Bölgesel Dengeler Değişiyor: Ermenistan KGAÖ'ye Bu Kez De Katılmadı
HABERRUS - Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü'nün (KGAÖ) Kırgızistan'ın Çolpon-Ata kentinde gerçekleşen son dışişleri bakanları toplantısında Ermenistan'ın yine temsil edilmemesi, örgüt içindeki gerilimi bir kez daha gözler önüne serdi.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un yaptığı "Sabrımız sınırlı" açıklaması, Moskova'nın Erivan'a yönelik artan hoşnutsuzluğunu ortaya koyarken, Ermenistan'ın Batı'ya yönelik adımları da hız kesmiyor.
Lavrov'dan Sert Uyarı
Toplantıda konuşan Lavrov, Ermenistan'ın müttefiklerine sırt çevirmeye devam etmesi halinde bu tutumun kendisine fayda sağlamayacağını belirtti. Rus bakan, KGAÖ'nün Ermenistan'a sağladığı güvenlik garantilerine ve diğer avantajlara vurgu yaparak, Erivan'ın bu desteği göz ardı etmemesi gerektiğinin altını çizdi. Ancak Lavrov'un bu uyarılarına rağmen, Ermenistan'ın KGAÖ ile ilişkilerini normale döndürme konusunda herhangi bir adım atacağına dair bir işaret görünmüyor.
Kremlin: "Karar Ermenistan'ın"
Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov ise yaptığı açıklamada, Ermenistan'ın KGAÖ'den ayrılmasının tamamen egemen bir karar olacağını ifade etti. Ancak Peskov, ittifakın Ermenistan'a sağladığı "ölçülebilir avantajları" hatırlatarak, Erivan'ın üyeliğini askıya alıp almama kararının kendi siyasi süreçlerine bağlı olduğunu söyledi. Bu açıklamalar, Moskova'nın Ermenistan'ın Batı'ya yönelik hamlelerine karşı çaresizliğini de yansıtıyor.
Ermenistan AB ile Yakınlaşmayı Sürdürüyor
Erivan yönetimi, KGAÖ ile ilişkilerini askıya alırken, Avrupa Birliği ile olan bağlarını güçlendirmeye devam ediyor. AB'nin dış ilişkilerden sorumlu yetkilisi Kaja Kallas, Ermenistan'ın başkenti Erivan'da yaptığı açıklamada, "Ermenistan ile AB'nin hiç bu kadar yakın olmadığını" ifade etti. Kallas, ekonomik işbirliği, güvenlik ve vize serbestisi alanlarında önemli ilerlemeler kaydedildiğini belirterek, AB'nin 2027 yılına kadar Ermenistan'a 270 milyon euro destek sağlayacağını duyurdu.
Tarihsel Arka Plan
Ermenistan, 2022'de Azerbaycan'la yaşanan sınır çatışmalarında KGAÖ'nün kendisine yeterli askeri destek vermediğini öne sürerek, Şubat 2024'te örgütle olan ilişkilerini fiilen dondurmuştu. Bu kararın ardından Erivan, KGAÖ'ye olan mali katkılarını da askıya aldı. Aynı dönemde, AB ile "dayanıklılık ve büyüme" planı çerçevesinde siyasi ve ekonomik entegrasyonunu hızlandıran Ermenistan, nisan ayında AB üyelik sürecini başlatan yasayı da kabul etmişti.
Bölgesel Dengelerde Değişim
Ermenistan'ın KGAÖ'den uzaklaşarak Batı'ya yönelmesi, bölgesel güvenlik dinamiklerini önemli ölçüde etkiliyor. Moskova'nın geleneksel olarak etki alanında gördüğü Ermenistan'ın AB ile yakınlaşması, Rusya'nın Kafkasya'daki nüfuzunun azalması anlamına geliyor. Uzmanlar, bu gelişmelerin önümüzdeki dönemde bölgede yeni ittifakların ve güç dengelerinin oluşmasına yol açabileceğini belirtiyor.
Diplomatik kaynaklar, Ermenistan'ın Batı'ya yönelik bu hamlelerinin, Azerbaycan'la olan ilişkilerini de etkileyeceğini ve bölgede yeni bir güvenlik mimarisinin şekillenmeye başladığını ifade ediyor. KGAÖ'nün geleceği ve Rusya'nın bölgedeki rolü ise belirsizliğini koruyor.