Nükleer silahlardan arındırılmış bir dünya için Rusya-ABD anlaşmalı
Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 64. oturumuna katılmak üzere New York’ta. Çin Devlet Başkanı Hu Jintau başta olmak üzere 10’dan fazla devlet başkanı ile ikili görüşme gerçekleştirecek. Medvedev’le ABD Başkanı Barack Obama’nın geç saatlerde bir araya gelecekleri görüşme sonuçlarını dört gözle bekleniyor. Doğu Avrupa’ya yerleştirilmesi planlanan füze kalkanında gerçekleştirilen değişikliğin ne anlama geldiği, nükleer silahsızlanma anlaşmalarında son durum, Rusya’nın Dünya Ticaret Örgütü üyeliği ile ilgili gelişmeler, İran nükleer programı ve Afganistan’da Rusya’nın sağlayacağı destek masada duran konular arasında.
Medvedev’in basın danışmanı Natalya Timakova yaptığı açıklamada, görüşme talebinin ABD tarafından geldiğini, yıl sonunda süresi dolacak stratejik silahlarda indirim anlaşması (START-1) ile ilgili son durumun ele alınacağını belirtti. Timakova görüşmenin Temmuz ayında Moskova’da yapılan müzakerelerin ardından önemli bir kontrol aşaması olacağını hatırlattı. Moskova ve Washington anlaşma sağlayabilirse, nükleer başlık sayısı 1500-1675 aralığına, taşıyıcı sistemler de 500’e çekilecek. Bu durum diğer nükleer füzelere sahip olma yarışını sürdüren Hindistan, Pakistan, Kuzey Kore ve İsrail gibi ülkelerin politikalarında etkili olacak. Ortadoğu’nun en büyük sorunlarından biri olarak görülen İran nükleer programı ile ilgili de gelişmeler sağlanabilecek. Nükleer silahsızlanmayı hedefleyen ABD ve Rusya birlikte hareket etmeleri durumunda tüm dünyanın nükleer silahlardan temizlenmesi yolunda önemli adımlar atılabilecek.
ABD eski Başkanı George W. Bush döneminde soğuk savaş rüzgarlarının esmeye başladığı Rusya-ABD ilişkierinde Obama ile birlikte yeni bir sayfa açılıyor. Moskova, -bir kısım endişeler olasa da- Obama’nın doğu avrupa füze kalkanı ile ilgili değişikliğe gitmesinden memnun. 1968 yılında imzalanan Nükleer Silahsızlanma anlaşmasının nükleer silahsızlanmaya katkı sağladığı düşünülmüyor. Beş olan nükleer silahlara sahip ülke sayısı 9’a çıktı. Anlaşmanın yeni versiyonu ile ilgili gelişme sağlanamazsa nükleer silahların yayılmasını durdurmak giderek zorlaşacak. Moskova’nın sağlayacağı destek, nükleer silahların yayılması anlaşmasının yenilenmesini mümkün hale getirecek.
BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon Rusya-ABD arasında imzalanacak yeni anlaşmanın nükleer silahlardan arındırılmış bir dünya için son derece önemli olduğunu söyledi. ABD kaynaklarına göre, Rusya’nın 3909 nükleer başlık ve 814 fırlatıcı sistemi bulunuyor. ABD’nin ise 5576 nükleer başlık ve 1198 fırlatma sistemi aktif durumda.