peskov, Rusya-ABD görüşmelerinin odak noktasını daha net bir şekilde belirtti. “Gündemde Karadeniz girişiminin yeniden başlatılması ve bununla ilgili tüm boyutlar var. Bu, Başkan Trump’ın bir önerisiydi ve Başkan Putin buna olumlu yanıt verdi. Heyetimiz bu yetkiyle Riyad’a gitti,” ifadelerini kullandı.
Karadeniz Tahıl Girişimi, Rusya, Ukrayna, Birleşmiş Milletler ve Türkiye’nin katılımıyla 2022 yazında başlamış ve 2023 yazında sona ermişti. Moskova, Batı’nın anlaşmanın Rusya ile ilgili kısmını yerine getirmediğini belirterek anlaşmayı uzatmamıştı. Özellikle, tahıl ticareti için sorumlu Rus bankasının SWIFT sistemine bağlanmaması ve Rus tarım ürünleri ile gübre ihracatındaki diğer engeller giderilmemişti.
Müzakerelerin Özelliği ve Katılımcılar
Riyad’daki görüşmeler, Rusya ve ABD arasında bu türden yapılan ilk ve muhtemelen son olmayacak temaslar olarak değerlendiriliyor. Rus heyetinde, Rusya Federasyon Konseyi’nin Uluslararası İlişkiler Komitesi Başkanı Grigori Karasin ve FSB Direktörü’nün danışmanı Sergey Beseda yer aldı. Karasin, “Her görüşme büyük anlaşmalarla sonuçlanmak zorunda değil.
Önemli olan sürekli temas halinde kalmak ve birbirimizin bakış açılarını anlamak. Bunu başarıyoruz,” dedi.
ABD tarafında ise görüşmelere Ulusal Güvenlik Konseyi’nin Avrupa ve Avrasya’dan sorumlu kıdemli direktörü Andrew Peek ve Dışişleri Bakanlığı’nın siyasi planlama direktörü Michael Anton katıldı. Peek, Trump’ın ilk döneminde askeri istihbarat alanında çalışmış, Orta Doğu ve Avrasya konularında deneyimli bir isim olarak biliniyor.
Anton ise 2016’da Trump yanlısı radikal bir manifesto kaleme alarak dikkat çekmişti. “Seçimler 93. Uçuşu Gibi” başlıklı bu yazıda Anton, ABD’nin mevcut düzenini köklü bir şekilde değiştirmek gerektiğini savunmuştu.
Anton ayrıca profesyonel bir aşçı olarak da tanınıyor. New York’taki Uluslararası Aşçılık Merkezi’nden mezun olan Anton, Beyaz Saray’daki görevlerinden boş zamanlarında Trump’ın mutfağında çalışmış.
The New York Times’a göre, Anton görevdeki son gününde Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Trump ile yapacağı görüşme için yemek hazırlamıştı.
Tahıl Anlaşmasının Geleceği ve Zorluklar
Riyad’daki müzakereler, tahıl anlaşmasının yeniden canlandırılması adına önemli bir adım olarak görülse de sonuçların belirsizliği devam ediyor.
Rusya, Batı’nın yaptırımlarını hafifletmeden anlaşmaya dönmekte isteksizken, Ukrayna tarafı da güvenlik endişelerini ön planda tutuyor.
Diplomatik kaynaklar, görüşmelerin sürmesinin taraflar arasında iletişimi açık tutmak adına önemli olduğunu vurguluyor.
Karadeniz Tahıl Girişimi’nin yeniden başlatılması, küresel tarım piyasalarındaki istikrar ve gıda güvenliği açısından büyük önem taşıyor.
Ancak Rusya ve Ukrayna arasındaki çatışmaların yoğunluğu, bu çabanın başarılı olup olmayacağına dair soru işaretleri oluşturuyor.
Riyad’daki müzakerelerin sonucunun önümüzdeki dönemde netleşmesi bekleniyor.