Bulgaristan’dan Rusya’ya Güney Akım darbesi, çalışmalar durdu

Rusya’nın Avrupa pazarlarına doğrudan ulaşmasını sağlayacak Güney Akım doğalgaz boru hattı çalışmaları durduruldu. Bulgaristan Ekonomi ve Enerji Bakanı Vasil Shtonov, Güney Akım’ın uygulamasından sorumlu Energy Holding’den tüm operasyonları durdurmasını istedi.

Bulgaristan Ekonomi ve Enerji Bakanlığı internet sayfasından yapılan açıklamada Avrupa Komisyonu’nun talebi doğrultusunda operasyonların sonlandırıldığı açıklandı.

Güney Akım doğalgaz boru hattı Karadeniz’de Türkiye’nin ekonomik sahasından geçerek Bulgaristan ve diğer Avrupa ülkelerine doğrudan ulaşacaktı. Rusya, Ukrayna transit hattında sorun yaşamasının ardından Kuzey ve Güney Akım doğalgaz boru hatlarını devreye sokarak enerji arzında çeşitlilik sağlamayı amaçlıyor.

Avrupa Komisyonu, transit ülkeler Avusturya, Bulgaristan, Macaristan ve Slovenya’dan “Üçüncü Enerji Paketini” ihlal ettikleri gerekçesi ile Rusya ile yaptıkları anlaşmayı sonlandırmalarını istedi. Üçüncü enerji paketine göre doğalgaz üreticisi olan şirketler doğrudan dağıtım ağına da sahip olamazlar. Rus enerji devi Gazprom doğalgaz üretiminin yanı sıra boru hatlarının da sahibi konumunda.

Türkiye alternatifi devreye girebilir

Rusya sorunu aşabilmek için çalışmalarını sürdürüyor. Transit ülkelerle ikili anlaşmaların Enerji Paketi’nin kabulünden önce olduğuna dikkat çeken Moskova, Dünya Ticaret Örgütü üzerinden hukuki çalışmalara başladı.

Moskova’nın bir diğer hamlesi ise hattın güzergahında değişikliğe gidilmesi. Kommersant gazetesi Mavi Akım’a paralel bir hat inşa edilerek Türkiye’ye oradan da Avrupa’ya ulaşılabileceği iddialarını gündeme taşımıştı. Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak, konunun Türkiye ile görüşülmediğini, ancak teorik olarak mümkün olabileceğini ifade etmişti.

Türkiye’nin sıcak baktığı güzergah değişikliğine, yeni bir transit ülkenin ortaya çıkacağı gerekçesi ile Kremlin temkinli yaklaşıyor. Haziran 2014’de Sırbistan’ın hattın inşa çalışmalarını durdurma kararını açıklamasının ardından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Türkiye’yi ima ederek yeni bir transit ülke oluşturma konusunda AB ülkelerini uyarmıştı.

Güney Akım Transport AG ortaklarıyla 16 Eylül 2011 tarihinde projenin denizden ilerleyecek kesiminin uygulanması için gerekli anlaşma imzalanmıştı. Söz konusu belgeye göre, Gazprom doğalgaz boru hattı projesinin denizden ilerleyecek kısmının %50’sine, İtalyan ENI %20’sine, Alman Wintershall Holding GmbH ve Fransız EDF ise %15’erlik kısmına sahip olacak.

Güney Akım doğalgaz boru hattı inşaat çalışmaları 2012 sonunda başlamıştı. 2016’da ilk doğalgaz sevkiyatı planlanan hat, 2018’de tamamı ile aktif hale gelmesi planlanıyor.