Slavların Genetik Şifresi Çözüldü: Kökenleri ve Büyük Göçün İzleri Ortaya Çıktı

HABERRUS - Avrupa'nın genetik tarihine ışık tutan kapsamlı bir araştırma, Slav halklarının kökeni ve yayılımına dair yüzyıllardır süren tartışmalara noktayı koydu.

Dünyanın önde gelen bilim dergilerinden Nature'da yayımlanan çalışma, Slavların kitlesel bir göç hareketiyle nasıl yayıldığını ve modern Avrupa'nın genetik yapısını nasıl şekillendirdiğini genetik kanıtlarla ortaya koydu.

Kökenin İzleri: Belarus ve Ukrayna Sınırı

Alman bilim insanlarının öncülük ettiği uluslararası bir ekip, Avrupa'nın çeşitli bölgelerinden, aralarında 359'unun Slav kültürüne ait mezarlardan çıkarılanların da bulunduğu 555 antik bireye ait DNA örneklerini analiz etti. Elde edilen bulgular, arkeolojik verilerle de uyumlu şekilde, Slavların yayılım merkezinin (atalık topraklarının) günümüzde Belarus ile Ukrayna arasındaki sınır bölgesi olduğunu kesin olarak doğruladı. Bu sonuç, Slav köken merkezi olarak uzun süredir Polonya'nın gösterildiği yaygın teoriyi de çürütmüş oldu.

Kültürel Yayılmadan Ziyade, Kitlesel Göç

Araştırmanın en çarpıcı sonucu, "Slav dünyası"nın oluşumunda dilsel ve kültürel etkileşimden ziyade, büyük ölçekli bir nüfus hareketinin belirleyici olduğunu göstermesi. MS 5. ila 8. yüzyıllar arasında yaşanan bu kitlesel göç hareketi, Slav gen havuzunun coğrafi dağılımını muazzam ölçüde genişleterek bir "demografik patlama" yaşanmasına neden oldu. Çalışma, bu dönemde Orta ve Doğu Avrupa'nın genetik yapısının neredeyse tamamen değiştiğini ortaya koydu.

Genetik Yapı Nasıl Değişti?

Araştırmanın rakamlara dökülen sonuçları, göçün boyutunu gözler önüne seriyor:

• Modern Polonya, Hırvatistan ve Doğu Almanya populasyonlarının genlerinin %80'i bu dönemde neredeyse tamamen değişti.
• Slav göçlerinden önce Polonya'da yaşayan halkın genetik olarak Hollanda ve İskandinavya populasyonlarına, Hırvatistan'dakilerin ise İtalyanlara daha yakın olduğu tespit edildi.
• En yüksek Slav genetik izlerine Ukrayna, Polonya ve Belarus'ta rastlanırken, bu izler Balkanlar ve Doğu Avrupa'nın içlerine doğru gidildikçe azalma gösterdi.

Günümüz Populasyonlarındaki Slav İzleri

Araştırma, günümüz Avrupa'sında yaşayan halkların DNA'larında bu tarihi göçün canlı izlerini taşıdığını da gösterdi. Örneğin, Almanya'nın doğusundaki Saksonya bölgesinde yaşayan Almanların %40'ının genetik yapısının Slavlarla büyük benzerlik gösterdiği kaydedildi.

Almanya'da yaşayan ve Slav kökenli bir halk olan Sorblar'da (Sorben) ise bu oranın neredeyse %90'a ulaştığı belirtildi.

Bu bulgular, Slav göçlerinin demografik etkisinin ne denli büyük olduğunu ve modern Avrupa'nın etnik mozaiğini şekillendirmede kilit bir rol oynadığını kanıtlıyor.