Moskova-Brüksel hattında Güney Akım krizi

Moskova ile Avrupa Birliği’nin (AB) başkenti olarak gösterilen Brüksel arasında Rusya’nın yürüttüğü ‘Güney Akım Doğalgaz Boru Hattı Projesi’ konusunda kriz yaşanıyor.

AB, üye ülkelerden geçen boru hatlarının ‘tam rekabet’ gereğince ‘üçüncü tarafların’ erişimine açılmasını zorunlu tutuyor. Rusya’nın, Güney Akım Boru Hattı’nı ‘üçüncü tarafların erişimine’ açma (kapasitenin tamamını kapsayacak biçimde) konusunda isteksiz davrandığı belirtiliyor. Bu gelişme üzerine Moskova ile Brüksel gerilimi, Avrupa ülkelerinde enerjide arz güvenliği konusunda tedirginlik oluşturuyor. AB ülkeleri, enerji planlamalarını bu gerilimi dikkate alarak yapmaya başladı. Macaristan, doğalgaz yerine nükleere yöneldi. Ülke, nükleer santraline ek üniteler yapmayı planlıyor. Macarlar 2 yeni nükleer ünite yapacak. Her bir ünitenin bin 600 megavat olması hedefleniyor.

Rusya, bir süre önce Ukrayna’yı by-pass ederek Avrupa’ya doğalgaz taşıyacak ‘Güney Akım Doğalgaz Boru Hattı’ Projesi inşaatının resmi açılışını gerçekleştirdi. Karadeniz’in altından geçecek boru hattı Balkanlar üzerinden Avusturya’ya doğalgaz taşıyacak. Rus doğalgazının buradan da Avrupa’nın diğer doğalgaz boru hatlarına bağlanması bekleniyor. Proje Rus Gazprom, İtalyan Eni, Fransız EdF ve Alman Wintershall şirketlerince fonlanıyor. Rusya halen Avrupa’nın gaz ihtiyacının beşte ikisini karşılıyor.

Güney Akım’ın tam kapasiteye eriştiğinde yılda 63 milyar metreküp gaz taşıyacağı hesaplanıyor. Proje, bazı çevreler tarafından Avrupa’nın Rusya’ya enerjide daha bağımlı hale gelmesine yol açacağı gerekçesiyle eleştiriliyor. Türkiye, Moskova ile Brüksel arasındaki gelişmeleri yakından izliyor. Enerji uzmanlarına göre AB düzenlemeleri son derece açık. Boru hatlarının üçüncü taraflara açılması gerekiyor. Aksi takdirde projenin geleceği sıkıntıya girebilir.