İlk kadın casus Rus Darya Liven

Dünyada ilk kadın casusun 1917 yılında kurşuna dizilen Mata Hari'den ziyade 18-19. yüzyıllarda Avrupa'da Rusya İmparatorluğu adına çalışan Darya Liven olduğu iddia edildi. Rus casus, dönemin İngiliz Başbakanı George Canning'le yakın ilişkileri sayesinde İngiltere'yi, Osmanlı'ya karşı Rusya ile ittifak kurmasına ikna etmeyi başarmıştı. İlk kadın casus, Avrupa'nın önemli ülke liderleri ve soyluları ile birlikte olarak Rusya'ya gizli bilgiler sızdırmayı başarmıştı.

Rus istihbaratçı tarihçisi yazar Gennadi Sokolov Rus basınına yaptığı açıklamada, soylu Bekendorf ailesinde doğan Darya'nın, dönemin Rusya Çarı 1. Aleksandr tarafından casus olarak Avrupa'ya gönderildiğini belirtti. Darya'nın ailesinin Çar'a yakın olduğuna işaret eden Sokolov, "Abisi Aleksandr Rusya'nın Jandarma Birliğinin Başkanı idi. Çar, Darya'nın eşi Hristofor Liven'i Avrupa'ya diplomatik göreve gönderdi. Fransa ve Rusya arasında 1812'de savaş patlak verince Darya'nın eşi Rusya'nın Londra elçisi görevine atandı" dedi.

Çar 1. Aleksandr, elçi Hristofor'ı yeni göreve atarken, "Eşiniz Darya'nın sizin güvenli yardımcınız olacağına inanıyorum" imasında bulunmuştu. Tarihçi Sokolov'a göre, casus Darya, Londra'da sosyete kulübü açtı. Sokolov, "Burayı sürekli siyasetçi ve diplomatlar ziyaret ediyordu. Üst düzeydeki İngilizlerle muhabbetlerden ettiği gizli bilgiler Darya'nın en değerli kaynağı idi. Ajan daha sonra bu gizli bilgileri bizzat Çar'a gönderiyor ve ondan talimatlar alıyordu. Çar 1. Aleksandr, sabırsızlıkla ajanından gelecek bilgileri bekliyordu." ifadelerine yer verdi.

Fransız İmparatoru Napolyon'un yenilgiye uğramasının ardından Rusya'nın Avrupa'da nüfuzunu artırmaya çalıştığına işaret eden tarihçi Sokolov, "Rusya'ya en büyük engel Avusturya Başbakanı Klemens fon Metternih idi. Rusya onu parayla satın almaya çalıştı. Fakat başarısız oldu. Bu sefer akla Darya geldi. Metternih'in planlarından önceden haberdar olmak için Darya'ya özel gizli görev verildi. İkisinin tanışmasını bizzat Rusya Dışişleri Bakanı Karl Nesselrode ayarladı. Yaklaşık 10 yıl Metternih'le yakın ilişki kuran Darya, Rusya'ya çok önemli gizli bilgiler aktardı." dedi.

Rus casusun sayesinde Avusturya'nın Rusya karşıtı planlarını öğrenen Çar, hemen İngiltere ile sıkı ilişkiler kurdu. Bu ilişkilerin artırılması için casus Darya, talimat gereği İngiliz Dışişleri Bakanı Canning'le birlikte oldu. Kısa süreliğine de olsa İngiltere, Rusya'nın müttefiki oldu. Daha sonra Başbakan olan Canning, Osmanlı'ya karşı Navarin deniz muharebesinde Rusya'nın yanında yer aldı. Savaşta Osmanlı yenilgiye uğramıştı.

Daha sonra Fransa'ya geçen Darya'nın dönemin Fransız Başbakanı ile yakın ilişkiler kurarak Rusya'ya önemli bilgiler sızdırdığı belirtildi.