İran, Rusya'ya Güçlü Gaz Türbini İhracatına Başladı
HABERRUS - Batı yaptırımları altındaki iki ülke arasında enerji sektöründe stratejik iş birliği genişliyor. İran yapımı türbinler, Rusya'nın enerji ekipmanı sıkıntısını hafifletmeyi amaçlıyor.
Uluslararası yaptırımlar altındaki Rusya ve İran, enerji alanında önemli bir iş birliği adımı attı. İran Enerji Bakanı Abbas Aliabadı, ülkesinin Rusya'ya ilk modern gaz türbinini ihraç ettiğini duyurdu. Bu hamle, Rusya'nın Ukrayna savaşı nedeniyle maruz kaldığı yaptırımlar sonrası yaşadığı enerji ekipmanı sıkıntısını hafifletmeye yönelik olarak değerlendiriliyor.
Üç yıl önce imzalanan bir anlaşma uyarınca İran, Rusya'ya toplam 40 gaz türbini tedarik etmeyi taahhüt etmişti. Bu kapsamda, İranlı Mapna şirketi tarafından üretilen MGT-70 model gaz türbinlerinin Rusya'ya ithatında Katma Değer Vergisi (KDV) alınmayacağı açıklandı. Söz konusu türbinlerin 157 ila 185 MW arasında güce ve %32-34 arasında enerji verimliliğine sahip olduğu belirtiliyor.
Rusya'nın Enerji Üretimindeki Açığını Kapatma Çabası
İran'dan türbin ithalatının arka planında, Rusya'nın enerji sektöründeki önemli bir açığı yatıyor. Ukrayna'ya yönelik askeri operasyonların ardından uygulanan yaptırımlar kapsamında, Alman Siemens şirketinin Rusya'ya gaz türbini tedariki yasaklanmıştı. Rus makina üreticileri ise bu açığı kapatacak yerli üretimi yeterli sayıda ve hızda gerçekleştiremiyor. Bu yıl için yalnızca iki adet yüksek güçlü GTD-110M türbini (118 MW, %36 verimlilik) üretilmesi planlanıyor. Rus yetkililer, orta ve yüksek güçlü gaz türbinleri üretiminin tamamen yerelleştirilmesi için 2050 yılını işaret ediyor.
Ekonomideki Yavaşlama ve Bütçe Endişeleri
Enerji alanındaki bu gelişmeler, Rus ekonomisinin genel görünümüyle tezat oluşturabilecek nitelikte. Rusya Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina, ülkede bir resesyon (durgunluk) olmadığını, ancak bir yavaşlama yaşandığını ifade etti. Bağımsız verilere göre, ekonomi yılın ilk çeyreğinde %0,6 küçülürken, ikinci çeyrekte sıfır büyüme kaydetti.
Bu yavaşlamaya rağmen, artan savunma harcamaları nedeniyle bütçe açığı devam ediyor. Nabiullina, para politikasının normale dönmesi için "dengeli bir bütçe" şartı koştu. Bu durum, yüksek faiz oranlarının daha uzun süre devam edebileceği ve bunun da ekonomik aktiviteyi baskılayabileceği anlamına geliyor.
Vergi Artışı ve Enflasyon Korkusu
Hükümet, artan bütçe harcamalarını finanse etmek için yeni arayışlar içerisinde. 2026 bütçe tasarısı kapsamında, Katma Değer Vergisi'nde (KDV) bir artış gündeme gelebilir. Ancak Rus Sanayici ve İş İnsanları Birliği Başkanı Aleksander Şohin, KDV'deki bir artışın enflasyonu ve dolayısıyla faiz oranlarını daha da yükseltebileceği uyarısında bulundu. Zira KVD, tüketiciye yansıyan dolaylı bir vergi olarak biliniyor.