"Makul fiyat olsa, Rusya pazarı yüzde 20 artar"

Tez Tour Genel Müdür Yardımcısı Ferhan Yılmaz, Rusya pazarını değerlendirdi: Biz zamanında Rusya’ya düzgün fiyatlar verebilsek Türkiye’de yüzde 12 değil yüzde 20 artıştan bahsedebiliriz. Fiyatları artırmamamız bile yüzde 12 büyüme getirdiyse, fiyatlar yüzde 10 düştü demenin nasıl bir etki yaratacağını siz hesaplayın.

Tez Tour için 2013 yılı nasıl geçiyor. 2013’ü hedefleriniz doğrultusunda bitirecek misiniz?

Sezon başında yapmış olduğumuz planlamalar doğrultusunda ilerliyoruz. Sezon başında yüzde 20’lik bir büyüme planı yapmıştık. Sonuç itibari ile hedefimiz yüzde 15 büyüme olarak gerçekleşecek. Bu hedefler doğrultusunda 1 milyon kişiyi Türkiye’ye tatile getirirken, dünya genelinde yılsonuna kadar yaklaşık 2 milyon kişiyi tatile götürmüş olacağız.

Rusya pazarının bu seneki performansını nasıl buluyorsunuz?

Oteller 2011’den 2012’ye geçerken fiyatlarını ciddi şekilde artırmıştı. Türkiye, 2012 yılındaki bu fiyat artışıyla, yurt dışı çıkışlı paket turlarda yüzde 15 artış yakalayan Rusya’dan, istediği verimi alamadı. 2012’den 2013’e girilirken tesisler genelde fiyatlarını korudu. Bu sene fiyatların aynı kalması Rusya’da olumlu bir hava estirdi. 2013 yılında, bugüne kadar Rusya’da yaşanmamış bir erken rezervasyon gerçekleşti.

2012 yılında Rusya pazarındaki durgunluğun nedeni otellerin fiyatlarını artırması mıydı?

2012’deki fiyat artışları Türkiye’yi biraz daha pahalı konuma soktu. Rusya pazarını büyütmek isteyen İspanya, Yunanistan ve Bulgaristan hem fiyatlarını düşürdü hem de Rusya’ya vize kolaylığı getirdi. Bu kolaylıklarla birlikte bu ülkeleri görmek isteyenlere iyi bir fırsat sunuldu. Geçen sene Yunanistan ve İspanya bu pazarda ciddi bir artış yakaladı. Rusya, geçen sene yurt dışı çıkışlı paket turlarda yüzde 15 büyüdü. Bu büyümeden Rusya’nın ana destinasyonu olan Türkiye maalesef yararlanamadı. Türkiye, hizmet anlamında İspanya ve Yunanistan’dan çok daha iyi olmasına rağmen, insanlar haklı olarak önce kendi ekonomilerine öncelik verdiler.

Peki, bu sene durum nasıl?

Fiyatların sabit kalması ve otellerin geçen yılki aksiyon fiyatlarını daha erken zamanda vermesiyle Türkiye, İspanya ve Yunanistan’a giden turistin bir kısmını kendisine çekmeyi başardı. Türkiye, bu sene de fiyatlarını artırsaydı bunu başaramazdı. Mısır’ın da biraz etkisi ile Rusya pazarında bir artış oldu. Sonuç itibariyle Türkiye bu yıl Rusya’da yüzde 12 gibi bir büyüme yakalayacak. 2013 o anlamda iyi geçiyor. Ama neden iyi geçtiğini doğru yorumlamak ve önlemlerimizi almak gerekiyor.

Bu durum Rusya’daki fiyat politikamızı yeniden gözden geçirmemiz gerektiği anlamına mı geliyor?

Evet. Önümüzdeki yılın fiyatlarını belirlerken, yıllardır artan yatak sayısı ve önümüzdeki yılda da bu artışın süreceğini göz önünde bulundurarak çok ciddi bir çalışma yapmamız lazım. Buna ek olarak bölgemizdeki fiyat istikrarsızlığına bir çözüm üretmemiz gerektiğini de unutmamalıyız.

Fiyat istikrarı ile kastınız nedir?

Oteller sezon öncesinde fiyatları belirliyor. Ancak bu fiyat sezon içinde ne kadar realize olabiliyor? Sezon başındaki fiyat ile gerçekleşen fiyat bambaşka. Sezonu 100 dolarla açan otel 65 dolarla kapatabiliyor. Kontratlardan sezon başındaki fiyat ile sezon sonunda gerçekleşen fiyatlarda yüzde 25-30 civarında sapmalar oluşuyor. Turist de bunu biliyor ve dolayısıyla bu aksiyonları bekliyor. Sezon başında fiyatlarımızı belirlerken tabii ki aksiyon payı bırakılmalı. Ama en azından gerçek fiyatlara yakın bir şekilde kontrat fiyatları belirlenirse, erken rezervasyonda çok daha fazla yolcu alabiliriz. Biz zamanında Rusya’ya düzgün fiyatlar verebilsek Türkiye’de yüzde 12 değil yüzde 20 artıştan bahsedebiliriz. Fiyatları artırmamamız bile yüzde 12 büyüme getirdiyse, fiyatlar yüzde 10 düştü demenin nasıl bir etki yaratacağını siz hesaplayın.

Rusya pazarı daha fazla büyüyebilir mi diyorsunuz?

Evet, Rusya pazarı daha da büyüyebilir. Bu pazardan daha fazla pay almak için ilk yapılması gereken konu fiyat istikrarı sağlamaktır. Rusya pazarı büyümeye çok elverişli bir pazar. Fiyat istikrarı ile operatörün eli de güçlenecektir. Şu an operatörler daha fazla para kazanabilecekleri destinasyonlara yöneliyorlar. Son dakika satışları karlılığı ciddi bir şekilde etkiliyor. Yunanistan, İspanya ve Bulgaristan neden artıyor; Bunu artıran müşteri talebi ve operatörün etkisidir. Dolayısıyla operatörü de destekleyecek bir takım girişimler yapılmalıdır.

Rusya’da birinci destinasyon olmak Türkiye’yi rehavete sokuyor mu?

Maalesef fiyatımız yukarı giderken hizmetimiz düşüyor. Türkiye, Rusya pazarında imaj kaybediyor. Popülaritemizi kaybetmeye başladık. Fiyatımız artarken övündüğümüz servisimiz aşağı iniyor.

Oteller gider paylarının artması sebebiyle kendilerini garantiye almaya çalışıyorlar. O yüzden de gözle görülür bir şekilde servisimizde düşme var. İspanya ve Yunanistan, devlet tarafından desteklenerek ciddi bir şekilde BDT ülkeleri için yatırım yapıyor. Oteller yenileniyor, personel eğitiliyor, Rusça bilen personel sayısı artırılıyor. Dışarıdaki esnaf da ona göre hazırlığını yapıyor. Biz ise “Biz bir numarayız. Nasıl olsa turist gelecek” diye gözümüzü kapatıp gidiyoruz. Ama rakiplerimiz bizden yolcu kapmak için çalışıyorlar. Biz hiçbir şey yapmıyoruz. Bir de ortada Mısır gibi bir dezavantaj var. Mısır güvenliği sağlayıp tekrar turist ağırlamaya başladığında, turist kapmak için her türlü aksiyonu gösterecektir. Mısırlılar turizme çok önem veriyor ve inanılmaz bir şekilde turizmcileri destekliyorlar. Mısır, her an sektöre ciddi bir giriş yapabilir. Türkiye, Rusya pazarında hiç bir zaman ikinci destinasyon haline gelmeyecektir. Ancak böyle giderse istediği potansiyeli de yakalayamayabilir.

Rusya’dan turist getiren operatörlerin destekleneceği söyleniyordu. Bu desteği gördünüz mü?

Maliye Bakanlığı ve Ulaştırma Bakanlığı’nın sektöre destek vermesi gerekiyor. Ulaştırma Bakanlığı operatör bacağında, Maliye Bakanlığı da otel bacağında destek vermeli. KDV, personel, yakıt, enerji konularında destek şart. Rusya’dan Türkiye’ye turist getiren operatörlerin bir çoğu Türk menşeili. Bu operatörler desteklenmelidir. Şu ana kadar bir destek yok ama önümüzdeki yıl belki olur. Bizim operatörler anlamında her platformda talep ettiğimiz destek bu noktadadır. Bu konuda da ümidimizi yitirmiyoruz.

Fiyat istikrarının dışında Rusya pazarında neler yapılmalı?

Bizim Rusya’da bir destinasyon tanıtımı yapmamız lazım. Sadece “Antalya’da otelimiz ve denizimiz var”dan ziyade onları cezbedecek şeyler ortaya koymalıyız. Bunun yanında, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile TÜROFED’in işbirliğinde bu sene Moskova’da Rus acenteler için bir ödül gecesi organize edildi. Bu tür çalışmaların artırılması gerekiyor. Daha fazla iletişim ve diyalog kurmalıyız. Daha sıcak bir iletişim şart. Bir de Rusya’yı Moskova’dan ibaret görmemek lazım. Rusya’nın birçok büyük şehri var. Bu şehirlerde de çalışmalar yapılmalı.