AB’nin Rusya’ya Yeni Yaptırım Paketi Belirsiz Süreyle Ertelendi
HABERRUS - – Avrupa Birliği (AB), Rusya’ya yönelik 19. yaptırım paketini ne bugün ne de yarın açıklayacak.
Politico’nun haberine göre, paketin sunulması önce pazartesiye, ardından çarşambaya ertelenmişti, ancak şimdi belirsiz bir tarihe bırakıldı. Bunun temel nedeni, ** ABD Başkanı Donald Trump’ın, Macaristan ve Slovakya üzerindeki baskısını artırması: Bu ülkelerin **Rusya’dan petrol ithalatına bağımlılığını azaltmaları isteniyor. Bu da blok içerisinde anlaşmazlıkları çoğaltıyor.
AB’nin Kalıcı Temsilciler Komitesi (COREPER) gündeminden yaptırım konusu çıkarıldı. Bunun ardında yatan temel sorun, Macaristan ve Slovakya’nın Rusya enerjisine olan bağımlılığı.
Özellikle Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın uzun yıllardır sürdürdüğü düşük enerji fiyatları politikası, ülkenin Rusya’dan petrol ve gaz ithalatını kesmesinin önündeki en büyük engel olarak görülüyor.
Yüksek Ekonomi Okulu (HSE) Akdeniz Çalışmaları Uzmanı Aleksandr Pivovarenko, durumu şöyle değerlendirdi:
*"Soru, Macaristan’ın Merkez ve Güneydoğu Avrupa’da alternatif enerji tedarik zincirleri kurup kuramayacağı ile ilgili. Orban’ın Fidesz Partisi, iktidara geldiği 2010’dan beri düşük enerji fiyatlarını temel politika olarak benimsedi. Şimdi soru, Hırvatistan, Romanya ve Sırbistan ile bölgesel iş birlikleri geliştirebilecek mi? Örneğin, Hırvatistan’ın Krk LNG terminali veya Romanya’nın Güney Kafkasya’dan gelen alternatif gaz kaynakları bu bağlamda kritik öneme sahip. Eğer Macaristan bu ortaklıkları kurabilirse, Rusya’dan petrol ve gaz ithalatını azaltma konusunda ilerleme kaydedilebilir."
Ancak Pivovarenko, bunun 3-5 yıllık stratejik bir süreç olduğunu vurguladı:
"2024’te Drujba petrol boru hattının kesintiye uğrama riski, Avrupa ülkelerini alternatif çözümler bulmaya itti. Macaristan, Sırbistan, Hırvatistan ve Romanya arasında ortak gaz depolama tesisleri ve altyapı paylaşımı gibi bölgesel iş birlikleri gelişiyor. Ancak bu, enerji tedarik yapısının kökten değiştirilmesini gerektiren zorlu bir süreç."
Trump’ın Rolü ve AB İçindeki Çatışma
ABD Başkanı Donald Trump, son açıklamalarında Avrupa’yı Rusya’dan petrol almayı bırakmaya çağırırken, aslında Macaristan, Slovakya ve Sırbistan’ı hedef alıyordu. Ancak Avrupa Avrupa Birliği Enerji ve İklim Politikaları Merkezi Direktörü Nikolai Topornin, Trump’ın bu tutumunu "ikiyüzlülük" olarak nitelendirdi:
*"AB, bu sefer Rusya’dan petrol alan üçüncü ülkeleri (Çin, Hindistan, Brezilya, Güney Afrika) hedef alan ‘ikincil yaptırımlar’ üzerine çalışıyordu. Ancak sorun şu: AB ülkeleri de Hindistan’dan işlenmiş Rus petrolü alıyor! Trump, ‘Rusya’dan işlenmiş veya işlenmemiş petrol alımını durdurun’ dedi, ama Macaristan, Slovakya ve Sırbistan’ın Rus petrolüne bağımlılığı çok sınırlı. Asıl mesele, Trump’ın AB’yi ABD’den enerji almaya zorlaması. Avrupa liderleri buna şüpheyle yaklaşıyor, çünkü ABD fiyatlarını keyfi olarak değiştirebilir ve bu, Avrupa’nın enerji güvenliğini riske atar."
Topornin, yaptırım sürecinin tıkandığını belirtti:
*"AB, Rusya’dan enerji ithalatını tamamen keserse alternatif nereden bulacak? Kış yaklaşıyor, doğalgaz ve petrol tedariki kritik hale geliyor. Trump, ‘ABD’den alın’ diyor, ama fiyatlar ve lojistik belirsiz. Bu nedenle yeni yaptırım paketi askıya alındı."
*AB’nin Rusya politikası, iç bölünmeler ve enerji bağımlılığı nedeniyle kilitlenmiş durumda.
Yeni yaptırım paketi, Macaristan ve Slovakya’nın alternatif enerji kaynakları bulması veya ABD ile anlaşmaya varılması halinde gündeme gelebilir.
Ancak şu an için, Brüksel’in elinde somut bir çözüm yok gibi görünüyor.