Kırım'da Benzin Krizi: Fiyatlar Rekor Kırıyor, Belediye Araçlarına 'Kuponla' Yakıt Veriyor
HABERRUS - Ukrayna'nın Drone saldırıları ve lojistik sorunlar nedeniyle başlayan benzin kıtlığı, Rusya'nın bazı bölgelerinde hayatı felç etti.
Rusya'nın ilhak ettiği Kırım Yarımadası'nda son haftalarda ciddi bir akaryakıt krizi yaşanıyor.
Büyük ölçekli birçok benzin istasyonunda 92 ve 95 oktan benzin bulunmazken, bulunan yerlerde ise litre fiyatları 80-85 Rus rublesine (yaklaşık 35-37 TL) kadar çıkmış durumda.
Yaşanan kıtlık, belediye otobüsleri gibi temel kamu hizmet araçlarının bile "kupon sistemi" ile sınırlı miktarda benzin alabilmesine neden oldu.
Kırımlı gazeteci Aleksandr Gornıy, durumu "felaket" olarak nitelendiriyor. Özellikle Sivastopol ve Yevpatoria gibi şehirlerde büyük zincir istasyonlarda benzin fiziken bulunmazken, küçük özel istasyonlarda ise fiyatların "uzay seviyelerine" ulaştığını belirtiyor. Gornıy, "Kırım'da hiç kimse bu fiyatları beklemiyordu. Turizm sezonunun bitmesiyle durumun düzeleceğini düşünmüştük ama tam tersi oldu" ifadelerini kullanıyor.
Sistem Tıkandı: Kuponlar Devreye Girdi
Krizin en çok hissedildiği yerlerden biri de Kerç. Kent sakinlerinden Oleg, şehirdeki tüm istasyonlarda benzin bulunmadığını, sadece dizel yakıt olduğunu ve belirli kurumlar için kupon sistemiyle benzin satışı yapıldığını aktarıyor. "Bir kupon 20 litreye denk geliyor. Kuponu alıyorsunuz, istasyona gidip veriyorsunuz ve 20 litre benzin alabiliyorsunuz" diyerek sistemin işleyişini anlatıyor. Özellikle kırsalda yaşayan ve ulaşım için araç kullanmak zorunda olan aileler bu durumdan büyük endişe duyuyor.
Ulaşım Sektörü Alarm Veriyor
Bölgede çalışan taksi şoförleri ise şimdilik fiyatları müşteriye yansıtmadan çalışmaya devam etseler de, benzin bulamama sorunu devam ederse fiyat artışının kaçınılmaz olduğunu söylüyor. Feodosiya-Koktebel hattında çalışan taksi şoförü Nikolai, "Yemeğe ihtiyacımız var. Çalışmaya devam ediyoruz ama benzin fiyatları daha da artarsa ücretlere de yansıtmak zorunda kalacağız. Bu sefer de müşteri otobüsleri tercih eder" diye konuşuyor.
Krizin Perde Arkası: Saldırılar, Üretim Düşüşü ve Spekülasyon
Uzmanlara göre Kırım'daki krizin birden fazla nedeni bulunuyor:
- Drone Saldırıları: Ukrayna drone saldırılarının, Rusya'nın karadaki rafineri altyapısına ciddi zarar verdiği ve üretim kapasitesini düşürdüğü belirtiliyor.
- Lojistik Sorunlar: Kırım'ın Rusya'ya bağlanan tek kara bağlantısı olan Kırım Köprüsü'nün de saldırı tehdidi altında olması, yakıt tedarik zincirini zayıflatıyor.
- Rusya Genelindeki Sorunlar: Tüm Rusya'da, OPEC+ anlaşması uyarınca petrol üretiminin kısıtlanması, rafinerilerde planlı bakım çalışmaları ve rubledeki değer kaybından ötürü iç piyasadaki ham petrol fiyatlarının artması genel bir akaryakıt sıkıntısına yol açmış durumda.
- Spekülasyon: Büyük devlet petrol şirketlerinin, kendi istasyonlarını kayırmak için diğer bayilere yaptıkları sevkiyatları kısıtladığı iddiaları da fiyat artışını tetikleyen diğer bir faktör olarak gösteriliyor.
Çözüm Ne Zaman Gelecek?
Bağımsız Enerji Analisti Tamara Safonova, Rusya hükümetinin benzin ihracatına getirdiği yasak ve Beyaz Rusya'dan ithalat gibi önlemlerin iç piyasayı rahatlatmaya yetmeyebileceğini ifade ediyor. Safonova, rafinerilerdeki bakım çalışmalarının ekim-kasım aylarında azalmasıyla üretim ve dağıtımda bir stabilizasyon beklediklerini söylüyor.
Kırım özelinde ise büyük petrol şirketlerinin (majörler) bölgeye doğrudan müdahil olmasının kalıcı bir çözüm olabileceği değerlendiriliyor. Kırım Enerji Bakanlığı ise sorunun "geçici lojistik kısıtlamalardan" kaynaklandığını ve sevkiyatları optimize etmek için çalıştıklarını açıkladı.