Türkiye’de Don, Limon Üretimini Vurdu, İhracat Durduruldu
HABERRUS - Türkiye, limon üretiminde yaşanan düşüş nedeniyle 8 Nisan itibarıyla limon ihracatını geçici olarak durdurdu.
Ticaret Bakanlığı’nın yaptığı açıklamaya göre, Adana, Mersin ve Hatay illerinde yaşanan don olayları, narenciye hasadını olumsuz etkiledi. Bu nedenle alınan kararın, iç piyasadaki arz-talep dengesini sağlamak ve fiyat istikrarını korumak amacı taşıdığı belirtildi.
Türkiye, Rusya’nın limon ithalatında %40–50 payla en büyük tedarikçilerden biri konumunda. 2024 yılında Türkiye’den Rusya’ya yapılan limon ve lime ihracatı 125,2 bin ton olarak kaydedildi. Rusya Tarım Kontrol Kurumu (Rosselhoznadzor) ise bu rakamı 130,2 bin ton olarak değerlendirdi. Bu miktar, geçen yıla göre %9,9 oranında düşüşe işaret ediyor. Yılın başından bu yana 39,5 bin ton limon sevk edildiği bildirildi.
FruitNews Genel Müdürü İrina Koziy, don olaylarının yalnızca limon değil, tüm narenciye ürünlerini etkilediğine dikkat çekti. Türkiye’nin limon ihracatı genellikle Eylül-Nisan ayları arasında yoğunlaşırken, Nisan-Ekim döneminde ise Güney Yarımküre ülkeleri devreye giriyor.
Uzmanlara göre Türkiye’nin yerini geçici olarak Arjantin ve Güney Afrika doldurabilir. Rusya Perakende Ticaret Şirketleri Derneği Başkanı Stanislav Bogdanov’a göre, bu ülkelerden gelen tedarik, Türkiye’den doğan açığı karşılamaya yetecek seviyede. Metro gibi büyük perakende zincirleri de limon arzında istikrar bekliyor. Ayrıca, Özbekistan’ın da Rusya’ya yaptığı limon ihracatını artırdığı ancak ürünlerinin daha pahalı olduğu ifade ediliyor.
“Rusprodsoyuz” İcra Direktörü Dmitriy Vostrikov, Türkiye’nin ihracat yasağının kısa vadede Rus pazarını ciddi şekilde etkilemeyeceğini, ancak yasağın süresinin belirleyici olacağını belirtti. İrina Koziy ise yasağın sonbahara kadar kaldırılmasını umut ettiklerini, aksi halde fiyat artışlarının kaçınılmaz olacağını söyledi.
2024 yılının Aralık ayında Rusya’daki büyük zincir marketlerde limon fiyatları geçen yıla göre %39 arttı. Fiyat artışında Türkiye’deki kötü hava koşulları, lojistik ve ödeme problemleri ile döviz kurlarındaki dalgalanmalar etkili oldu.
Fiskal veri operatörü OFD Platformu’na göre, 1 Ocak–20 Mart 2024 tarihleri arasında limonun perakende ortanca fiyatı 189 ruble olarak kaydedildi ve yıllık bazda %16 artış yaşandı. Aynı dönemde limon alım sayısı %1 azaldı.