Rusya’da Türkologlardan ikili ilişkilere sözlük desteği
Rusya ve Türkiye arasında gelişen ilişkiler yeni sözlüklerle güçleniyor. Rusya’da çeşitli üniversitelerde çalışmalarını sürdüren Türkologlar üç yeni eseri tanıttı.
Moskova’da faaliyette bulunan Türk-Rus Kültür Merkezi Mütevelli Heyeti Başkanı ve Asya-Afrika Enstitüsü Direktörü Prof. Dr. Mihail Meyer, düzenlenen etkinlikle “Modern Türkçe – Rusça Sosyo-Politik Sözlüğü”, “Yeni Türkçe Rusça Sözlük” ve “Türk Dili” eserlerini takdim etti.
Tanıtılan kitaplar arasında Mart ayının ortasında hayatını kaybeden Rusya'nın ünlü Türkoloğu ve bilim adamı Yuri Şeka’nın “Yeni Türkçe Rusça Sözlük” adlı eseri de yer aldı.
Meyer, “Türk dili çok hızlı yeni kelimeler alarak gelişiyor. Bir çok öğrencilerin kullandığı sözlüklerimiz o kadar eski ki, sözlükteki kelimelerin yarısı artık günümüz Türkçesinde kullanılmaz hale geldi. Ben bile bazen okurken konuyu pek anlayamıyorum, ve sözlüğe başvuruyorum. Ancak aradığım kelimeleri bulamıyorum. Artık bu durum değişecek. Bu tür sözlükler çoğalacak ve işimiz kolaylaşacak. Özellikle öğrenciler için bu kitapların çok faydalı olacağına inanıyorum. Bence bugün tanıttığımız kitaplar gerçekten Türkçeyi doğru anlamak isteyenler için çok faydalı olacak.” ifadelerini kullandı.
“Modern Türkçe – Rusça Sosyo-Politik Sözlüğü” kitabın yazarı Rusya Dışişleri Bakanlığı Diploması Akademisi öğretim görevlisi Türkolog Prof. Dr. Aslambek Mozloyev, eser üzerinde 2,5 yıl çalıştığını söyledi. Kitapta 12 bin keklime ve kavramı ele aldıklarını belirten Mozloyev, “Amacımız Rusya ile Türkiye arasında özellikle son zamanlarda ilişkiler o kadar arttı ki, artık toplumsal hayatımızın tüm alanlarını kapsamaya başladı. Bu yüzden sözlükler de ilişkilerin gelişme hızına ayak uydurmak zorunda. Bu lügatı bilinçli bir şekilde hazırladık. İhtisas sözlüklerinin çıkması çok önemli. Bizim hazırladığımız kitap ise politik ilişkilere ağırlık vererek bu alanda kullanılan sözlerin genel lügatlardaki hali ile değil, özellikle siyasi anlamda verdiği anlamını aktarmaya çalıştık. Çünkü kavramların kullanıldığı alanlarına göre incelikleri ortaya çıkıyor.” diye konuştu.
Türk dili açısından bazı önemli kitapların Sovyet döneminde çıkarıldığına dikkat çeken Yelena Oganova da bu tür kitapların günümüzde eksik kaldıklarını dile getirdi. Mevcut eserlerin özellikle ideoloji açısından eskidiğini belirten Oganova, “O zaman kitaplar Rus metinlerine dayanarak yazılmıştı. Biz ise Türk gazete dilinde kullanılan deyimler önem verdik ve alıştırmalarımızı Türk metinlerine dayalı olarak hazırladık. Tercüman olarak çalışacak olan öğrenciler için bu kitap çok faydalı olacak. Çünkü burada ansiklopedik nitelikte bilgiler yer alıyor. Türk ve Rus gazetelerinde en çok kullanılan terim ve kısaltmalara yer verdik. Bu açında çok güncel bir kitap hazırladığımızı söyleyebilirim.” dedi.