Putin 1 Aralık’ta ÜDİK zirvesi için Türkiye’ye gidiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, iki ülke arasında ortak bakanlar kurulu gibi çalışan Üst Düzey İşbirliği Konseyi (ÜDİK) toplantısına katılmak için Türkiye’ye gidecek. Türkiye tarafından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eş başkanlığını yapacağı toplantının Ankara’da yapılacak.

Bölgesel ve uluslar arası sorunların gölgesinde yapılacak görüşmede öncelik konu iki ülke arasında 100 milyar dolar olarak belirlenen toplam ticaret hacminin yakalanması olacak.

Ocak 2010’da Kremlin’de yapılan Putin – Erdoğan görüşmesinde 5 yıl içinde 100 milyar dolar toplam ticaret hacmi hedefi belirlenmişti. Sonra tarih 2020 olarak revize edildi. 2008’de 38 milyar doları aşan toplam ticaret hacmi 2014 sonunda 32-33 milyar dolar seviyesinde kalması bekleniyor. Türkiye’den Rusya’ya yönelik ihracat rakamı ise 6 milyar dolar civarında. Bu rakam da geçen yıla göre yüzde 20 daha az.

Ukrayna krizi nedeni ile Batılı ülkelerden gıda alımını durduran Rusya, Türkiye’den yaş meyve ve sebzenin dışında, süt ürünleri, balık ve beyaz et ithalatına da kapıları açtı. Ambargonun üzerinden 100 günden fazla zaman geçmesine rağmen henüz Türkiye’den Rusya’ya yönelik ihracatta beklenen büyüme yaşanamadı.

Enerji alanında işbirliği iki ülke arasında öncelikli konular arasında yer alıyor. Türkiye Mavi Akım üzerinden aldığı doğalgaz miktarında 3 milyar metreküp artış talep ederken, yılbaşında yenilenecek sözleşmelerde indirim istiyor. Türkiye’nin indirim talebi BOTAŞ’ın açığını kapatmakta kullanılacak ve tüketiciye yansımayacak. Ancak Duma’nın Mavi Akım üzerinden yapılan doğalgaz sevkiyatına vergi uygulaması Türkiye’nin taleplerinin karşılanmasını zorlaştırıyor.

Mersin Akkuyu’da Rusya’nın 20 milyar dolarlık yatırımla inşa edeceği nükleer santralle ilgili uygulama aşamasına gelindi. ÇED raporu Bakanın onayını bekliyor. Ziyarette nükleer santralle ilgili son gelişmeler de detaylı bir şekilde ele alınacak. Türkiye’nin ikinci nükleer santral ihalesini kazanamayan Rusya, üçüncü nükleer santrale talip olduğunu açıkladı.

İki ülke arasında sorunlu ilişkiler ise uluslar arası konularda yaşanıyor. Suriye krizi, Ukrayna ve Kıbrıs konularında iki başkent farklı düşünüyor. Suriye lideri Beşşar Esed’in iktidardan indirilmesine karşı çıkan Moskova, Türkiye hükümetini muhalefete destek vermemesi ve bölgede terörist organizasyonlar konusunda uyardı. Kırım’ın Rusya’ya bağlanmasını tanımayan Ankara, Ukrayna’nın toprak bütünlüğünün korunmasını istiyor. Malezya uçağının düşürülmesi olayında Erdoğan’ın doğrudan Rusya’yı suçlaması ise Kremlin tarafından not edilmişti.

Türkiye ve Rusya arasında verimli çalışan alanlardan biri de turizm. Türkiye, Rusya’dan gelen turistlerin vizesiz kalma süresini iki aya çıkarırken, Rusya bir ay olarak uyguluyor. Türkiye de sürenin 2 aya çıkarılması için talepte bulunacak. Yıl sonunda Türkiye’yi ziyaret edecek Rus turist sayısının 5 milyonu bulması bekleniyor. İki ülkenin Sarıkamış’ta hayatını kaybeden askerler anısına Rusya ve Türkiye’de anıt mezarların yapılması konusunda bir anlaşma imzalaması da planlanıyor.