Çin, Orta Asya ile İlişkilerini Güçlendirmek İçin Yeni Hamlelere Hazırlanıyor
HABERRUS - Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi başkanlığında Almatı'da düzenlenen 6. Orta Asya-Çin Dışişleri Bakanları Toplantısı'nda bölgesel işbirliği ve çok taraflı ortaklıklar ele alındı.
Toplantı, bu yıl yapılacak ikinci Orta Asya-Çin Zirvesi öncesinde önemli bir hazırlık niteliği taşıyor. Çin, bölgede zaten en büyük ticari ortak ve yatırımcı konumunda bulunuyor.
TİCARET VE YATIRIMLARDA REKOR HEDEFLER
Kazakistan Dışişleri Bakanı Murat Nurtileu, Orta Asya ülkelerinin Çin ile ticaret hacminin 2024'te rekor seviyeye ulaşarak 95 milyar doları aştığını açıkladı.
Özellikle Kazakistan-Çin ticaret hacminin 66.4 milyar dolara çıkarılması hedefleniyor.
Ancak uzmanlar, iki ülkenin ticaret verilerindeki metodoloji farklılıklarına dikkat çekiyor.
YENİ DİPLOMATİK ADIMLAR
Toplantıda öne çıkan gelişmelerden biri, Kazakistan'ın Guangzhou'da Başkonsolosluk açma kararı oldu. Uzmanlar, Urumçi'de de yeni bir diplomatik temsilcilik açılması ihtimalini değerlendiriyor. Çin, Orta Asya ülkeleriyle dijital ticaret ve yapay zeka alanlarında işbirliğini genişletmeye hazır olduğunu bildirdi.
ÜLKE BAZINDA İŞBİRLİĞİ HEDEFLERİ
Özbekistan: Çin, ülkedeki en büyük doğrudan yabancı yatırımcı konumunda. Dışişleri Bakanı Bakhtiyor Saidov, Çin'in kalkınma gündemine verdiği destek için teşekkür etti.
Tacikistan: Wang Yi, Duşanbe'de düzenlenecek buzul koruma konferansına destek vereceklerini açıkladı. Kuşak ve Yol girişimi kapsamında işbirliğinin derinleştirilmesi planlanıyor.
Kırgızistan: Çin-Kırgızistan-Özbekistan demiryolu projesi gündemdeydi. Kırgız yetkililer, Şubat 2025'teki başkanlık ziyaretinin başarısını vurguladı.
KÜRESEL DÜZEN VURGUSU
Wang Yi, "kurallara dayalı işbirliği" vurgusu yaparak "orman kanunlarına" karşı olduklarını belirtti.
Çin, 2025'te Kazakistan'da yapılacak devlet başkanları zirvesi öncesinde bölgedeki etkisini pekiştirmeyi hedefliyor.
Uzmanlar, görüşmelerde ABD tarifeleri ve küresel jeopolitik istikrarsızlık konularının da ele alındığını tahmin ediyor.